World Wide Web 30 yaşında

Nice yıllara World Wide Web (www)! İngiliz mühendis Sir Tim Berners-Lee bundan 30 yıl önce bugün anında ve ucuza iletişim kurmamızı sağlayan ortamı yaratarak, internette gezinerek büyüyen bir neslin oluşmasını, milyar Dolar’lık işletmelerin kurulmasını ve her endüstrinin kökten değişmesini sağladı.

Berners-Lee, Web’in 30. yaş gününü kutlamak için Web’in bugün geldiği noktayı gösteren bir yazı yayımladı. Yazıda “Web insanlar için bir şehir meydanı, bir kütüphane, bir doktor muayenehanesi, bir dükkan, bir okul, bir tasarım stüdyosu, bir ofis, bir sinema, bir banka ve çok daha fazlası haline dönüştü.” diyen Berners-Lee aynı zamanda web’in birçok sorununun da bulunduğunu belirtti ve hükumetler, şirketler ve kullanıcıların bu sorunları çözmek için güçlerini birleştirmesi gerektiğini ifade etti.

“Web hem iyiye kem kötüye ortam hazırladı”

Berners-Lee “Web fırsatlar yarattı, marjinalleştirilmiş gruplara söz hakkı verdi ve yaşamları kolaylaştırdı ancak aynı zamanda dolandırıcılara da fırsatlar yarattı, nefretini yaymak isteyenlere de söz hakkı tanıdı ve birçok suçu işlemeyi daha kolay hale getirdi.” diyor. Yazıda şu üç konu detaylı şekilde incelendi:

1. Devlet destekli hack’ler ve saldırılar, suç oluşturan eylemler ve çevrimiçi tacizler gibi bilinçli ve kötü amaçlı davranışlar.
2. Tuzak başlıkları ödüllendiren ve yanlış bilginin hızla yayılmasına imkan veren, reklam tabanlı gelir modelleri gibi kullanıcı değerinin kurban edildiği kötü niyetli tasarımlar.
3. Çevrimiçi tartışmaların öfke patlamasına ve kutuplaşmaya sebep olması gibi istenmeyen kötü sonuçlara yol açan iyi niyetli tasarımlar.

Berners-Lee World Wide Web’i (dünyayı saran ağ) 1989’da CERN’de çalışırken yarattı. Berners-Lee’nin, dosyaları tek bir fare tıklaması ile birbirine bağlayan yazılım hipermetin (hypertext) ile yeni yeni oluşmaya başlayan İnternet’i birbirine bağlayarak kurduğu bu yeni ağ, bugün adının hakkını vererek tüm dünyayı sarmış durumda.

Son yıllarda web’in problemleri, sağladığı faydaların önüne geçmeye başladı. Facebook ve Google gibi büyük internet şirketlerinin yöneticileri düzenlemeciler tarafından çağrılıp dinlendi. Avrupa’daki düzenlemeciler dijital içeriklerin problemlerini kontrol altına almak için kanunlar çıkarmaya başladı. ABD’de de b azı siyasetçiler tekelleşen internet devlerine karşı eylem çağrısında bulunuyor.

Temel prensiplere sahip çıkalım

Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen Web Zirvesi konferansında Berners-Lee ve Web Derneği hükumetler, şirketler ve insanlar için bir dizi temel prensip açıkladı. Bu prensipler evrensel erişim, güçlü ve saygılı topluluklar oluşturma ve kişisel veri ve mahremiyeti koruma gibi alanlara odaklanıyordu.

Berners-Lee, Web’in 30. yaş gününde herkesi bu temel prensiplere bağlı kalmaya davet etti ve “Geçtiğimiz 30 yılda web’in nasıl değiştiğini gördük. Şimdi değiştiremeyeceğimizi, daha iyi hale getiremeyeceğimizi söylemek yenilgiyi kabul etmek olur. Önümüzdeki 30 yıl içinde de web iyiye doğru evrilebilir.” dedi.

Kaynak: Fortune