Haftanın Özeti: 206

Genel Gündem

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre yıllık enflasyon Eylül ayında yüzde 24,5’e yükseldi. Bir önceki aya göre yüzde 6,30 artış gösteren enflasyon böylece son 15 yılın en yüksek seviyesine ulaşmış oldu. Birkaç not:

  • Aylık bazda, ev eşyasında yüzde 11,42, ulaştırmada yüzde 9,15, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 7,42, eğlence ve kültürde yüzde 6,62 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 6,40 artış gerçekleşti.
  • Yıllık bazda en fazla artış yüzde 37,28 ile ev eşyası kategorisinde yaşandı.
  • Bir önceki yılın aynı ayına göre ulaştırmada yüzde 36,61, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 30,61, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 27,70 ve konutta yüzde 21,84 artış gerçekleşti.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre ise İstanbul’da Eylül ayında perakende fiyatlar yüzde 4,04, toptan fiyatlar yüzde 6,47 artış gösterdi. Yıllık bazda ise bu oranlar, sırasıyla yüzde 18,54 ve yüzde 26,61.

Otomobil Distribütörleri Derneği (ODD) Eylül ayı otomobil pazarı verilerini paylaştı. Buna göre, geride bıraktığımız dokuz ayda toplam otomobil ve hafif ticari araç satışı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 26,12 azaldı ve 463 bin 456 olarak gerçekleşti. 23 bin 28 aracın satıldığı Eylül ayında ise önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,73 düşüş gözlendi.

Endonezya‘nın Sulawesi adasında önceki Cuma günü meydana gelen 7,5 büyüklüğündeki depremin etkileri devam ediyor. Deprem ve ardından oluşan tsunami sebebiyle ölenlerin sayısı bin 648’e yükseldi. 152 kişinin enkaz altında olduğu tespit edildi, hala çok sayıda kayıp var. Binlerce adadan oluşan Endonezya’da 148 milyon 400 bin kişi deprem, 3,8 milyon kişi de tsunami riski olan bölgelerde yaşıyor.

Tsunaminin nasıl oluştuğunu hatırlamak için:

2018 Nobel Barış Ödülü için Güney Kore ve Kuzey Kore liderlerinin adı anılıyordu ama beklenen olmadı. Ödül, cinsel şiddeti durdurmaya yönelik çalışmaları nedeniyle Denis Mukwege ve Nadia Murad‘a verildi. Hayatını Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki cinsel şiddet mağdurlarına adayan doktor Mukwege, uzun yıllardır onların tedavisi için çalışıyor. IŞİD tarafından 2011’de kaçırılan ve daha sonra örgütten kaçarak Almanya’ya gitmeyi başaran Ezidi aktivist Nadia Murad, Birleşmiş Milletler İyi Niyet Elçiliği görevinde özellikle insan ticareti mağduru mülteci kadınlara yönelik farkındalık oluşturmak için çalışıyor.

Yolsuzluk, rüşvet, zimmetine para geçirme gibi suçlarla yargılanan eski Güney Kore Cumhurbaşkanı Lee Myung-bak 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, Lee’nin Samsung Yönetim Kurulu Başkanı için af çıkarma karşılığında şirketten milyonlarca Dolar rüşvet aldığına hükmetti. Samsung ve 2008 – 2013 yılları arasında görev yapan Lee bu suçlamayı reddetmişti.

Uluslararası Polis Teşkilatı (Interpol) Başkanı Hongwei Meng yaklaşık bir haftadır kayıp. Interpol tarafından yapılan açıklamada, başkanın 29 Eylül’de ülkesi Çin‘e gitmek üzere Fransa’dan ayrıldığı ve o günden bu yana kendisinden haber alınamadığı belirtildi. Meng, 2016’da Interpol’ün başına geçmeden önce Çin yönetiminde önemli görevler üstlenmişti.

26 yıl önce Fransa’da, Alp Dağları’ndaki tırmanışı esnasında kaybolan dağcı Hasan Tarım‘ın cenazesine ulaşıldı. Buzulların erimesiyle ortaya çıkan cenaze, Tarım’ın memleketi Kayseri’ye getirildi ve köyüne defnedildi.

Avrupa’dan fosil yakıtlı araçlara yönelik uzun vadeli yasaklamalar gelmeye devam ediyor. Norveç, Hollanda, Almanya ve Fransa‘nın ardından şimdi de Danimarka 2030’dan itibaren fosil yakıtlı araçların satışını yasaklamayı ve bu tarihe kadar 1 milyondan fazla hibrit ve elektrikli araç satılmasını planlıyor. Enerji Bakanı Lars Christian Lilleholt hükümetin önümüzdeki hafta, daha geniş bir çevre politikasının parçası olarak, elektrikli araçları daha ucuz hale getirecek bir yasa tasarısı sunacağını söyledi. Hükümet ayrıca, teşvik amacıyla elektrikli araçların otobüs şeritlerini kullanmasına da izin verebilir.

Forbes her yıl yaptığı gibi Amerika’nın en zengin 400 ismini sıraladı. Listedeki milyarderleri ortalama gelirinin yarım milyar Dolar artış gösterdiği görülüyor. Bu yılın en önemli haberi, 1994’ten bu yana ilk kez yeni birinin Amerika’nın (ve dünyanın) en zengin insanı koltuğuna oturması oldu. Amazon‘un kurucusu Jeff Bezos, Bill Gates’in 24 yıllık hükümdarlığına son vererek ilk sıraya yükseldi. İkinci Bill Gates 97 milyar Dolar, üçüncü Warren Buffet ise 88 milyar Dolar ile Bezos’un oldukça gerisinde kaldı.

Çenemizi yorma gayreti içindeki bir rapor da ‘öyle böyle değil, aşırı zengin‘ kişilerin irdelendiği World Ultra Wealth 2018. Bir önceki yıl 357 olan Dolar milyarderi sayısı 2017’de 2 bin 754’e yükseldi. Bu rakamın çoğunluğu Asyalı milyarderlerden oluşuyor.

euronews

ABD’li anket şirketi Gallup, en son 1949 yılında Amerikan vatandaşlarına ‘sosyalizm’ kelimesinden ne anladıklarını sormuştu. O ankete katılanların üçte biri kelimenin tanımını bilmediğini söylemiş, diğer üçte birlik kısım sosyalizmi devletin her şeye sahip olması ve bunların kontrolünü elinde bulundurması olarak tanımlamıştı. Katılımcıların sadece yüzde 12’si sosyalizm kelimesinin ‘insanlar arasında gelir ve hak eşitliği‘ anlamına geldiğini söylemişti. Bu anketten bir yıl sonra Senatör Joseph McCarthy ülkedeki komünist ve sosyalistlerin peşine düşeceğini açıklamış, Gallup da insanlara bu kelimelerin anlamını sormayı bırakmıştı. Sosyalist Bernie Sanders‘ın 2016’daki başkan adaylığı sürecindeki başarısının da etkisiyle Amerika’nın Demokrat Sosyalistleri Partisi’nin üye sayısı 2016 yılında 7 binden 50 bine yükseldi. Bu yeni ortamda Gallup yaklaşık 70 yıl önceki sorusunu tekrarlamaya karar verdi. Yeni anket, ABD halkının sosyalizme bakışının değişmeye başladığını gösteriyor.

All India Tıp Bilimleri Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen bir araştırmada, Ekim 2011 ve Kasım 2017 arasında toplam 259 kişinin selfie çekerken öldüğü belirlendi. Gazetelerde yer alan selfie ölümü haberlerini inceleyen araştırmacılar, en fazla selfie ölümünün Hindistan’da gerçekleştiğini, onu Rusya, ABD ve Pakistan’ın takip ettiğini belirtti. Bu şekilde ölenlerin yüzde 72’si 30 yaşın altındaki erkeklerden oluşuyor. Çekim esnasında dev dalgalara kapılarak veya denize düşerek boğulmak en sık görülen ölüm şekli. Trafikte veya ulaşım araçlarında ‘gidenler’ ikinci sırada. Hareket halindeki bir trenin önünde fotoğraf çektirmeye çalışanlar bu kategoride yer alıyor. 8 kişinin ölümü de, samimi pozlar vermeye çalıştığı yırtıcı hayvanların elinden olmuş.

Bölümü Almanya’da yeşeren kahvehane kültürüyle kapatalım. Olaya ‘karşı tarafın’ gözünden bakınca entegrasyon süreci için önemli bir tehdit olarak görülüyor.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

1 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: