Haftanın Özeti: 144

24 - 30 Temmuz 2017 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.

Bilim, Yazılım, Donanım

Eğer sık sık fotoğraflarını ya da büyük boyutlu videolarını harici hard diskine aktaran biriyseniz müjde: [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]USB portlarının hızı iki katına çıkıyor.[/inlinetweet] Her telefon ve bilgisayarın kullandığı veri aktarım yöntemi USB’nin kullanımdaki en son sürümü USB 3.1 saniyede 10 gigabit veri aktarabiliyor. Yeni USB 3.2 teknolojisi ise bu rakamı 20 Gbps’e (saniye başına gigabit) çıkarıyor. Elbette, bunun için modern USB-C kablolarına ve portlarına ihtiyacınız olacak (fakat bu standardı destekleyen mevcut cihaz ve kablolar sadece yazılım güncellemesiyle yeni hıza uyum sağlayacak).

Merkezi Çin’deki Guangzhou‘da bulunan [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Cloud Walk adlı şirket, kişinin hareketlerini takip eden bir yüz tanıma sistemini deniyor[/inlinetweet]. Amaç ‘hedefin’ bir suç işleme ihtimalini hesaplamak. Şirketin yazılımı elliden fazla şehir ve eyaletteki polis veritabanıyla bağlantı halinde. Bu da şüpheli kişilerin anında ortaya çıkarılmasını mümkün kılıyor. Azınlık Raporu romanındaki dünyaya koşar adım ‘ilerliyoruz’.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]ABD Ordusu, dikkatini teknolojik olarak gelişmiş düşmanlara yöneltti[/inlinetweet], Ordu Araştırma Laboratuvarı bu amaçla ‘savaşan şeylerin’ internetini (Internet-of-Battlefield-Things) kurmanın peşinde. Yaklaşık 20 yıldır Ortadoğu’da teknolojik açıdan gelişmemiş düşmanlara odaklanan ABD, Rusya ve Çin gibi rakiplerinin gerisinde kaldı. Şimdi bu açığı kapatmaya karar veren ordu laboratuvarı otonom drone’lar ve elektronik savaş operasyonlarına dayanıklı robotlar üretecek. Ordu ayrıca savaş alanındaki iletişimi geliştirmek için yüksek teknoloji karşısında iyi performans sergileyen algılama ağlarının (sensing networks) üretilmesine de destek verecek.

‘Savaşan şeylerin interneti’ ağlar, insanlar ve çevre ile etkileşime geçen, gerekli davranışları öngörebilen, bilinçli robot ve algılayıcılardan oluşacak.

ABD Ordusu’nın 2 numarası [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]General Paul Selva, Senato’yu otonom silahın tehlikelerine karşı uyardı.[/inlinetweet] Ordunun gelecekte kontrolü kaybedilebilecek otonom silahlarla donatılmaması gerektiğini belirten Selva, ‘savaşın etik değerlerinin’ korunması gerektiğini ifade etti.

İnsansız Hava Aracı icat oldu, mertlik bozuldu.

Askeri alanda ABD ve Çin’in gerisinde kalmak istemeyen [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Rusya, yapay zeka kullanarak kendi kendine karar alabilen yeni füze ve drone’lar geliştiriyor.[/inlinetweet] Taktiksel Füzeler Kurumu CEO’su Boris Obsonov yeni silahın önümüzdeki birkaç yıl içinde kullanıma sunulacağını söyledi. MosAeroShow’da (MAKS-2017) konuşan Obsonov, Rusya’nın bu silahı geliştirme kararını, Suriye’de ABD’nin kullandığı silahları gördükten sonra aldığını belirtti.

Kaitenzushi adlı suşi restoranında müşteriler, taşıma bandı üzerinde masalarına kadar gelen leziz tabakların keyfini çıkarıyor. Ancak bu hizmeti almak için evinizden kalkıp restorana gitmeniz gerekiyor. Müşterilerinin rahatına büyük önem veren restoran, artık evinde oturan müşterilere de hizmet vermek için robotlardan faydalanacak. Suşi taşıyan robot kuryeler önümüzdeki aydan itibaren Japonya’da hizmete girecek. Bir sonraki aşamada da yemezsek elleriyle besleyecekler herhalde. 

Yapay zeka ve robot teknolojisindeki gelişmelerin artması ile birçok insanın işinden olacağı ve benzeri görüşmemiş işsizlik seviyelerine ulaşılacağı söyleniyor. Yaklaşan problemin en iyi çözümü ise otomasyona geçen şirketlerin sorumluluk alarak ‘evrensel temel gelir’ sağlaması. Bu önermeye göre otomasyon işgücü ile ciddi kar elde edecek şirketlerden alınan vergilerin bir kısmı devlet tarafından halka dağıtılacak. Olabilir mi dersiniz?

Bir Facebook canlı yayınında Zuckerberg‘e yapay zekanın geleceğiyle ilgili ne düşündüğü soruldu. Zuckerberg, gelecekteki teknolojiler hakkında felaket tellallığı yapılmasından yorulduğunu belirtti. (Elon Musk da bu ayın başlarında katıldığı bir toplantıda yapay zekanın geç olmadan düzenlenmesi gerektiğini belirtmişti). Dolayısıyla Zuckerberg bu yanıtı Musk’ın açıklamasından kısa süre sonra vermiş oldu. Bunun üzerine Musk, attığı bir tweet’te Zuckerberg’in konu hakkındaki bilgilerinin sınırlı olduğunu söyledi. Ve olaylar gelişti

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]MIT kablosuz bağlantı ve yapay zekayı kullanarak kişinin duygu durumunu anlayabilen bir sistem geliştiriyor.[/inlinetweet] İnsanlardan yansıyan radyo frekansı (RF) sinyalleri ile her bir kalp atışını algılayabilen sistem sayesinde kişinin nasıl hissettiği belirleniyor.

Yazılım devi [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Microsoft, yeni Windows 10 güncellemesiyle efsanevi grafik programı Paint’i kaldırmayı planlıyor.[/inlinetweet] 32 yıldır Windows işletim sistemleri ile birlikte kullanıcılara ücretsiz olarak sunulan program, Outlook Express ile birlikte ‘demode’ uygulamalar kategorisine geçti. Artık hepimiz resmi olarak ‘Paint terk‘ statüsündeyiz.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Apple iPod Nano ve iPod Shufle’ı Apple Store’dan kaldırdı.[/inlinetweet] iPhone’ların piyasaya çıkmasıyla satış oranları oldukça düşen bağımsız müzik aygıtı iPod serisinden halen satılmaya devam eden sadece dokunmatik ekranlı iPod Touch kaldı.

Sanal gerçeklik yalnızca oyunseverlerin ilgi alanına girmiyor, araştırmacılar sanal gerçekliği çeşitli şekillerde kullanarak kaygı ve posttravmatik stres bozukluğu yaşayan hastaları iyileştirmeye çalışıyor. Elbette stresle mücadeleye girişen tek teknoloji sanal gerçeklik değil. Bu örnekler hiç az olmamakla beraber bir kısmı şöyle:

  • Headspace uygulaması size çevrimiçi meditasyon yaptırarak rahatlamanızı sağlıyor.
  • Gravity Blanket gibi ağırlıklı battaniyeler serotonin ve melatonin seviyelerini artırarak stresi azaltıyor ve kullanıcıların daha rahat bir uyku çekmesini sağlıyor.
  • Muse kafa bandı EEG ile kullanıcıların kendilerine özel meditasyon programları uygulamasını sağlıyor.
  • emWave2 gerçek zamanlı kalp ritmi geri bildirimi ile sporcuların stresini azaltarak performanslarının artmasını hedefliyor.
  • Giyilebilir cihaz Thync (Haftanın Özeti: 3’te yazmıştık) günde 10 dakikalık seanslarla kullanıcıların negatif düşüncelerden ve kaygıdan uzaklaşmasını sağlıyor. Thync düşük seviyede elektrostimülasyon kullanarak baş ve ensedeki sinir yollarını etkin hale getiriyor.
  • Duyusal yoksunluk (sensory deprivation) havuzlarında hiçbir uyarana maruz kalmadan 45 ila 90 dakika geçirmenin stres ve kaygıyı azalttığı söyleniyorsa da bu kapalı alan korkusu olanlar için uygun bir yöntem değil.
  • Kriyoterapi ile 3 dakika boyunca -151,1 °C sıcaklığındaki bir odada bulunmanın da stresi azalttığını ve depresyonu iyileştirdiğini gösteren bazı çalışmalar mevcut.

Buffalo Üniversitesi araştırmacıları, gizemli ve muhtemelen daha önce keşfedilmemiş bir insan alt türüne ait genetik izlerin günümüze kadar ulaştığını keşfetti. Sadece Sahra Altı Afrika‘da yaşayan kişilerde görülen bir gen, eski insanlarda türler arası çiftleşmenin sanıldığından çok daha yaygın olduğu anlamına geliyor. Araştırma ekibinde Türk araştırmacı Ömer Gökçümen de yer aldı. Gökçümen, genetik özellikleri günümüze ulaşan ancak herhangi bir fosilini bulamadığımız bu türlere ‘hayalet tür’ adının verildiğini açıkladı.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]ABD’de araştırmacılar ilk kez insan embriyosu üzerinde gen düzenlemesi gerçekleştirdi.[/inlinetweet] Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi’nden Shoukhrat Mitalipov önderliğindeki ekip gen düzenleme tekniği CRISPR’ı kullanarak çok sayıda tek hücreli embriyonun DNA’sını değiştirdi. Embriyoların yalnızca birkaç gün gelişmeye devam etmesine izin verilen çalışma kalıtsal hastalıklara sebep olan kusurlu genlerin güvenli ve etkili şekilde düzeltilebileceğini göstererek bir ilki gerçekleştirdi. Mitalipov sonuçların yayımlanacağını söyleyerek yorum yapmaktan kaçınırken projede yer alan diğer bilimciler gen düzenlemesinin gerçekleştirildiğini doğruladı.

İnsanlardan gen düzenlemesi ile ilgili makaleler daha önce Çinli bilimciler tarafından yayımlanmış ancak çalışmalarda istenen sonuçlar elde edilememişti.

Bilimciler yaşlılıkta ortaya çıkan hastalıklarla mücadele etmek için hayvanların beyinlerine kök hücre yerleştirerek yaşlanmayı yavaşlattı. Beyindeki yeni nöronların üretimini sağlayan kök hücre operasyonunun ardından olgun farelerde yaşlanmanın durduğu, farelerin aylarca fiziksel ve zihinsel olarak daha iyi olduğu ve ömürlerinin yüzde 10-15 oranında uzadığı gözlemlendi. Dolayısıyla bir anlamda hayat iksiri bulundu: yaşlanma hipotalamusta kontrol ediliyor. Araştırmayı yöneten Dongsheng Cai, bir sonraki aşamada laboratuvar ortamında kök hücre üretmek istiyor.

Columbia Üniversitesi‘nde yürütülen [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]bir araştırma Alzheimer’ın insanların anılarını yok etmediğini, sadece erişimi zorlaştırdığını ortaya koydu.[/inlinetweet] Yapılan deneyde limon kokusunu hatırladığı görülen fareler, bilimcilerin amiloid beta plaklarının artmasıyla gerçekleşen unutma işlemini geri getirecek bir ilaç için yapılacak çalışmaların yolunu açabilir. Araştırmanın devamını buradan okuyabilirsiniz.

Yaraları ve ameliyat yerlerini kapatmak için kullanılan dikiş ve zımbalar aynı amaçla kullanılan yapıştırıcılara oranla daha fazla enfeksiyon kapma riskine sahip. Mevcut yapıştırıcılar nemli ortamlarda iyi sonuç vermiyor çünkü su, yapışma sürecine engel oluyor. Purdue Üniversitesi’nden bilimciler bu sorunu çözmek amacıyla midye proteinlerini modelleyerek tıbbı bir yapıştırıcı geliştirdi. Zehirli madde içermeyen ve biyouyumlu bu yapıştırıcı hem cilt hem de iç organlarda güvenli olarak kullanılabilecek, yapıştırıcı özelliğini suyun altında da kaybetmeyerek umut vadeden bir alternatif sunacak.

Şekerli içeceklerin sağlıksız olduğu bir sır değil ancak ABD Tarım Bakanlığı tarafından yapılan bir araştırma bu içeceklerin yüksek proteinli gıdalarla birlikte tüketilmesi durumunda vücudun daha fazla yağ depoladığını gösterdi. Şekerli içeceklerin yağların parçalanmasını sağlayan yanmayı yüzde 8 azalttığı ortaya çıktı.

Dünyadışı akıllı yaşam araştırmaları yapan SETI Enstitüsü ve Fransız girişim Unistellar gelişmiş görüntüleme teknolojisi ile amatör gökbilimcilere benzersiz bir deneyim sağlayacak eVscope adında yeni bir teleskop için ortaklık kurduklarını açıkladı. Unistellar’ın üreteceği eVscope ticari teleskoplarda şimdiye kadar bulunmayan 3 özelliğe sahip: geliştirilmiş görüş, otonom alan saptama ve SETI’nin geliştirdiği kampanya modu. Bu mod sayesinde kullanıcılar dünyadaki herhangi bir gözlem etkinliğine katılarak topladıkları görselleri otomatik olarak SETI’nin veri havuzuna aktarabiliyor. Prototipi test edilen teleskop için sonbaharda bir kitle fonlama kampanyası başlatılacak.

Uluslararası Uzay İstasyonu‘nda taze sebze yetiştirmek astronotların moralini artırmak için güzel bir etkinlik ancak çok fazla vakit alıyor. Bu işlemi daha kolay bir hale getirmek için NASA, Tupperware ve teknoloji şirketi Techshot ile birlikte, istasyondaki mevcut hidrofonik sistemi geliştirmek için çalışma yürütüyor. Bunun gerçekleşmesi halinde nasıl bir mutluluğa sebep olacağını aşağıdaki videodan görebilirsiniz.

Brown Üniversitesi’nde [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]yapılan bir çalışmayla Ay’ın derinliklerinde ‘iyi miktarda’ su olduğu açıklandı.[/inlinetweet] Nature Geoscience’da yayımlanan çalışma üniversitenin Dünya, Çevre ve Gezegen Bilimleri Bölümü’ndeki Doçent Ralph Milliken tarafından yürütüldü. Milliken, uydu görüntülerinde Ay’ın yüzeyine yayılmış volkan kalıntıları ve küllerin içinde görülen cam boncuklarıda su görüldüğünü ve volkanik yatakların su barındırmasının Ay’ın kütlesinin su barındırdığını gösterdiğini belirtti.

Uzaya düzenli olarak uydu gönderen Planet, Kazakistan’daki Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatılan bir Soyuz roketinin yükselişini yörüngedeki Dove uydularından biri ile kaydetmiş. Video nefis…

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Stephen Hawking uzaylılarla temasa geçme konusunda temkinli olunması gerektiğini vurguladı.[/inlinetweet] Verimli gezegenleri fethedip kolonileştiren (tanıdık geldi ama…) uzaylı medeniyetler olabileceği konusunda uyarıda bulunan Hawking uzaydan alacağımız herhangi bir sinyale cevap vermek konusunda tedbirli olmamızı istiyor. Astrofizikçi gelişmiş bir medeniyetle karşılaşmamızın Kristof Kolomb ile buluşan Amerikan yerlilerinin durumuna benzeyebileceğini ve bizim için pek de iyi olmayacağını belirtiyor.

Uzaylılar ararsa açmayın!

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

5 Yorum

  • Amirim “İnternet hızımızı artırabilirsek…” cümlesinde minik bir yazım yanlışı olmuş. Görüp arttırabilir misiniz? İçerik her zamanki gibi çok iyi. Zihninize sağlık.

    • doğrusu ”artırmak” Bahadır Bey . Tek ”t” ile. Sıklıkla karıştırılır.

  • Amirim siteye gelenlerin yüzde kaçı diğer sayfalara geçmiyor, yada diğer sayfaları farketmiyor? Her hafta uyarı koymaya devam ediyorsunuz. Elinize sağlık.

  • -Niye amirim diyoruz bilmiyorum ama- amirim hiç bu içeriklerin hepsini bi android uygulamasında toplamayı düşündünüz mü? İçerik gayet güzel çünkü

  • Bence app şeklinde bir uygulamaya dönmeli bu site, hayat telaşından tıklamayı unutuyorum ama sürekli ileti şeklinde gelse hepimiz hızlıca okuyabiliriz.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği