Haftanın Özeti: 229

İnternet, Girişimler

İngiliz mühendis Sir Tim Berners-Lee bundan 30 yıl önce, bugün anında ve ucuza iletişim kurmamızı sağlayan ortamı yaratarak, internette gezinerek büyüyen bir neslin oluşmasını, milyar Dolar’lık işletmelerin kurulmasını ve her endüstrinin kökten değişmesini sağlamıştı (daha da detaylı bilgi isteyenler de olabilir). Web’in 30. yaş gününü kutlamak için Berners-Lee, Web’in bugün geldiği noktayı gösteren bir yazı yayımladı. Yazıda, “Web insanlar için bir şehir meydanı, bir kütüphane, bir doktor muayenehanesi, bir dükkân, bir okul, bir tasarım stüdyosu, bir ofis, bir sinema, bir banka ve çok daha fazlası haline dönüştü.” diyen Berners-Lee aynı zamanda Web’in birçok sorununun da bulunduğunu belirtti ve hükumetler, şirketler ve kullanıcıların bu sorunları çözmek için güçlerini birleştirmesi gerektiğini ifade etti.

Freedom House’un yaptığı araştırmaya göre internet özgürlüğü son sekiz yıldır geriliyor. Bu gidişat 2018’de de devam etti. Statista araştırma verilerine dayanarak hangi ülkede internetin ne kadar özgür olduğunu gösteren bir harita hazırladı. Haritada Türkiye, doğu bloku ülkeleriyle birlikte interneti özgür olmayan ülkeler arasında gösterildi.

Rusya’nın başkenti Moskova ve diğer iki kentte binlerce kişi internete yönelik kısıtlamaları protesto etmek için sokaklardaydı. Meclis üyeleri geçen ay yabancı müdahaleyi engellemek gerekçesiyle internet kontrollerini sıkılaştıran yasaya destek vermişti. Ancak Rusya’da bazı medya organları gelişmeyi internete “demir perde” olarak nitelemiş ve bunun muhalefeti bastırmak için kullanılabileceğini kaydetmişti. Moskova’daki protestoya organizatörlere göre 15 bin, polise göre ise 6 bin 500 kişi katıldı.

Rusya ayrıca şifreli e-posta sistemi olan ProtonMail’i de yasaklamıştı.

İnternet ile ilgili herkesin derdi başka. Paris’in en renkli sokağı Rue Crémieux, Instagram kullanıcılarının akınına uğruyor. Herkes bu renkli sokakta bir fotoğrafı olsun istiyor ancak sokağın sakinleri durumdan şikayetçi. Sokakta evi bulunan kişiler ziyaretçilerin sokağı rahat bırakmasını istiyor. Bir radyo programına katılan sokak sakinlerinden biri, “Evimizde oturmuş yemek yiyoruz ve dışarıda birileri sürekli fotoğraf çekiyor. Rapçiler gelip iki saat boyunca klip çekiyorlar. Bekarlığa veda partisi yapan kadınlar gelip bir saat evimizin önünde bağırıyor. Bu çok yorucu.” ifadelerini kullandı.

Bu arada Instagram’ın 2017 verilerine baktığımızda, sosyal ağ üzerinde en çok fotoğrafı paylaşılan şehrin New York olduğunu görüyoruz. Sıralamada İstanbul da 7. sırada.

Kim Kardashian, kendi kurduğu KKW Beauty şirketinin dışında diğer şirketlerin de kendisinin tanınırlığını kullanmasından memnun değil. Kardashian, çevrimiçi satış yapan moda markası Missguided’ı, benzerliğini kullanarak kopya ürünlerini ürettiği için mahkemeye verdi. Kaliforniya’da federal mahkemeye yapılan başvuruda Kardashian’ın temsilcileri, Missguided’ın marka haklarını ihlal ettiğini ve adaletsiz rekabet stratejileri yürüttüğünü belirtti. Ayrıca Kardashian’ın adının ve görüntülerinin izin alınmadan kullanıldığı da belirtildi.

Spotify, Apple’ın App Store’daki uygulamalarının haksız rekabet içerdiğini belirterek 13 Mart’ta Avrupa Komisyonu tekelleşme karşıtı kanun yapıcılara Apple’ı şikayet etti. Spotify Apple’ın kendi servisi Apple Music’i öne çıkarmak için Spotify gibi rakip şirketlere zorluklar çıkardığını ve kendisine haksız avantaj sağladığını düşünüyor. Apple ise Spotify’ın bu iddialarına yanıt verdiği yazısında Spotify’ın ücretsiz uygulamaların faydalandığı imkanlardan faydalanmak istediğini ama servislerini ücretli sunduğunu belirtti. Apple Spotify’ın yıllarca App Store’un sunduğu imkanlardan faydalanarak işlerini büyüttüğünü ama şimdi bu uygulama mağazasına hiç katkı yapmadan imkanlarını kullanmak istediğini söyledi.

Apple’dan 11 Mart’ta medya mensuplarına gönderilen bir davetiye, 25 Mart’ta Apple Park’taki Steve Jobs Salonu’nda bir etkinlik olacağını söylüyor. Bu etkinlikte Apple’ın bir süredir beklenen televizyon ve video hizmetini tanıtacağı düşünülüyor. Kaynaklardan daha önceden alınan bilgiler de başlangıç için Nisan ayını işaret ediyordu. Etkinlik davetiyesinde ne ile ilgili olduğu belirtilmiyor. Açıklama olarak sadece “Gösteri zamanı” ifadesi yer alıyor.

Facebook’a sosyal medyanın huzurevi demek belki biraz abartılı bir ifade olabilir ama sosyal medya platformu her geçen gün daha fazla genç kullanıcı kaybediyor ve 55 yaşın üzerindeki kullanıcı sayısı da gitgide artıyor. Edison Research, 2017’de 12-34 yaş arası kişilerin yüzde 79’unun Facebook kullandığını ama bu oranın bugün yüzde 61’e gerilediğini belirledi. Öte yandan 35-54 yaş arası kullanıcıların oranı da 2017’de yüzde 72’yken şimdi yüzde 69. 55 yaş ve üzeri kullanıcı oranı ise 2018’den 2019’a kadar yüzde 49’dan yüzde 53’e çıktı.

Bir grup uzman, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine, Kuzey Kore’nin 2017-2018 yılları arasında, çeşitli platformlardan yarım milyar Dolar’dan fazla değere sahip kripto para çaldığını ve izini kaybettirmek için blok zinciri teknolojisini kullandığını söyledi. Kuzey Kore kripto paraları, ülkeye yönelik ambargoların etrafından dolaşmak için kullanıyor.

Microsoft’un araştırmasına göre İranlı hackerl’ar iki yıldır dünya genelinde binlerce kişi ve kuruma siber saldırı düzenliyor. Söz konusu siber saldırıların şahıs ve şirketler için “son derece yıkıcı” sonuçları olduğunu vurgulayan Microsoft Tehdit İstihbaratı Merkezi müdürü John Lambert, saldırılarda hedef alınan ülkelerin yüz milyonlarca dolar zarar ettiğine dikkat çekti.Lambert, İranlı hacker’ların başta Suudi Arabistan olmak üzere ABD, Almanya, İngiltere ve Hindistan’daki şirketlerin gizli bilgilerini ele geçirdiğini ileri sürdü. Ayrıca bu ülkelerdeki kişisel bilgisayarlardan büyük miktarda veri silindiği iddia ediliyor.

Dumansız Hava Sahası Denetim Sistemi ile entegre çalışan Yeşil Dedektör mobil uygulaması tarafından depolanan ihbar bilgilerine sızıldığı iddiası Lara sahil bandında faaliyet gösteren bazı işletmecilerin polise yaptığı ihbarla ortaya çıktı. İşletme sahiplerinden gelen ihbar üzerine harekete geçen Antalya polisi iddialarla ilgili geniş kapsamlı soruşturma başlattı. İlk araştırmada Dumansız Hava Sahası Denetim Sistemi ile Yeşil Dedektör mobil uygulaması aracılığıyla yapılan ihbar bilgilerine sızıldığı, vatandaşa ait ihbar listelerinin 3. şahıslara aktarıldığı bilgisine ulaşan polis, sistem yöneticilerine bilgi vererek veri depolarına ait tüm şifrelerin değiştirilmesini istedi.

Tesla geçtiğimiz hafta tüm satışlarını internete taşıdı. Satış noktalarını kapatan ve satış elemanlarını işten çıkaran Tesla böylece önemli miktarda tasarruf gerçekleştirdi. Bu tasarruf, araç fiyatlarının düşürülmesi için kullanıldı. Tüm Tesla modellerinde ciddi indirimler gerçekleşti. Öyle ki, bazı Tesla müşterileri kısa süre önce yüksek fiyattan satın aldıkları otomobilin fiyatının yüzde 40 oranında düştüğünü gördü. Öfkeli müşteriler bazı ülkelerde protesto gösterileri bile düzenledi. Tesla bu gelişme üzerine mağazalarını kapatmaktan vazgeçti. İki hafta boyunca her bir Tesla satış noktasının tek tek incelendiğini ifade eden şirket neticede bu mağazaların açık kalmasına karar verdi. Tesla’nın mağazalarının yüzde 10’u kısa süre önce kapatılmıştı ancak şirket bu mağazaların kapanmasının kararla birebir ilişkisi olmadığını, o mağazaların her halükarda kapatılacağını aktardı.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.