İskoçya da evrensel vatandaşlık maaşını deneyecek

İskoçya’da bir meclis üyesi, fakirliği önlemek için en iyi yöntemin vatandaşlık maaşı olduğu görüşüyle, bu sistemin kullanılmasını desteklediğini açıkladı. Vatandaşlar çalışsa da çalışmasa da herkese belirli bir temel maaş verilmesi uygulaması, bu yıl İskoçya’nın İşçi Partisi tarafından yönetilen Glasgow ve Fife bölgelerinde test edilecek. Vatandaşlık maaşının ne kadar olacağı henüz belirlenmedi ancak bölgesel meclislere ihtiyaç duydukları ödeme sağlanacak.

Vatandaşlık maaşı uygulamasında, işsizlik maaşı, çalışan vergi indirimleri ve emekli maaşları tek bir maaş halinde ve hiçbir ön şart olmadan verilecek. Bu miktarın üzerindeki tüm kazançlar ise vergiye tabi olacak. Bu çalışmanın arkasındaki önemli isimlerden, İşçi Partisi Milletvekili Matt Kerr, “Pek çok kişi gibi ben de bu fikirle ilgiliydim ancak ikna olmuş değildim. Fakirlik ile ilgili incelemelerim, vatandaşlık maaşının bu yönde atılması gereken doğru bir adım olduğunu gösterdi.” şeklinde konuştu.

Para için farklı kaynaklar bulunabilir

Vatandaşlık maaşı için gerekli paranın nereden bulunacağı konusunda ise Royal Society of Arts Başkanı Jaime Cooke “Belirli kredi kuruluşlarından, kişisel yardımsever kaynaklarından ya da mevcut sosyal devlet harcamalarının bu alan yönlendirilmesi ile masraflar karşılanabilir” şeklinde konuştu.

Glasgow, üçte biri fakirlik sınırının altında yaşayan çocuk nüfusuyla İskoçya’nın en yardıma muhtaç bölgelerinden birisi. Fife ise ‘gizli’ ya da ‘çalışan yoksul’ oranının en büyük olduğu bölge olarak tanımlanıyor. Bölgede çalışanların yüzde 34’ünün maaşının açlık sınırının altında olduğu belirtiliyor.

Vatandaşlık maaşının en büyük savunucularından ve Temel Gelir Dünya Ağı‘nın (BIEN) kurucusu Guy Standing, teknolojiyle birlikte pek çok iş gereksiz hale geleceğinden, yaşamak için herkesin çalışması gerektiği fikrinden kendimizi kurtarmamız gerektiğini söylüyor. Yaşam standartlarının düşmesi ve iş güvencesinin azalması ile birlikte, sağcı popülizmin artacağını öngören Standing, konu ile ilgili 2011 yılında Prekarya: Tehlikeli Yeni Sınıf adlı bir kitabı kaleme almıştı.

Dünyada başarılı örnekleri var

İskoçya’da vatandaşlık maaşı kavramına destek bir süredir yükselişte. İskoç Ulusal Partisi, geçtiğimiz yıl yaptığı bir konferansta, bu hareketi destekleyen bir politikayı kabul etmişti. Benzer sistemler Afrika’da ve Hindistan’da da denenmiş ve başarılı olduğu görülmüştü. Avrupa’da da Hollanda ve Finlandiya’nın benzer denemeleri bulunuyor. İsviçre’de ise vatandaşlık maaşı referandumunda vatandaşlardan hayır kararı gelmişti.

Kavramın destekçileri, bu sistemin toplumda daha adil ve daha az karmaşık bir düzen yaratacağını savunuyor. Destekçiler ayrıca bu sistemle birlikte toplumun genel sağlık ve mutluluğunun artacağına inanıyor. Sisteme karşı çıkanların ortak görüşü ise bu düzenin erişilemeyecek bir ütopya olduğu ve insanları tembelliğe teşvik edeceği yönünde.

Kaynak: Independent