Haftanın Özeti: 195

İnternet, Girişimler

Dünyanın en zengin insanı Jeff Bezos‘un şirketi Amazon, ABD’deki e-ticaretin yüzde 49’unu elinde bulunduruyor.  İkinci sıradaki eBay‘in e-ticaretten aldığı pay yüzde 6,6, üçüncü Apple‘ın payı ise yüzde 3,9. Dünyanın en fazla fiziksel mağazaya sahip perakende satış şirketi Walmart ise e-ticaretten sadece yüzde 3,7 pay alabiliyor. Bu başarının tekelleşme olarak yorumlanabileceği ve bazı yaptırımlar getirilebileceği konuşuluyor ancak söz konusu satış hacmi ülkedeki tüm perakende satışların henüz sadece yüzde 5’ini oluşturuyor. Amazon’un kazancı özel günlerde katlanarak artıyor. Örneğin kendi indirim günü olan ve 16 Temmuz’da başlayıp 36 saat süren Prime Day‘de 100 milyondan fazla ürün satıldı. Öte yandan Bloomberg‘in açıkladığı rakamlara göre Jeff Bezos’un kişisel serveti ilk kez 150 milyar Dolar’ın üzerine çıktı. İkinci sıradaki Bill Gates‘in serveti ise 100 milyar Dolar civarında. Bezos’un servetini dünyanın en büyük ekonomileri listesine koysak, Bulgaristan’ın hemen ardından 77’nci sıraya yerleşebiliyor.

Avrupa Komisyonu Google’a, akıllı telefon kullanıcılarına kendi uygulamalarını dayattığı ve rekabeti engellediği gerekçesiyle 5 milyar Dolar ceza verdi. AB’nin tekelleşmeyi engellemeden sorumlu en yetkili kişisi olan Margrethe Vestager yaptığı açıklamada “Google Android‘i kendi nüfuzunu artırmak için bir araç olarak kullandı. Avrupa’daki tüketicilerin, mobil ortamda etkin bir rekabet ortamından faydalanmasına engel oldu” ifadelerini kullandı. Komisyon şirketin telefon üreticilerine uygulama mağazası erişimi vermek için Google Arama ve Chrome uygulamalarını yükleme şartı koşarak kanunlara karşı geldiğini söyledi. Söz konusu şartları düzeltmesi için 90 gün süre verilen Google ise yaptığı açıklamada Android’in herkes için daha fazla seçenek yarattığını vurgulayarak karara itiraz edeceğini belirtti. Avrupa Birliği özellikle rekabet, veri koruması ve vergi konularında oldukça katı tutumlarıyla ve ağır cezalarıyla biliniyor. O cezalardan bir demet:

İnternetle doğan yeni ekonomi düzeninin en önemli temsilcilerinden Airbnb‘nin de Avrupa Birliği kaynaklı dertleri var. Bu kez konu, bu platformu kullanmak için kabul edilmesi gereken şartlar ve kurallar. Örneğin şirket konukların ev sahibini kişisel zararlar ya da diğer hasarlar için dava edemeyeceğini söylüyor. Ayrıca kullanım şartlarının, müşterilere iptal seçeneği sunulmadan değiştirilebileceği belirtiliyor. Bunlar ABD’de uygulanabilir ama Avrupa’da yasaklanmış durumda. Pazartesi günü tüketici kanunlarını ihlal etmekle suçlanan şirket, çalışma şeklini Ağustos’un sonuna kadar değiştirmezse yasal müdahalelere maruz kalabilir.

Hindistan hükümetinin de WhatsApp’tan bazı beklentileri var. Ülkede özellikle bu uygulamayla yayılan sahte haberler ciddi sorun teşkil ediyor. 200 milyon kişi tarafından kullanılan WhatsApp’la yayılan çocuk kaçırma söylentileri sebebiyle Hindistan’da iki ayda 29 masum insanın linç edildiğinden daha önce bahsetmiştik. İşte bu olayların ardından hükümet WhatsApp yöneticilerinin sorumluluktan kaçamayacağını belirterek önlem almalarını istemişti. Ne kadar etkili bir önlem bilinmez ama şirket mesajların yönlendirilme limitini düşürdüğünü açıkladı. Bir mesajın yönlendirilebileceği kişi sayısı artık 20. Hindistan’da ise bu sayı 5.

İkinci çeyrek raporlarını açıklayan Netflix‘in abone sayısını arttırdığı ama büyüme oranının tahminlerin altında kaldığı görülüyor. 130 milyon aboneye ulaşan platform 6,2 milyon olan yeni kullanıcı hedefini tutturamayınca (5,2 milyonda kaldı) borsada düşüş yaşadı. Bu düşüşün, yatırımcıların kafasında beliren “Yoksa pazar doyuma mı ulaşıyor?” sorusundan kaynaklandığı düşünülüyor. Öte yandan Netflix’in hareket getirdiği sektörde durumlar biraz karışık. ABD’li GSM operatörü AT&T yakın zamanda Time Warner‘ı satın aldı. Disney ve Comcast hala 21st Century Fox‘u bünyesine katmak için yarışıyor. AT&T daha önce satın aldığı HBO‘nun dağıtımı için hala Comcast ile iş birliği yapmak zorunda. Disney ise kendi video servisini geliştiriyor ancak bu hizmet de önümüzdeki seneye kadar kullanılamayacak. Yani ortalık toz duman diyebiliriz.

Perakende devi Walmart da abonelik modeliyle bir video izleme hizmeti sunmaya hazırlanıyor. Böylece şirket Netflix ve Amazon Prime‘a rakip olacak. Servisin ayda 8 Dolar’dan düşük bir ücreti olacağını belirten adı açıklanmayan kaynaklar ayrıca reklam destekli ücretsiz bir abonelik seçeneğinin de olacağını söylüyor. Bu fiyatlandırma Walmart’ın servisinin hen Netflix’ten hem de Amazon Prime’dan daha ucuz olacağı anlamına geliyor. Rekabetten söz açılmışken, Amazon’un farklı alanlarındaki rakipleri Microsoft ve Walmart‘ın yeni bir iş birliğine gittiğini de belirtelim. Alışveriş sürecinin hızlandırılmasına yönelik bu iş birliği Walmart’ın elini güçlendirecek.

Yeri gelmişken, internet ve teknoloji tabanlı en değerli şirketlerin sıralandığı şu tabloyu da dikkatlere sunalım.

Wisconsin Medison Üniversitesi ve Oregon Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, kıyı bölgelerde gömülü binlerce metrelik fiber optik kablonun 2033’e kadar deniz suyu altında kalma ihtimali olduğunu söylüyor. Gömülü fiber optik kablolar suya dayanıklı olarak yapılıyor ama tamamen su geçirmez değiller. Bu sebeple okyanus kıyısına yakın bölgelerde oturan kişilerin internet bağlantısı risk altında. New York, Miami ve Seattle gibi kıyı şehirlerinin yüksek risk altında olduğu belirtiliyor.

Michigan Üniversitesi‘nde yapılan bir araştırmaya göre dünya çapında en çok 😂 emojisi kullanılıyor. Fransızlar ise ❤️ emojisini biraz daha fazla seviyor. 212 ülkeden 4 milyon akıllı telefon kullanıcısının gönderdiği 427 milyon mesajın incelendiği araştırma sonucunda ayrıca Avustralya, Fransa ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerde mutlu emojilerin, Meksika, Peru ve Kolombiya gibi ülkelerde ise üzüntü, öfke ve diğer olumsuz duyguları ifade eden emojilerin daha fazla kullanıldığı görüldü. Apple‘ın iOS 12 güncellemesiyle iPhone’lara nazar boncuğu emojisi geleceğini de not edelim.

Harvard bünyesinde yapılan yeni bir çalışmaya göre ofislerdeki duvarları kaldırmak üretkenliğin ve iş birliğinin önüne aslında daha fazla engel koyuyor. Fortune 500 listesindeki iki farklı uluslararası şirkette yürütülen araştırmada, ofis duvarları kaldırıldıktan sonra yüz yüze etkileşimin yaklaşık yüzde 70 oranında azaldığı, e-posta kullanımının ise yüzde 22 ila yüzde 56 oranında arttığı görüldü. Şu cümle özellikle dikkat çekici: “Ofis mimarisi herkesi görünür kılıyorsa ya da şeffaf bir yapıya sahipse yüz yüze etkileşimi azaltıyor çünkü çalışanlar mahremiyetlerini korumak için, başka iletişim kanalları kullanmak gibi farklı stratejiler geliştiriyor.” Aslında açık ofislerin çok da sevilmediği biliniyordu. Yapılan anketlerde çalışanlar sık sık gürültüden, dikkat dağınıklığından, üretkenliğin azalmasından, mahremiyetin ortadan kalkmasından ve sürekli izlendikleri hissinden şikayet ediyordu.

Türkiye İş Bankası‘nın desteğiyle düzenlenen ve şu ana kadar 19 girişimi mezun eden Workup girişimcilik programında üçüncü dönem başlıyor. İş fikri geliştirme, takım çalışması ve liderlik, sunum becerileri, pazarlama gibi birçok alanda destek sağlanan programın yeni dönemine seçilen 12 girişimi şurada bulabilirsiniz.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.