Bilim, Yazılım, Donanım
Bu yıl iPhone’un 10. yaşını kutlayacak Apple’ın özel bir modelle seriyi güncellemesi bekleniyor. Milyonlarca kişinin merakla beklediği modelle ilgili neredeyse her gün bir başka gelişme internet kaynaklarından sızıyor. Güncel duruma birlikte bakalım.
[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Google, Android işletim sisteminin 8. sürümüne ‘Oreo’ adını verdi.[/inlinetweet] Aylardır üstünde çalışılan sürüm yıl sonunda dağıtıma geçecek. Android Oreo, özellikle daha uzun pil ömrü ve kopyala-yapıştır özelliğine getirdiği yenilikler ile ön plana çıkıyor.
Haftanın en büyük tanıtımı Samsung Galaxy Note 8‘inki oldu. Apple henüz iPhone 8’i sergilememiş olsa da Galaxy Note 8 üreticisi tarafından şimdiye kadar üretilen en iyi telefon şeklinde tanıtıldı. Merakla beklenen ürün 6,3 inç ekran, 6 GB RAM, Android 7.1.1 Nougat işletim sistemi, çift lensli kamera, su geçirmez gövde ve yüksek performans ile geliyor.
Şirketler için araştırmalar yapan [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]NPD Group, akıllı saatlerin en çok hangi özelliklerinin kullanıldığını belirledi.[/inlinetweet] 18 yaş üzeri ABD’li tüketiciler üzerinde yapılan araştırmada akıllı saatlerin en çok bildirim ve yazışmaları okumak için kullanıldığı gözüküyor. İkinci sırada ise adım-sayar özelliği var.
Air France, yolcuların ‘iki ve üç boyutlu filmlerin keyfini çıkarabilmelerini’ sağlayan sanal gerçeklik (VR) ekipmanları kullanmaya başladı. İlk deneme Paris Charles de Gaulle ve St. Martin arasındaki A340 seferleri üzerinde gerçekleşti. San Francisco merkezli start-up Skylights ile ortaklaşa yürütülen testin Air France için ‘değerli bir öğrenme deneyimi sunması, orijinal ve yenilikçi çözümlerle müşteri deneyiminin geliştirilmesinin önemini göstermesi’ bekleniyor.
Elite Dangerous gibi oyunlarıyla bilinen [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Frontier, Avrupa’nın en büyük oyun fuarı Gamescom’da yeni oyunu Jurassic World Evolution’ı duyurdu.[/inlinetweet] Kendi dinozor dünyamızı oluşturabildiğimiz strateji-simülasyon türü oyunun 2018 yılının yazında çıkması planlanıyor. Oyun PC, PS4 ve Xbox One gibi platformlarda oynanabilecek.
Microsoft, konuşmaları metne çeviren sisteminin hata oranının yüzde 5,1’e kadar düştüğünü açıkladı. Geçtiğimiz yıl Microsoft Yapay Zeka ve Araştırma ekibinin eriştiği seviye yüzde 5,9’du. Dolayısıyla şu an Microsoft’un ses tanıma sistemi sistemi bu alandaki profesyonel insanlardan daha başarılı hale gelmiş durumda. Ayrıca yazılım, tıpkı insanların yaptığı gibi, konuşmanın gidişatını göz önünde bulundurarak, bir sonraki kelimenin ne olacağı hakkında tahmin de yürütebiliyor.
New York Üniversitesi’nden Bilgisayar Mühendisi Nasir Memon‘un ‘IllusionPIN’ adını verdiği teknolojiyle artık mobil işlemleriniz sırasında sizi gözetleyenlere karşı şifrenizi korumanız mümkün. Çünkü üç adım ve ötesindeki uzaklıkta bulunan herkese klasik ekran gösteren teknoloji, yakınındaki kişiye farklı bir ekran açıyor. Yapılan denemede 21 kişinin yaptığı 84 deneme de başarısız oldu.
IBM, gıda güvenliğini blok zinciri teknolojisiyle sağlamak için Nestle, Unilever ve Wal-Mart gibi küresel gıda devleri ile işbirliği yapmaya başladı. Bu sayede gıda üreticileri mikrop bulaşmış olası ürünlerin kaynağını ve gerekçeleri kolayca tespit edebilecek.
Teknoloji araştırma şirketi Gartner’ın hazırladığı Yeni Teknolojiler İçin Beklenti Döngüsü raporu üç ana teknolojiye odaklanıyor: yapay zeka, şeffaf ve çevreleyen deneyimler, dijital platformlar. Şirket mimarları ve teknoloji inovasyon liderlerinin bu üç mega trendi anlaması ve önümüzdeki 10 yıl içinde şirketlerinin bu trendlerden nasıl etkileneceğini bilmesi gerekiyor. Beklenti Döngüsü (Hype Cycle), yüksek derecede rekabet avantajı sağlama potansiyeli bulunan teknolojilere yoğunlaşıyor.
Bundan iki yıl önce Future of Life Institute (Yaşamın Geleceği Enstitüsü), Uluslararası Yapay Zeka Konferansı’nda (IJCAI) Birleşmiş Milletler’e yönelik yayımladığı bir açık mektupta yapay zekanın silahlandırılmasının yasaklanmasını talep etmişti. Birleşmiş Milletler’in harekete geçmekte geç kalması ve bazı ülkelerin bu sistemleri geliştirmeye başlaması üzerine geçtiğimiz günlerde ikinci bir açık mektup yayımlandı. Toplam 116 yapay zeka ve robotik şirketinin yöneticileri tarafından imzalanan mektup, BM’yi bir an önce harekete geçmeye davet ediyor. Konu ‘şakayken kaka olmak’ üzere.
Robotlar birçok farklı alanda hayatımızdaki payını artırıyor. Ancak uzmanlar bu süreçte bazı kritik konuları ihmal ettiğimize dikkat çekiyor. Siber güvenlik şirketi IOActive‘den Cesar Cerrudo ve Lucas Apa, robotlardaki güvenlik açıklarını kullanacak bilgisayar korsanlarının casusluk faaliyetleri yürütmelerinin, bazı özelliklerini devredışı bırakarak güvenlik zaafiyeti oluşturmalarının ve normalde hizmet edeceği kişilere saldırmalarının mümkün olduğunu iddia ediyor.
ABD, ulusal güvenliğini tehdit ettiği gerekçesiyle Moskova merkezli siber güvenlik şirketi Kaspersky’yi kara listeye aldı. Şirketin, Rus ajanları tarafından küresel çapta istihbarat toplamak amacıyla kullandığını ileri süren FBI, ABD’li şirketlerin en kısa zamanda Kaspersky ürünlerinden kurtulmasını istiyor.
[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Age of Empires IV’un fragmanı yayımlandı.[/inlinetweet] Serinin yeni oyunu hakkında ipucu içermeyen fragman hayranlarını meraklandırdı.
Kaliforniya Üniversitesi’nde fareler üzerinde [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]yapılan bir araştırma, korkuları oluşturan hatıraların tamamen silinebileceğini ortaya koydu.[/inlinetweet] Çalışma kapsamında farelere hem tiz hem pes sesler dinletildi. Tiz ses dinletilen farelere aynı zamanda küçük elektrik şoku verildi. Daha sonra şok verilmeden tiz ses dinletildiğinde, farelerin korktuğu gözlemlendi. Daha sonra, farelerin beynindeki tiz ve pes ses yolları arasındaki farklara bakarak elektrik şoku verilen farelerin tiz ses yollarının daha güçlü hale geldiği fark edildi. Elektrik şoku verilmeden tiz sese maruz bırakılan farelerin ise korkularının geçtiği gözlemlendi.
Yeni bir araştırma beynin hipokampüs bölgesinin nadiren incelenen parçalarından subiculum’un bir şeyi belleğe alma sürecinin merkezinde olduğunu ortaya çıkardı. Çalışma aynı zamanda hafızaya almak ile hatırlamanın farklı sinirsel döngülere sahip olduğunu da kanıtlıyor. Yani anılar geldikleri yoldan gitmiyor. Araştırmacılara göre daha önce iplik kurdu denilen Caenorhabditis elegans’ta da böyle bir mekanizma olduğu belirtilmişse de bu çalışma omurgalı hayvanlarda hatırlama döngüsünü ilk defa tanımlanıyor.
[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Stanford Üniversitesi’nden bir ekip, ilgisiz genom bilgilerini ‘örten’ yeni bir teknik geliştirdi.[/inlinetweet] Böylece bilimciler sadece belirli bir hastalıkla ilgili mutasyonları incelerken, bireyin diğer özelliklerini ortaya koyacak genetik veriler saklanabiliyor. Ekip, ‘Bozulmuş Devre’ ya da ‘Yao Protokolü‘ olarak bilinen klasik bir kriptografi protokolünden faydalandı. Bu sistemde bireyler genetik verilerini akıllı telefon ya da bilgisayarlarındaki bir algoritmayı kullanarak şifreliyor. Bunun işe yarayacağı alanlardan biri de tedaviler sırasında genetik mahremiyetimizin sağlanması.
Et yemekten vazgeçemiyor fakat et yeme fikrinden de rahatsızlık duyuyorsanız haberler iyi. Dünyadaki büyük [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]et üreticileri geleneksel yöntemlerden vazgeçerek ‘temiz et’ üretmenin yollarını arıyor.[/inlinetweet] Küresel tarım şirketlerinden Cargill Inc., Bill Gates ve diğer büyük işadamlarıyla işbirliği yaparak kendi kendini üreten hayvan hücrelerinden et elde etmek ve daha ‘temiz’ bir protein kaynağından beslenme konusunda artan talebi karşılamak üzere yola çıktı. Hayvanları öldürmeden hayvan hücrelerinden et, tavuk ve ördek üreten Memphis Meats; Cargill, Gates ve milyarder Richard Branson gibi yatırımcılar sayesinde 17 milyon Dolar fon topladı.
Elon Musk, SpaceX’in uzay uçuşları için tasarladığı astronot kıyafetlerinin bir fotoğrafını Instagram üzerinden paylaştı. Fotoğrafın bir bilgisayar çizimi değil, tamamen işlevsel bir kıyafetin gerçek biri tarafından giyilmiş halinin fotoğrafı olduğunu ifade eden Musk, kıyafetin uzay boşluğunun basıncının iki katına dayanabildiğini belirtti.
Clemson Üniversitesi‘nden bir grup araştırmacı Yarrowia adlı mantar türünün nefesimizdeki karbon ve idrarımızdaki nitrojenden beslenerek vitamin takviyesinden polyestere kadar birçok şey üretebildiğini ortaya koydu. Söz konusu mantar şu anda sadece az miktarlarda polyester ve besin üretebiliyor fakat ekip üretimi artırmak için çalışıyor. Geliştirilen mantar türlerinden biri, Omega-3 yağ asidi üretmek üzere düzenlendi. Omega-3 üretebilen mantarın Dünya’daki balık üretimine ve insan beslenmesine de katkıda bulunabileceği düşünülüyor.
Missouri Üniversitesi’nde [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]gerçekleştirilen bir çalışma, uzayda kırıkların iyileşmeyeceğini iddia ediyor.[/inlinetweet] Bunun sebebiyse kıkırdak dokusunun oluşmama ihtimali. Bu ihtimal sadece yerçekiminin az olduğu veya olmadığı ortamlarda değil, uzun süredir yatarak tedavi gören hastalar için de geçerli olabilir. Baskı hissedilmediği sürece oluşmayan kıkırdak yapısının astronotların sağlığı ile ilgilenen mühendisler için dikkat edilmesi gereken bir nokta olduğunu not edildi.
[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]
Özet Başlıkları
- Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
- Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
- Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
- Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
- Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.
Half-Life Episode 3 ile ilgili yazıyı Türkçe’ye çeviren Eser Güven ve İhsan Tatari arkadaşların çevirisine şu adresten ulaşabilirsiniz: http://oyungezer.com.tr/haber/50651-half-life-2-episode-3-un-hikayesi-turkce-olarak-huzurlarinizda
Mizah dergileri haricinde düzenli okuduğum tek yayın bu sanırım. Tebrik ediyorum. Bazen bunları söylemeyi unutuyoruz.
teşekkürler
Yazınızda resmi tatillerle ilgili olan kısımda Kurban Bayramı’nın 10 güne çıkarılmasını da hesaba kattınız gibi anladım. Eğer öyleyse 10 günlük tatilin 2.5 günü idari tatil diye geçiyor, düzeltmek istedim.
Hafta özetlerini email gönderebilseniz ne güzel olur. Elinize sağlık.