Haftanın Özeti: 164

İnternet, Girişimler

Türkiye’de ‘İnternetin Babası’ olarak anılan, [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Bilkent Bilgisayar Teknolojisi ve Bilişim Sistemleri Bölümü’nden Doçent Dr. Mustafa Akgül hayatını kaybetti.[/inlinetweet] Linux Kullanıcılar Derneği’nin kurucusu ve onursal üyesi, İnternet Teknolojileri Derneği’nin de başkanı Akgül ilk basılı Türkçe internet kitabı ‘İnternet: Bilgiye Erişimin Yeni Araç ve Olanakları’nın yazarıydı.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Google Trends 2017 yılının en çok arananlarını açıkladı.[/inlinetweet] Farklı kategoriler halinde sunulan listede Türkiye’den yapılan aramalarsa düşündürüyor.

Her ay güncellenen [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Küresel İnternet Erişim Hızları Endeksi’nin Kasım 2017 verileri yayımlandı.[/inlinetweet] Mobil internette 62,66 Mbps indirme hızıyla Norveç’in, sabit geniş banttaysa 153,85 Mbps’yle Singapur’un ilk sıradaki yerlerini korudukları gözlendi. Türkiye mobil internette 31,20 Mbps indirme hızına ulaşarak 32. sıraya yükselirken, 16,30 Mbps sabit geniş bant hızıyla 84. sıradaki yerini korudu.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Statista dünyanın en çok kazanan ‘Youtuber’larını listeledi.[/inlinetweet] Önceki senelerden farklı bir sıralamayla karşılaştığımız listenin ilk sırasında ‘DanTDM‘ isimli oyun kanalıyla Daniel Middleton yer alıyor.

ABD Federal İletişim Komitesi (FCC), 2015 yılında getirilen ağ tarafsızlığı düzenlemesini kaldırdı. Yeni düzenlemeyle internet hizmet sağlayıcıları istedikleri içerikleri engellemek, bağlantı yavaşlatmak ve fazladan ücret ödeyen kullanıcıların belli içerikleri öncelikli görüntülemesini sağlamak gibi uygulamalarda serbest olacak. Düzenleme ABD halkı tarafından büyük bir tepkiyle karşılanırken Washington Eyalet Başsavcısı Bob Ferguson kararı mahkemeye taşıyacağını açıkladı. Komitenin kararı almasındaki sebeplerden biri olarak sunduğu altyapı problemiyse gerçekçi bulunmuyor.

Geçtiğimiz iki yıl boyunca ABD, Kanada, Almanya, Norveç ve İngiltere gibi kimi ülkelerde virüslü e-postalar dolaştı. Bu e-postaların amacı kişilerin internet bağlantısına sızarak onları gizlice İsrailli bir takip şirketinin sunucularına yönlendirmekti. Peki bu küresel siber casusluk olayının ardında başka kimler var(dı)? Citizen Lab’in raporunda yer alan bilgiye göre sorunun cevabı epey şaşırtıcı: nüfusunun yüzde 5’inden azının internet erişimine sahip olduğu Etiyopya. İsrailli ulusal güvenlik şirketi Elbit System’ın alt kuruluşu olan Etiyopyalı siber güvenlik şirketi Cyberbit Solutions, yazılımı sayesinde kişilerin bilgisayarlarına sızdı.

Yatırım uzmanlarının riskler konusundaki uyarılarına rağmen dijital paraların yükselişi sürüyor. Bitcoin yeni bir rekor kırarak değişim platformu Bitstamp’te 18 bin Dolar seviyesine ulaştı. Sene başından beri yüzde bin 700’den fazla değer kazananBitcoin yalnızca Aralık ayında yüzde 80 yükseldi ve Aralık 2013’ten beri yüzde olarak en iyi ayını yaşadı.

Revolut hesap kartını, mobil uygulamayı, kripto paraları ve itibarî parayı tek çatı altında toplayan bir bankacılık platformu. 2013 yılında kurulan Revolut sayesinde Bitcoin, Litecoin, Ether dahil olmak üzere 25 farklı küresel itibarî parayı telefonunuzda saklayabiliyorsunuz. Ayrıca bütün bu para birimleriyle alım-satım işlemleri de gerçekleştirebiliyorsunuz. Ancak ne yazık ki hizmeti şimdilik Türkiye’den kullanamıyorsunuz.

Alman İstihbarat Teşkilatı, Alman yetkililerin kişisel bilgilerini toplamaya çalışan, Çin istihbaratına ait olduğu düşünülen sosyal medya profillerinin detaylarını yayımladı. Dokuz aylık bir araştırma sonucunda, 10 binden fazla Alman vatandaşının ‘profesyonel’ LinkedIN ağı üzerinden kendini yetenek avcısı, danışman veya bilimci olarak tanıtan sahte profillerle iletişim kurduğu anlaşıldı. Almanya tarafından yapılan uyarı, Çinli ajanların diğer Avrupa ülkelerinde de benzer çalışmalar yürütüp yürütmediğine dair endişeye sebep oldu.

Bu hafta Airbnb’den kiralama yapan bir müşteri evde gizli kamera bulunca mahremiyet tartışmaları alevlendi. Kiraladığı odada tek bir hareket sensörü olmasını garipseyen kullanıcı, sensörün aslında internete bağlı bir IP kamerası olduğunu fark etti. Airbnb sözcüsü Jeff Henry, bu tür bir talihsizliğin inanılmaz derecede nadir olduğunu söylese de bu tarz olaylar son zamanlarda birkaç kez daha yaşandı.

Güvenlik Yazılımı Satıcısı Julio Casal dark web’de çalıntı bir kullanıcı adı / şifre listesi tespit etti. Toplam 1,4 milyar kullanıcının şifresinin bulunduğu bu listenin özel bir arama motoruna da sahip olduğunu belirtildi.

Hollanda merkezli bir girişim tuvaletlerde reklam gösterme olayını farklı bir boyuta taşımaya hazırlanıyor. ‘Akıllı pisuvar’ günün herhangi bir saati değil,kişi pisuvarı kullanırken reklam oynatacak. İşin garip yanı, pisuvarı kullanan kişi pek dostane hisler beslemeyecek olsa bile girişimin adı Mr. Friendly (Bay Arkadaş Canlısı).

https://www.youtube.com/watch?v=iWykq7qoRhk

Geçtiğimiz hafta Apple’ın şarkı tanıma uygulaması Shazam’ı satın almayı planladığı iddia edilmişti. Şirket bu hafta yaptığı açıklamayla haberi doğruladı. Anlaşma uyarınca Shazam (ve ekibi) 400 milyon Dolar’a Apple’ın oldu.

Facebook gizli kullanıcı yorumlarını mümkün kılacak bir sistem deniyor. Bu sayede, yapılan yorumların kimler tarafından görüntülenebileceği belirlenebilecek. Bu da yorum yazılan kutucuğun kenarındaki kilit butonuyla düzenlenecek. Seçenekler arasında sadece arkadaşlar, gönderi sahibi ve arkadaşlar, sadece yorum yapanlar ve herkes olmak üzere dört farklı gizlilik ayarı yer alacak. Şimdilik sadece küçük bir grup tarafından test edilen sistemin ilerleyen dönemde tüm kullanıcılara açılması bekleniyor.

‘Kendi ayağına sıkanlar’da bu hafta: Geçtiğimiz dönemde 140 karakter sınırını 280 karaktere çıkararak paylaşım metni uzunluğunu artıran Twitter birden fazla tweet atmayı daha kolay hale getiren bir özelliği kullanıma sundu. Bu tip kullanım ‘tweetstorm’ (tweet fırtınası) olarak da biliniyor. Yeni özellik sayesinde kullanıcılar birden fazla tweet’i tek seferde yazıp gönderebilecek. Sistem bu ayrı mesajları otomatik olarak alt alta dizecek ve hepsini birlikte yayımlayacak.

Alibaba, geçtiğimiz hafta yaptığı bir açıklamada Ford ile Çin’deki elektrikli araç satışı konusunda işbirliği yapacaklarını söylemişti. Açıklamadaki en dikkat çekici noktalardan biri de satış için otomat tarzı makinelerin kullanılması teklifiydi. Şirket konunun detaylarını paylaştı. Süreç Taobao uygulamasını indirip denenmek istenen aracın taratılarak sisteme yüklenmesiyle başlayacak.

Güney Kore 2021 yılına kadar kağıt kullanımını kaldırarak sadece elektronik belge kullanımına izin verecek. Şu anda Güney Kore’deki bankaların birçoğu biri elektronik biri kağıt olmak üzere belgelerin iki adet kopyasını saklıyor. Bu da haliyle masraf ve tüketimi artırıyor. Hükümet, bankaların yılda ortalama 100 milyon kağıt ürettiğini ve sakladığını tahmin ediyor.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Google, ışık demeti teknolojisiyle Hindistan’daki kırsal alanların internet bağlantısını iyileştirmeyi amaçlıyor.[/inlinetweet] Şirket, Hindistan’da 50 milyondan fazla insanın yaşadığı Andhra Pradeş eyaletinde faaliyet gösteren bir telekom operatörüyle işbirliği yaparak uzak mesafelere yüksek hızlı ve yüksek kapasiteli bağlantı sağlamak için ışın demeti kullanan Serbest Uzay Optik Haberleşme Sistemleri (FSOC) teknolojisi kullanacak. Bu girişim, Hindistan hükümeti tarafından 12 milyon haneyi 2019’a kadar internet bağlantılı hale getirme hedefinin bir parçası.

Melbourne Üniversitesi araştırmacıları bir olayla ilgili atılan tweet’in olayı yaşayan kişi tarafından mı yoksa bir başkası tarafından mı atıldığını belirleyen yazılım geliştirdi. Bu da metin (bir yangınla ilgili atılan tweet’te ‘gökyüzündeki dumanlardan’ bahsetmek), görseller (dumanın bir evin üzerinde yükseldiğini gösteren bir fotoğraf) ve konum bilgisi (yakınlardaki bir kasabanın adının etiketlenmiş olması) gibi verilerin bir araya getirilince o kullanıcının güvenilir bir tanık olup olmadığının belirlenmesi fikrine dayanıyor. Post-truth çağı için geç bile kalınmış bir çaba denebilir.

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor. Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.