Haftanın Özeti: 206

Bilim, Yazılım, Donanım

Qualcomm Apple’a geçen yıl açtığı davada değişikliğe gitti ve Apple’ın kendilerinden çaldığı şirket sırlarını Intel‘e verdiğini iddia etti. Bir zamanlar Qualcomm’un en iyi müşterilerinden biri olan Apple, şirketin ürettiği kablosuz modem çiplerini tüm iPhone’larda kullanıyordu. Ancak geçtiğimiz yılın sonunda Qualcomm’u aşırı telif talepleri sebebiyle dava ettikten sonra iki şirket karşı karşıya gelmiş oldu. Apple telif ücretlerini ödemekten kaçındı ve yeni iPhone’larda Intel’in ürettiği modem çiplerini kullanmaya başladı. Qualcomm Apple’a karşı dava açarak Intel çipi bulunan iPhone’ların ithalatının durdurulmasını istedi. En son dava metninde ise Qualcomm, Apple’ın Intel’e modem çiplerini geliştirmesi için yardım ettiğini ve bu sırada kendisine ait gizli bilgilerini ve ticaret sırlarını paylaştığını iddia etti. (Paragraf biraz daha uzarsa buralar kısır günü ortamına dönüşecekmiş gibi. Ama o da öyle olacağını tahmin etmemiş mi? Hiç yani. Bazen öyle şeyler yapıyor ki…)

Eskişehir

New York’ta gerçekleştirilen Microsoft etkinliğinde mevcut ürünlere gelen güncellemelerin yanı sıra yeni Surface modelleri de tanıtıldı. Öne çıkan ürünlere dair birkaç not:

  • Laptop – tablet melezi Surface Pro 6 yeni mat siyah renk seçeneği ve geliştirilmiş 8. nesil Intel işlemciyle sunuluyor. 771 gram ağırlığındaki cihazın 13,5 saatlik pil ömrü var. Satış fiyatı 899 Dolar.
  • Yine mat siyah renk seçeneğiyle gelen Surface 2‘de ise 13,5 inç ekran, 8. nesil dört çekirdekli işlemci ve 14,5 saatlik pil ömrü dikkat çekiyor. Satış fiyatı 999 Dolar.
  • Yaratıcılık odaklı ürün Surface Studio‘nun da yeni sürümü tanıtıldı. İlk kez 2016’nın Aralık ayında tanıtılan ve o dönemden beri herhangi bir güncelleme almayan ürün artık 28 inç ekrana ve yüzde 50 geliştirilmiş grafik performansına sahip. Dikey ve yatay olarak kullanılabilen Surface Studio 2‘nin satış fiyatı 3 bin 499 Dolar.
  • Bluetooth ile kablosuz olarak kullanılabilen kulaklık Surface Headphones 290 gram ağırlığında ve tek şarjla 15 saat kullanılabiliyor. USB-C üzerinden 2 saatte şarj edilebilen kulaklığın fiyatı 349 Dolar.

Windows Phone çabalarına son veren Microsoft, PC ve mobil işletim sistemi arasındaki boşluğu yeni uygulama yansıtma özelliğiyle kapatmak istiyor. Your Phone adlı uygulamada yer alan özellik sayesinde akıllı telefonu Windows 10 masaüstü cihaz üzerinden kullanmak mümkün olacak. Bunun gibi yenilikler vadeden ve manuel kuruluma sunulan Windows 10 Ekim güncellemesinin bazı kişisel dosyaların silinmesine veya kaybolmasına sebep olduğunu söyleyen kullanıcılar da var.

LG, “5 kameralı telefon” olarak anılacak olan yeni modeli V40 ThinQ‘i tanıttı. 3 arka, iki ön olmak üzere 5 kamerası bulunan telefon bu sayede telefoto, geniş açı ve standart lens sunuyor. Kulaklık girişi de olan (bunun özellikle vurgulanması gereken günlere geldik) V40 ThinQ; 6,4 inç ekrana, 169 gram ağırlığa, 64 GB sabit hafızaya ve 2 TB’a kadar hafıza desteğine sahip. Türkiye fiyatı henüz bilinmiyor ama ABD’de 900 Dolar‘dan başlayan fiyatlarla satılması bekleniyor.

Google bu yıl içinde yapılan Google I/O konferansında Duplex adlı yapay zeka botunun telefonda bir insan gibi konuşabildiğini ve karşıdaki kişinin bir robotla konuştuğunu anlamadığını gösterdiğinde tepkiyle karşılanmıştı. Bu gelişmeyi eleştirenler, insanların karşılarında bir insan mı yoksa robot mu olduğunu bilme hakkı olduğunu savunuyordu. Görünen o ki Kaliforniya yönetimi de aynı şeyi düşünüyor. Kaliforniya Valisi Jerry Brown tarafından onaylanan yeni düzenlemeye göre eyalette faaliyet gösteren botlar, iletişim kurdukları kişiye bot olduklarını açıklamak zorunda. Satış yapan, herhangi bir ticari alışverişte bulunan ya da seçimlerde verilen oyları etkilemeye çalışan botları kapsayan düzenleme 1 Temmuz 2019’dan itibaren geçerli olacak.

Birbirine bağlı bir dizi yapay sinir ağı sistemi, ABD’nin Brooklyn şehrinden New Orleans’a giderken yolda ‘1 the Road‘ adlı bir roman yazdı. Yazılımcı Ross Goodwin; GPS koordinatları, Foursquare verileri ve görsel algılama yazılımına bağlı bir kamera ile düz yazı oluşturabilen bir sistem geliştirdi. Goodwin yapay sinir ağlarını şiir ve edebi eser veri tabanlarıyla eğitti. Böyle anlatınca havalı oluyor ama ‘romandan’ bir bölüm okuyunca, komşunun ilkokuldaki çocuğunun şiirini okuyormuş hissi ortaya çıkıyor. “Olmamış” deyip heves kırmak da olmaz ama işin edebi kısmı hemen hemen şöyle: “Masa görünsün diye siyah, bir köşede kesişen otobüs. Bir askeri elma gizlice girer. Basamakların çizgisinin bir kısmı ve sokak lambası bir sokakta duruyordu ve derin bir otoparktı.

Yapay zeka reklam metni yazabilir mi? Binlerce kez sorulmuş olan bu soruya Burger King‘in de yeni bir cevabı var. Markanın yeni reklam filmleri çevirmeli modem sesiyle ve “Bu reklam yapay zeka tarafından hazırlanmıştır” uyarısıyla başlıyor. Daha sonra hamburger ve patates kızartması görüntülerinin üzerine robotik bir ses, tam da yapay zekadan bekleyeceğimiz kavram ve dil bilgisi hatalarına sahip sloganları söylemeye başlıyor. Bir reklamda “Tavuk sandviç olmak için karşıdan karşıya geçiyordu. Burger King onu teşvik etti” ifadesi, diğerinde de “Whopper hamburger ekmeğinden yapılmış bir malikanede yaşıyor, tıpkı senin gibi” cümlesi duyuluyor.

Kanadalı şirket Kinky S Dolls‘un ABD’nin Houston şehrinde açmak istediği robot umumhanesi bürokrasi engeline takıldı. Yetkililer, iş yerinin inşa edildiği alanla ilgili gerekli izinlerin alınmadığı gerekçesiyle işletmenin açılışını geçici olarak durdurdu. Halihazırda Toronto‘da bir işletmesi bulunan şirketin karşılaştığı tek engel bina düzenleme izni değil. Yerel halk ve bazı yetkililer de şehirlerinde böyle bir işletme açılmasına pek sıcak bakmıyor.

Bir yandan yapay zeka ve robotlar insana benzetilmeye çalışırken, diğer yandan da teknoloji devlerinin kendilerinden birer robot yaratmak istediğini belirten işçilerin şikayeti yükseliyor. Amazon tarafından satın alındıktan sonra şartlarının kötüleştiğini söyleyen Whole Foods çalışanları sendika kurmaya hazırlanıyor. Yeni işverenlerinin kendilerini robota dönüştürmeye çalıştığını söyleyen işçiler, birkaç yıl önce durumlarının çok daha iyi olduğunu belirtiyor. Yeni sistemle birlikte uzmanlıklarının bir şey ifade etmemeye başladığını söyleyen çalışanlar, Amazon’un bir uzmana saatte 15 Dolar ödemek yerine, sadece söylenenleri yapabilen vasıfsız elemanlara saatte 10 Dolar ödemeyi tercih ettiğini ifade ediyor. Öte yandan Amazon, geçtiğimiz dönemde işçi haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle Senatör Bernie Sanders tarafından eleştirilmişti. Gelen tepkiler üzerine çalışanlarının saatlik asgari ücretini 15 Dolar’a çıkarma kararı aldı ve rakiplerini de bu politikayı uygulamaya davet etti.

Daha önce beyinden beyine iletişim için bazı deneyler yapılmıştı ancak yeni yapılan bir çalışma ile gerçek beyin ağları kurmak mümkün hale geldi. BrainNet adı verilen üç kişilik beyin ağı, katılımcıların birbirlerine düşünce göndermesine olanak sağladı. Çalışmada katılımcılar, Tetris benzeri bir oyunu, ekranın sadece bir kısmını görerek ve diğer kısımlardaki görüntüler konusunda diğer katılımcıların beyninden gelen sinyallere dayanarak oynadı. Tabii bu deney, gerçek anlamda telepatiye hiç benzemiyor. Dışarıdan müdahale gerektiriyor ve tek seferde tek bir bilgi gönderebiliyor. Teknoloji geliştikçe daha fazla kişinin böyle bir sisteme bağlanması sağlanabilir ve sistem üzerinden daha karmaşık bilgiler gönderilebilir.

Plastik atıkların okyanuslar için büyük tehdit olduğunu çoktandır biliyoruz. Bilimciler plastiğin ayrıştırılması konusunda önemli yol kat ediyor ama bu kez de mikro plastiklerin sivrisinekler aracılığıyla okyanusun dışına taşınması sorunu ortaya çıkıyor. Mikro plastiklerin sivrisinek larvaları tarafından yutulması ve suyun üzerinde uçuşan sivrisineklere yapışmasıyla sudan karaya yolculuk başlıyor. İngiltere Reading Üniversitesi‘nden araştırmacılara göre, plastik taşıyan sivrisineklerin kuşlara besin kaynağı olması, kirliliğin diğer gıda zincirlerine ve ekosistemlere yayılımını artırıyor.

Nobel Tıp Ödülü, kanser araştırmalarıyla bilinen James P. Allison ve Tasuku Honjo‘ya verildi. Ödül kurulu, ikilinin yaptığı kanser çalışmalarının bağışıklık sisteminin kanserle mücadelesinin yolunu açarak devrim yarattığına vurgu yaptı. Allison, daha önce bağışıklık sisteminde kısıtlayıcı olarak tanımlanan bir protein üzerinde çalışmış; Honjo ise bağışıklık sistemini uzak tutan başka bir proteini keşfetmişti.

Nobel Fizik Ödülü, lazer alanındaki çalışmaları nedeniyle Arthur Ashkin, Gerard Mourou ve Donna Strickland‘a verildi. Lazer fiziğinde ileri düzey hassas aletlerle atom ve virüsler üzerinde çalışmayı kolaylaştıracak olan bu çalışmaların, cerrahi operasyonlarda kolaylık sağlaması bekleniyor.

Nobel Kimya Ödülü, protein mühendisliği alanındaki çalışmalarıyla Frances Arnold, George P. Smith ve Gregory Winter‘a verildi. Üç isim de yönlendirilmiş evrim adı verilen yöntemle yeni protein üretmeyi başarmıştı.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

1 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: