Haftanın Özeti: 166

25 - 31 Aralık 2017 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.

Genel Gündem

Öncelikle geride bırakmamıza saatler kalan 2017 yılı boyunca bizle birlikte olduğunuz için çok teşekkür ederiz. Bu haftaki özetimizin sonunda yıl boyunca sitemizde en çok okunan haberleri paylaştık. Göz atmayı unutmayın!

Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete’de yayımlanan 696 sayılı KHK’nın 121. maddesiyle 15 Temmuz 2016’da gerçekleşen darbe girişimini ve ardından gerçekleşen eylemleri bastırmak amacıyla müdahalede bulunan sivillerin cezai sorumluluğu kaldırıldı. Tepkilere yol açan kararname kimileri tarafından ‘iç savaş maddesi’ olarak yorumlandı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak, maddenin sivil linç olaylarını hukuk kapsamından çıkararak meşrulaştırma riski taşıdığını söylüyor. Avukat Fikret İlkiz’se resmi olmayan kişilere getirilen cezasızlığın olağanüstü hâl kavramına aykırı olduğunu belirtiyor. Hükümet ise (KHK metninde yer almamakla birlikte) bunun sadece 15 ve 16 Temmuz tarihlerindeki vakaları kapsadığını savunuyor.

Durumun özeti.

İran’da zayıf ekonomik koşullara karşı başlayan protestolar ülke çapındaki katılımla gittikçe büyüyerek hükümete karşı bir gösteriye dönüştü. Binlerce İranlının sokağa döküldüğü protestolarda polisle çatışmalar yaşandı, sosyal medya üzerinden organize edildiği düşünülen gösterilerde en az 50 kişi gözaltına alındı. Daha çok 20’li ve 30’lu yaşlardaki genç kesimin katıldığı protestolarda siyasi mahkumların serbest bırakılmasını ve hatta dini rejimin sona erdirilmesini talep eden sloganlar atıldı. İran medyası sıkı bir denetim altında olduğundan olayların boyutunu ve ciddiyetini tam anlamıyla değerlendirmek mümkün değilse de verdiği ekonomik ve sosyal reform sözlerini tutamayan İran Devlet Başkanı Hasan Ruhani ve ülkenin dini lideri Ali Hamaney’e karşı gittikçe artan öfke açık şekilde gözleniyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi oybirliğiyle, son gerçekleştirdiği kıtalararası balistik füze denemeleri nedeniyle Kuzey Kore’ye yeni yaptırımlar uygulama kararı aldı. Bu kapsamda, Kuzey Kore’ye yıllık işlenmiş petrol ürünleri ihracatı 500 bin varille sınırlandı. Bu da yaklaşık yüzde 90’lık bir kısıtlama anlamına geliyor. Ülkeye yapılan ham petrol ihracatıysa yıllık 4 milyon varile düşürüldü. Ayrıca, yurtdışında çalışan Kuzey Kore vatandaşlarına 24 ay içerisinde ülkelerine dönme zorunluluğu getirildi. Kuzey Kore yönetimi bu yaptırımı savaş sebebi sayacağını açıkladı.

Yaptırımları savaş sebebi olarak değerlendireceğini açıklayan Kuzey Kore, kararın yandaşlarını da cezalandırmakla tehdit etti.

ABD hükümeti, Birleşmiş Milletler’e ayırdığı bütçede önemli ölçüde kesinti yapmak üzere müzakerede bulunduğunu açıkladı. Heyet, kesintilerin Birleşmiş Milletler’in yönetim ve destek görevlerine uygulanacağını belirtti. ABD Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley, “Herkes Birleşmiş Milletler’in verimsizliğinin ve yaptığı fazla harcamaların farkında. Amerikalıların cömertliğinden faydalanılmasına izin vermeyeceğiz. Kendi menfaatimizi de koruyacak şekilde Birleşmiş Milletler’in verimliliğini artırmak için çeşitli yollar aramaya devam edeceğiz.” şeklinde bir açıklama yaptı.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Peru’daki avcı-toplayıcı Taushiro kabilesinin dilini konuşan sadece 1 kişi kaldı.[/inlinetweet] Amadeo García García isimli yaşlı bir adam, hastalık ve sömürü sebebiyle yok olmanın eşiğine gelen kabilesinde bu dili konuşan son insan. Geçtiğimiz yüzyılda Peru’da 37 dil ulusal genişleme, göç, kentleşme ve doğal kaynak arayışları sonucu kaybedildi.

Uzmanlar şu an ülkede 47 dilin konuşulduğunu ve bunların yarısının yok olma riskiyle karşı karşıya olduğunu tahmin ediyor.

Clinic Compare sitesi, Dünya Sağlık Örgütü (WHO), CIA World Factbook ve World Lung Association verileriyle 179 ülkeyi alkol ve tütün tüketimi ile obezite oranlarına göre sıraladı ve dünyanın en sağlıksız 20 ülkesini listeledi. Sonuçlara göre Okyanusya, şişmanlığın en çok görüldüğü bölge olurken, en sağlıksız 10 ülkenin başında Doğu Avrupa ülkeleri yer aldı. Türkiye ilk sıralarda yer almasa da haritada kan kırmızısına boyanarak en sağlıksız ülkelerden biri oldu.

ABD’de yaşayan Mary Horomanski bu hafta ‘büyük’ bir yılbaşı hediyesi aldı: 284 milyar Dolarlık elektrik faturası. Yani Macaristan ve Güney Afrika’nın milli gelirinden daha fazla… İyi haberse -iyi denebilirse- Horomanski 2018’in Kasım ayına kadar faturasını ödemek zorunda değil. Kasım ayı için ödemesi gereken asgari miktarsa 28 bin Dolar. Penelec şirketinin -elektrik dağıtım şirketi- sözcüsü Mark Durbin ise olaya neden olan hatayı anlamadıklarını ama ondalık sistemde yapılan hatadan kaynaklandığını düşündüklerini belirtti (bizce hata yok, 284 milyar Dolar’dan az tüketmiş olamaz).

Bu yıl, dünyanın en zengin 500 kişisinin günlük sıralamasını gösteren Bloomberg Milyarderler Endeksi’nde yüzde 23’lük bir artış görüldü. Dünyanın en zengin insanı unvanını eline geçiren [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Jeff Bezos geçen yılın kazancını dörde katlayarak 2017’de 34,2 milyar Dolar daha zengin hale geldi.[/inlinetweet] Dünyanın en zenginlerinin serveti yıl içinde toplam 1 trilyon Dolar arttı. 2017 yılı teknoloji devleri için de son derece kazançlı bir yıl oldu. Boşuna dememişler, “Zengin, zenginleşirken; fakir, fakirleşir.”

2017 yılında Kenya, Finlandiya ve Kaliforniya gibi birçok yerde vatandaşlık maaşı denemeleri için harekete geçilmişti. Şimdi de [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]İskoçya 2018 yılında vatandaşlık maaşı sistemini deneyeceğini açıkladı.[/inlinetweet] Proje hakkında tartışmaların sürmesine ve henüz başlangıç aşamasında olunmasına rağmen fizibilite çalışmaları için 250 bin Paund (yaklaşık 1 milyon 280 bin TL) kaynak toplandı. İskoçya’da yaşayan vatandaşların bir kısmı, yeterli vergi geliri olmayan hükümetin böyle bir projeyle uğraşmasını eleştiriyor.

İngiltere’nin istihbarat kuruluşlarından [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]GCHQ, Apple ve Facebook gibi şirketlerin daha fazla para ödemesi sebebiyle yeni casus bulmakta zorlanıyor.[/inlinetweet] Ülkenin Güvenlik Servisi ve İstihbarat Komitesi’nin bu ay yayımladığı bir raporda ‘hacker tehditine’ ve istihbarat personelinin açığına dikkat çekilirken Mayıs ayında İngiliz sağlık sistemi NHS’e yapılan WannaCry saldırısı ve milletvekillerinin e-posta şifrelerini ele geçirmek için yapılan ataklara değinildi. “Bu şirketlerin casusla ne işi olur?” diye düşünüyorsanız teknoloji devlerinin rakiplerinin araştırılması için kesenin ağzını açtıklarını belirtelim.

Litvanya Başbakan Danışmanı Deividas Matulionis yaz saati uygulamasının kaldırılmasıyla ilgili müzakerelerin yakın zamanda başlayacağını belirterek vatandaşların saatleri yılda iki kez ayarlamaktan rahatsız olduğunu ifade etti. Bu sene yayımlanan bir raporda 2,8 milyon nüfuslu ülkede, vatandaşların yüzde 79’unun gün ışığından yararlanmak için saatlerin ilkbaharda bir saat ileri, sonbaharda bir saat geri alınmasına karşı olduğu ortaya çıktı. Avrupa Birliği Komisyonu’ysa ‘konuyla ilgili şikayetlerin kanıtlarıyla incelendiğini’ açıkladı.

Waterloo Üniversitesi’nde çalışan Igor Grossmann ve meslektaşları gerçekleştirdikleri bir araştırmayla dar gelirli bireylerin mantıklı düşünme becerilerinin yüksek gelirlilere göre daha fazla olduğunu ortaya koydu. Kuzey Karolina’daki Wake Forest Üniversitesi’nde Sosyal Psikolog olarak çalışan Eranda Jayawickreme, “Bulgular gayet anlamlı zira işçi sınıfına mensup bir ailede büyüyen kişi, orta sınıfta yetişen bir kişiye göre ortak, umumi kaynaklara daha bağımlı. Bu yüzden, kendileriyle aynı durumdaki kişilerle yaşanan tartışmaları ortadan kaldıracak sosyal tekniklere daha iyi odaklanabiliyorlar.” diyor. Pratik zeka ve kabiliyete her zaman aşinayız.

https://www.youtube.com/watch?v=wcYtVf24n_A

Londra’daki Royal College Tıp Fakültesi’nden [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]doktorlar beslenme alışkanlıkları ve gece vardiyaları sebebiyle Noel Baba’nın can çekiştiğini söylüyor.[/inlinetweet] Noel Baba’nın alkol bağımlısı ve gut hastası olduğunu, uyku sorunları yaşadığını ve işi sebebiyle stresli olduğunu söyleyen doktorlar ren geyikleriyle çok zaman geçirdiği için de enfeksiyon kapmış olma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. Kürsü Başkanı Helen Stokes-Lampard, Noel Baba için bırakılan kurabiye, süt ve alkolün fazla kilolara sebep olduğuna dikkat çekiyor. Hohohooooo!

Mesaj oldukça net: eğer Noel Baba’yı tekrar görmek istiyorsak daha sağlıklı olması konusunda ona yardımcı olmamız gerekiyor.

Sene sonu yaklaşırken bu yıla damgasını vuran olayların hangilerini hatırladığınızı test etmek isterseniz, The Guardian’ın hazırladığı 2017’de Dünya (The World in 2017) sınavıyla kendinizi sınayabilirsiniz.

 

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor. Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

3 Yorum

  • Bütün bir yıl boyunca, paylaştınız içerikler için biz teşekkür ederiz. İyi seneler.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: