Haftanın Özeti: 240

İnternet, Girişimler

Uber’in Cuma günü yaptığı açıklamada şirketin 31 Mayıs tarihi itibarıyla İstanbul’daki Uber XL hizmetlerine son verdiği bildirildi. “Çok zor bir karar almak durumunda kalarak İstanbul’daki UberXL faaliyetlerimizi durdurduğumuzu bildirmek isteriz” denilen açıklamada kararın sebebine dair herhangi bir detay paylaşılmadı. Uber İstanbul’daki faaliyetlerine Sarı Taksi ve Turkuaz Taksi ürünleri ile devam edecek.

Google, mobildeki arama sonuçlarının görüntülenme biçiminde dikkat çekici değişikliklere gidiyor. Google’ın mobil arama sonuçları yakında aranılan web sitesinin simgesi ve ismini daha belirgin halde gösterecek şekilde güncellenecek. Şimdiye kadar Google, web sitelerinin ismini, çıkan bağlantıların yanına küçük fontlarla yazıyor ve arama sonuçlarının kaynağını yeterince vurgulamıyordu. Önümüzdeki günlerde kullanıma açılacak yeni özellik, ilk önce Google uygulaması ve web aramaları dahil olmak üzere mobil cihazlara geliyor.

Google Chrome’un yeni eklenti sistemi, reklam engelleme uzantılarını (AdBlock, uBlock Origin vs.) kullanılmaz hale getirebilir. Chrome’un mevcut sisteminde reklam engelleme eklentileri webRequest API kullanıyor. Bu sistemin her seferinde tüm eklentilerin taleplerini kontrol etmesi gerekiyor. Bu işlem zaman aldığı için Chrome, reklam engelleyicileri yeni sistemde declarativeNetRequest API’a yönlendirmek istiyor. Bu sistem daha hızlı ancak reklam engelleyicilerin yeteneklerini kısıtlayabilir. Kullanıcılar önceden engellenen reklamları artık görmeye başlayabilir. Chrome’dan yapılan açıklamada reklam engelleme eklentilerine ödeme yapan kullanıcıların bu değişiklikten etkilenmeyeceği vurgulandı. Ama ücretsiz eklentileri kullananlar yeni sistemle birlikte reklam görmeye başlayabilir. Böyle bir durumda kullanıcıların önemli bir kısmının Firefox, Opera ya da Chromium tabanlı yeni Edge gibi diğer tarayıcılara yönelmesi kaçınılmaz bir sonuç gibi duruyor.

Küba’da 29 Temmuz’da yürürlüğe girecek kanun değişikliği ile birlikte artık vatandaşlar internete bağlanmak için kendi ekipmanlarını kullanabilecek. Ülkede daha önce modem satmak ve kullanmak yasak olduğu için vatandaşlar ülkeye kaçak yollarla sokulan parçalarla kendi modemlerini oluşturup kullanıyordu. Bu durum devlet yetkilileri tarafından da biliniyor ama çok fazla müdahale edilmiyordu. Yeni yasa bu uygulamayı artık yasal hale getirecek. Küba’da mobil cihazlar için 3G bağlantısı da geçtiğimiz Aralık ayında ilk kez kullanıma sunulmuştu. Bunun öncesinde vatandaşlar devletin internet sağladığı birkaç noktada toplanıp internete erişebiliyordu.

Geçtiğimiz yıl Eylül ayında ilk kez gündeme gelen YouTube kanallarının abone savaşı bir nevi nihayete erdi: T-Series 100 milyon aboneyi aşan ilk YouTube kanalı oldu. Uzun süredir YouTube’un en çok aboneye sahip kanalı olan PewDiePie birinciliği Hindistanlı şirket T-Series’in kanalına kaptırmıştı. Yarışta yeniden öne geçmek için “PewDiePie’a abone ol” kampanyası başlatan PewDiePie hayranları bu çabalarını tüm dünyaya duyurmak için birçok ilginç yönteme başvurmuştu. Slogan o kadar popüler hale geldi ki Yeni Zelanda’da bir camide katliam yapan saldırgan bile saldırının videosunda “PewDiePie’a abone olun” demişti. Bu olayın ardından PewDiePie kanalının sahibi Felix Kjellberg hayranlarından, kimseye nefret duymadan kendisini sevmelerini söylemişti. Yine de PewDiePie hayranları T-Series’in 100 milyon aboneye ulaştığına dair YouTube’un Twitter hesabı üzerinden atılan tweet’in altında T-Series’e karşı oldukça sert ifadeler kullanmaya devam ediyor.

Congratulations to @TSeries for reaching 100M subscribers! 🎉 pic.twitter.com/6kHopm2GAZ

— YouTube (@YouTube) May 30, 2019

Motorola yeni akıllı telefonu Moto Z4’ü henüz tanıtmadı bile ama Amazon’un sistemlerinde gerçekleşen bir hata yüzünden telefon site üzerinden satışa sunuldu ve bir müşteri henüz piyasaya çıkmayan telefonu satın almayı başardı. Eline geçen telefonla bir de tanıtım videosu çeken müşterinin söylediğine göre telefon beklentileri karşılayacak seviyede ama üzerinde yüklü olan yazılımın daha iyi çalışması için güncellenmesi gerekiyor. Amazon’un sitesinden kaldırılan satış sayfasında telefonun özellikleri şu şekilde görünüyordu: 6,4 inç OLED ekran (2340 x 1080 çözünürlük), Snapdragon 675 işlemci, 128 GB dahili hafıza, 4GB RAM, 3,600 mAh batarya, 15 watt hızlı şarj ve kulaklık girişi. Müşteri telefonu 499 Dolar’a satın aldı. Motorola’nın yakında telefonu detaylı şekilde tanıtması bekleniyor.

Avrupa Komisyonu, temiz enerji girişimi Breakthrough Energy Ventures ile birlikte 100 milyon Avro değerinde bir pilot program başlattı. BEV-E (Breakthrough Energy Ventures-Europe) adı verilen program sayesinde özel sektör ve kamu iş birliği halinde temiz enerjiye geçişi hızlandıracak yatırımlar yapılmasını sağlayacak. 100 milyon Avro’luk fonun yarısı Breakthrough Energy Ventures’tan diğer yarısı da Avrupa Birliği’nin mevcut araştırma ve inovasyon programı Horizon 2020 tarafından fonlanan InnovFin kuruluşundan gelecek. Pilot program dahilinde çalışılacak temiz enerji şirketleri arayışı devam ediyor. Breakthrough Energy Ventures’un yatırımcıları arasında Bill Gates, Jeff Bezos, Jack Ma ve Richard Branson gibi dünyanın en başarılı şirket sahipleri yer alıyor.

Elon Musk’ın tünel şirketi Boring Company, Las Vegas Kongre Merkezi’nin Loop olarak bilinen 48,6 milyon Dolar’lık yeraltı transit hattının tasarımı, yapımı ve işletilmesini üstlendiği anlaşmayı imzaladı. Bu anlaşma ile birlikte Boring Company ilk kez para kazanmış olacak. Las Vegas Kongre ve Ziyaretçi Kurumu (LVCVA) kurulunun neredeyse tamamın desteğini alan projeye tek itiraz Las Vegas Belediye Başkanı Carolyn Goodman’dan geldi. Goodman’ın itirazının sebebi ise Boring Company’nin tecrübesizliği, zira bu tünel şirketin başka bir kurum için hazırladığı ilk projesi olacak. Loop şu anda caddenin karşıt taraflarında bulunan iki binayı birbirine bağlayacak ve hali hazırda 15 dakika süren aradaki yürüyüş mesafesini 1 dakikaya indirecek.

Renault ve Fiat-Chrysler’in yürüttüğü görüşmeler neticesinde iki büyük otomotiv şirketinin birleşme kararı alması bekleniyor. Şirketlerin muhtemel birleşmesinin avantajları olsa da ortada bir sorun var; Renault zaten Nissan ve Mitsubishi’yle ticari anlaşmalar yapmış durumda ve Fiat-Chrysler’in (FCA) yaptığı 35 milyar Dolar’lık birleşme teklifi, bu iki markayı içermiyor. Ancak FCA’in, Renault’yla yapılacak olası ortaklığa Nissan ve Mitsubishi’nin de sonradan katılabileceğini söylediği ve yüzde 43’ü Renault’ya ait olan Nissan’a yeni şirketin kurulunda bir yer teklif ettiği biliniyor. Bu şekilde yeni ortaya çıkan ortaklık dünyanın en büyük otomobil üreticisi haline gelecek ancak öncesinde Nissan ve Renault’nun arasındaki husumetin sona erdirilmesi gerekiyor.

Alman otomotiv şirketi Daimler, otonom kamyonları önümüzdeki 10 yıl içinde yollara çıkaracak küresel bir grup kurmak için ilk adımı attı. Şirketin hedefi 4. seviye (insan müdahalesinin opsiyonel olduğu otonom sürüş) otonom kamyonlar üretip bu araçları belirli noktalar arasında (depo-fabrika gibi) yük taşımacılığında kullanmak. Planlanan grupta ABD’li otonom kamyon yazılımı üreticisi Torc Robotics de yer alacak.

BBC News’ün haberine göre Facebook kendine ait kripto parasını 2020’nin ilk yarısında sunacak. Şirketin parayla ilgili detayları, test aşamasına geçmeden bu yaz paylaşması bekleniyor. Şirket içinde GlobalCoin olarak adlandırılan ve insanlara arada banka olmadan uygun ve güvenli ödemeler yapmayı önerecek para, kullanıma sunulduğunda öncelikle bir düzine kadar ülkede kullanılabilecek.

ABD’de binlerce Twitter kullanıcısı, Temsilciler Meclisi başkanı Nancy Pelosi’yle ilgili geçtiğimiz hafta yayılan bir videonun sahte çıkması üzerine kullanıcılardan Facebook hesaplarını silmelerini istedi. #DeleteFacebook hashtag’i geçtiğimiz Cumartesi günü ülke çapında Twitter’da en popüler konu oldu. Bahsi geçen video Washington’da Amerikan İlerleme Merkezi’nin (Center for American Progress) düzenlediği bir etkinliğe katılan Pelosi’yi sarhoşmuş gibi gösterecek şekilde kurgulanmış. YouTube videonun yanlış bilgi yaydığına dair gelen şikayetleri kabul edip kaldırsa da Facebook videoyu silmeyi reddediyor.

Pokémon Şirketi’nin yakın dönem planları arasında bir bulut servisi ve uyku deneyimini eğlenceye çevirecek bir oyun var. Şirket ilk önce 2020’de, uyku yoluyla puan kazandıracak Pokémon Sleep adlı yeni bir oyun yayınlayacak. Oyuncularına sabah uyanmayı dört gözle beklemek için bir neden sunacak olan oyun için şirket ayrıca Nintendo ile Pokémon Go Plus+ adında yeni bir uyku izleme cihazı geliştirmiş. Yeni bulut servisi ise Pokémon Home adını taşıyor ve kullanıcıların farklı oyunları tek bir yerde toplamasına olanak tanıyor. iOS, Android ve Switch için 2020 başlarında piyasaya sürülecek olan servis, Pokémon Go, Pokémon Let’s Go, Sword and Shield ve bir önceki 3DS bulut platformu Pokémon Bank’i Pokémon oyunlarına bağlayacak. Servis sadece yakalanan pokemonları yönetmek için değil, satış yapmak için de kullanılabilecek.

Günümüzde akıllı telefonlar üzerinden oynanan oyunlarda kullanıcılar belirli ücretler karşılığında ‘şans kutusu’ (loot box) satın alabiliyor. Bu kutulardan, oyun içinde kullanılabilecek rastgele eşyalar çıkıyor. Ancak bu eşyaların kutudan çıkma ihtimalinin ne olduğunu bilmemek, bu kutuları satın alma işlemini kumara dönüştürüyor. Bu sebeple Google, Play Store’daki oyunlarda şans kutularından hangi eşyaların ne sıklıkla çıkabileceğinin açıklanmasını zorunlu hale getiriyor. Benzer bir karar 2017’de Apple Store için de alınmıştı. Çin ve Belçika gibi ülkeler de içeriğine dair bilgi sahibi olunmayan kutuların oyun içinde satılmasını yasaklıyor. ABD’de de bu tarz bir yasa çıkarılması planlanıyor. Google ayrıca yeni değişikliklerle birlikte Play Store’daki tüm uygulamaların hangi yaş grubuna hitap ettiğinin belirlenmesini zorunlu kıldı. Çocuklara hitap eden uygulamalara ekstra kısıtlamalar getirildi.

Game of Thrones’un “Beyond the Wall” (Duvarın Ötesinde) adını taşıyan sanal gerçeklik oyunu, kullanıcıları Yedi Krallık’ı korumak adına kuzeydeki Duvar’a götürüyor. Night’s Watch (Gece Nöbetçileri) ekibinden birinin karakterini üstlenecek oyuncular, kılıç becerilerini ak gezen kutup ayılarına ve bir yığın başka zombiye karşı test edebilecekler. HTC Vive ve Oculus Rift desteğiyle gelen oyunu indirmek için Infinity üyeliği bulunması gerekiyor. Oyun 31 Mayıs’ta satışa sunuldu.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.