Haftanın Özeti: 246

8 - 14 Temmuz 2019 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.

İnternet, Girişimler

Apple’ın kurucularından Steve Wozniak, sosyal medya kullanıcılarına uyarılarda bulundu. Sosyal medya uygulamalarının bizi dinlemesi konusunda ne kadar endişelenmemiz gerektiği sorulduğunda Wozniak “Ben her şeyden endişe ediyorum ama bunu durdurabileceğimizi de düşünmüyorum.” dedi. Şirketlerin hakkımızda sağlık verilerinden tutun da hangi arkadaşımızın gönderilerini beğendiğimize kadar birçok bilgiye sahip olduğunu söyleyen Wozniak “Sosyal medyada arkadaşımın paylaşımını beğendiğimde, o beğeniyi arkadaşıma gönderdiğimi düşünüyorum ama aslında reklamcılara gönderiyorum.” dedi. Herhangi bir tavsiyesi olup olmadığı sorulan Wozniak “Facebook’tan çıkmanın bir yolunu bulun” diye cevap verdi.

Google’ın bir sözleşmeli çalışanı, Belçika’da yayın yapan VRT NWS adlı kuruluşa yaptığı açıklamada, Google Assistant tarafından kaydedilen seslerin kendilerine inceleme için gönderildiğini söyledi. Bu konuşmalardan bazılarını yayıncı kuruluşla paylaşan çalışan, birçok ses kaydının istemsizce kaydedildiğini belirtti. İncelenen 1000 kadar konuşmadan 156 tanesinin yanlışlıkla kaydedildiği tespit edildi. Google, konu ile ilgili yaptığı açıklamada, tüm ses kayıtlarının sadece binde 2’sinin bu çalışanların incelemesi için gönderildiğini söyledi. İncelemelerin amacı, Google Assistant’ın doğal dil işleme yeteneklerini geliştirmek. Google bu kayıtların kullanıcı bilgilerini içermediğini, bu yüzden çalışanların kimi dinlediklerini bilmediklerini belirtti. Ama mesela ben bir konuşmada “Bu işi çözmezsem benim adım da Semih Sönmez değil.” demişsem, Google’ın kullanıcı bilgilerini paylaşmasına gerek kalmıyor. O cümlenin ardından söyleyeceğim herhangi bir hassas bilgi, çalışan tarafından öğrenilebilir ve bana zarar vermek için kullanılabilir. Oysa kullanıcılar kendi evlerinde, güvenli bir şekilde konuştuklarını düşünüyorlar ve bazı durumlarda Google’ın cihazının kayıtta olduğunu bile fark etmiyorlar.

Arama motoru devi Google, benzer ilgi alanlarına sahip insanların gerçek hayatta bir araya gelmesine yardımcı olmak üzere tasarlanmış Shoelace adlı uygulamasını kullanıma sundu. Şu anda sadece New York City’de kullanılabilen Shoelace, yakın zamanda ABD’deki diğer şehirlerde de kullanıma sunulacak. Uygulama, kullanıcının ilgi alanlarına ve coğrafi konumuna bağlı olarak aktiviteleri düzenleyecek ve sonra da bunlara uygun tavsiyelerde bulunacak. Uygulamanın bazı kullanıcılar arasında mahremiyet endişelerine sebep olabileceğini bilen Google, Shoelace’e birtakım güvenlik özellikleri de ekledi. Mesela Shoelace’in moderatörleri, uygulamaya eklenen içeriğin iç yönetmeliğe ve toplum standardına uygunluğunu kontrol edecek. Google, zaman içinde uygulamada düzenlemeler yapmaya devam edeceğini de belirtti.

Instagram, siber zorbalığı frenleme hedefiyle yeni bir uygulama başlatıyor. Artık kullanıcılar bir yorum yaparken eğer o yorum saldırgan tavırlı ifadeler içeriyorsa kullanıcıya bir uyarı gösterilecek. Açıklamada verilen örnekte, “Çok çirkin ve salaksın.” yorumunu yapmaya çalışan bir kullanıcıya “Bu yorumu göndermek istediğinize emin misiniz?” mesajıyla birlikte “vazgeç” seçeneği sunulduğunu görüyoruz. Kullanıcıları istenmeyen etkileşimlerden korumaya yardımcı olmak için bir de ‘kısıtlama’ özelliği getirilecek. Bir kullanıcıyı kısıtlayınca o kullanıcının yaptığı yorumlar sadece size görünecek. Ayrıca kısıtladığınız kişi sizin aktif olup olmadığınızı ya da o kişiden gelen direkt mesajı okuyup okumadığınızı anlayamayacak.

Sosyal medyada yazdıklarımız kırıcı olabileceği gibi bazen de amacımızın dışına çıkıp başımıza dert açabilir. Sosyal medyada ‘PuCCa’ takma adıyla bilinen Selen Pınar Işık, 2018 yılında attığı bir tweet’in uyuşturucuya teşvik içerdiği gerekçesiyle 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ünlü fenomen olayı, Instagram’dan paylaştığı hikaye ile duyurdu. Ceza iyi halden 5 yıl 10 aya düşürülürken ayrıca 66 bin 660 Lira da para cezası verildi. PuCCa attığı tweet’te Netflix’in popüler dizisi Narcos üzerine yaptığı yorumda “Yüzlerce fakir uyuşturucudan eve ekmek götürüyor.” şeklinde bir ifade kullanmıştı. Mahkeme bu ifadenin uyuşturucuyu meşrulaştırma çabası olduğuna karar verdi. PuCCa’ya ayrıca daha önce attığı “Tek umudum kaldı, Pinochet olayı” şeklindeki tweet’i sebebiyle de darbe çağrısı yapmak suçundan soruşturma açılmıştı.

Yakın zamanda açıklama yapan Twitter, mühendislik ve veri bilimi ekiplerine daha fazla kadın ve azınlığı dahil etmek amacıyla Twitter Mühendislik Staj Programı’nı açacağını duyurdu. Twitter’ın asıl hedefi, teknoloji dünyasında tarih boyunca yeterince temsil edilememiş kişilerin temsil edilmesini sağlamak. Şirket sözcülerinden birinin yaptığı açıklamaya göre, şu anda programda 16 açık pozisyon var ancak gelecekte daha fazla pozisyon açılması mümkün görünüyor. Staj programına katılanlar 12 ay boyunca Twitter’ın San Francisco, New York, ve Boulder şehirlerindeki ofislerinde tam zamanlı şekilde çalışacak. Programı tamamlayanlar, şirketin mühendislik ekiplerinden birine katılacak.

Sosyal medya ve internet hizmetleri son dönemde sık sık kesintilerle karşımıza çıkmaya başladı. Geçtiğimiz hafta Facebook, WhatsApp ve Instagram’ın bir süre kullanılamamasına yol açan aksaklıkların ardından Apple’ın iCloud servisine de bir süre erişilememişti. Bu hafta da Twitter birkaç saatliğine çöktü. Siteye girmeye çalışanlar: “Teknik olarak bir yanlışlık var. Fark ettiğin için teşekkürler. Yakında düzeltip normale döndüreceğiz.” şeklinde bir ifadeyle karşılaştı. Twitter’dan yapılan açıklamada sorunun bir sistem değişikliğinden kaynaklandığı belirtildi. Site kısa süre sonra yeniden kullanılabilir hale geldi. Kesintinin, Donald Trump’ın Beyaz Saray’da düzenlediği sosyal medya zirvesi sırasında gerçekleşmesi ise manidardı.

Donald Trump’ın sosyal medya zirvesi aslında adının vadettiği içeriği barındırmıyordu. Zirveye Facebook, Twitter ya da Google gibi teknoloji şirketlerinin temsilcileri davet edilmedi. Bunun yerine, sosyal medya üzerinde (genellikle Donald Trump’a destek olmasıyla bilinen) birçok ünlü kişi zirveye davet edildi. Etkinlikte, sıkça provokatörlükle suçlanan aşırı sağcı kişilerin yer alması özellikle muhalefet tarafından sert bir şekilde eleştirildi. The New York Times zirveyi, Donald Trump destekçilerinin dertlerini dile getirdiği bir etkinlik olarak tanımladı. Trump ve sağ görüşlü gazeteciler, kendi görüşlerinin sosyal medya üzerinde bilinçli şekilde sansürlendiğini düşünüyor. Google, Facebook ve Twitter’ı bu sebeple eleştiren Trump bu etkinliği, yandaşlarının seslerini daha iyi duyurabilmesini sağlamak için düzenlemiş gibi görünüyor.

SpaceX’in yörüngeye gönderdiği 60 adet uyduyla internet hizmeti sunmak için test çalışmalarına başlamasının ardından şimdi de Amazon benzer bir hamlede bulunuyor. Project Kuiper adı verilen girişim, toplamda 3 bin 236 uyduyu yörüngeye yerleştirmek için Amerikan Federal İletişim Komisyonuna başvuruda bulundu. Başvuru kabul edilirse Amazon da uydu üzerinden internet servisi sağlayan bir şirkete dönüşebilir. Project Kuiper’in amacı düşük gecikmeli, geniş ağlı interneti dünya üzerindeki herkese sunabilmek. Proje için, Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin ile iş birliği yapılacağı tahmin ediliyor.

Amazon bir yandan internet uydularıyla ilgilenirken diğer yandan da Prime Day etkinliği için hazırlanıyor. 15 Temmuz’da gerçekleşecek Prime Day etkinliği çerçevesinde Amazon’un müşterilerine çeşitli indirimler sunması bekleniyor. Ancak çalışanlar Prime Day için o kadar da heyecanlı değil. Amazon’un Minnesota, Shakopee’deki deposunda çalışan sözleşmeli işçiler, çalışma kotalarının kaldırılmasını ve geçici çalışanların kadrolu olarak işe alınmasını talep ediyor. Bu talepler çerçevesinde depoda Prime Day’in ilk 6 saati boyunca grev yapılacak. Amazon’un ülke çapındaki diğer depoları çalışmaya devam edeceği için çok önemli bir sıkıntı yaşanması beklenmiyor ama çalışanlar bu şekilde seslerini duyurabilmeyi ümit ediyor. Amazon’dan yapılan açıklamada ise şirketi halihazırda çalışanlarına yüksek ücret ve sağlık sigortası gibi iyi şartlar sunduğu belirtildi. Amazon yakın zamanda, asgari ücreti saatte 15 Dolar’a yükseltmişti.

Microsoft, 2 yıl önce kullanıma sunduğu çevrimiçi ortak çalışma platformu Microsoft Teams’in kullanım rakamlarını açıkladı. Uygulamanın günlük kullanıcı sayısının 13 milyon, haftalık kullanıcı sayısının ise 19 milyon olduğunu belirten Microsoft, böylece rakibi Slack’ten daha popüler bir platform haline gelmiş oldu. Microsoft bu rakamlarla birlikte Teams uygulamasına gelen yeni özellikleri de açıkladı. Yeni güncellemeyle birlikte kullanıcıların önemli gelişmeleri açıklamak için kullanabileceği ‘anonslar’ özelliği devreye girecek. Ayrıca acil durumlarda, alıcı bir yanıt verene kadar her iki dakikada bir bildirim gönderecek bir özellik ve kanallar arası paylaşım yapma özelliği de uygulamaya eklenecek.

Aralarında Hilton, InterContinental, Marriott ve Hyatt’ın da bulunduğu birçok büyük otel zinciri, son yıllarda çok sayıda veri ihlali olayı raporladı. Otel internetlerinin bu kadar cazip olmasının nedeni ise şifrelerinin genellikle çok kolay olması. Bloomberg’in raporuna göre otellere yapılan saldırıların çoğu, otel zincirlerinin rezervasyon almak, oda anahtarı vermek ve kredi kartı verilerini depolamak için kullandığı otel işletim sistemine (PMS) odaklanıyor. Rapor, belirli bir sistemin güvenliğini test etmek üzere uzmanlaşan beyaz şapkalı hacker’ların eylemlerine dayanıyor. Hacker’lar araştırma için otellerin yatak odasındaki akıllı telefonun internet kablosunu bilgisayara bağlayarak otel işletim sistemine girmeyi başardılar. Bu yöntem sayesinde çok sayıda otelin ziyaretçilerine ait kredi kartı bilgilerine erişim sağladılar. Bu tarz istenmeyen durumlardan kaçınmak için en güvenli yöntem ise otel ya da kafe internetlerine bağlanmadan önce kullandığınız cihazlara özel sanal ağ (VPN) indirmek.

Google Chrome, çok sayıda sekmeyle çalışan bilgisayar kullanıcılarının işine yarayabilecek bir özellik geliştiriyor. Tarayıcınızda ne kadar çok sekme açık olursa olsun, bu yeni özellik sayesinde, sesini duyduğunuz videonun hangi sekmede oynadığını aramak zorunda kalmadan videoyu kontrol edebileceksiniz. Özellik henüz esas tarayıcıya gelmemiş olsa da Canary versiyonundan deneyebilirsiniz. Şu anda sadece Youtube, Vimeo, Apple Müzik ve Spotify’da çalışan özelliğin ileride daha fazla sitede kullanılabilir hale gelmesi mümkün.

Mschf Internet Studios, adlı şirket Google Hangouts’ta iş görüşmesi yapıyormuş gibi görünürken bir yandan Netflix izlemenizi sağlıyor. Şirketin geliştirdiği Google Chrome eklentisini yükledikten sonra Netflix’ten bir dizi açıp eklentinin ikonuna tıklıyorsunuz. Eklenti ekranı dörde bölüyor ve Netflix’i sağ alttaki bölmede oynatıyor. Diğer üç bölmede ise üç kişi, birbiriyle görüntülü konuşma yapıyormuş gibi görünüyor. İşten kaytarmak isteyenler böylece video konferanstaymış gibi görünerek Netflix izleyebiliyorlar. Patron ekrana dikkatli bakmaya kalkışırsa bu sahte konferansta sizin çok fazla yer almadığınızı ve nedense ekranın sağ altında dizi oynadığını fark edebilir. O yüzden mesai saatinde çalışıp eğlenceyi eve bırakmakta fayda var.

ABD’de Jon Steele adlı bir avukat, insanlara dava açmak için kurduğu düzen sebebiyle 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Steele ve arkadaşı Paul Hansmaier, Prenda adlı hukuk şirketini kurdu ve bazı porno videoların yayın haklarını satın aldı. Daha sonra bu videoları, dosya paylaşım sitelerine yükleyen şirket, insanları bu videoları korsan olarak indirmeye teşvik etti. Videoları indiren kişilere dava açan Prenda, bu yöntemle 6 milyon Dolar’a yakın para elde etti. Sanıkların çoğu davaya itiraz etmek yerine talep edilen ücreti ödemeyi kabul etti. Prenda ayrıca ABD’deki iki büyük internet servis sağlayıcısına da korsan içerik indirilmesine yardımcı oldukları gerekçesiyle dava açmıştı. Yapılan incelemede videoların paylaşım sitelerine Prenda tarafından yüklendiği ortaya çıktı. Mahkeme Haziran ayında Hansmeier’i 14 yıl hapse mahkum etmişti. Steele de 10 yılla yargılanıyordu ancak mahkeme ile iş birliği yaptığı için cezası yarıya indirildi.

Spotify, internet erişimi ve akıllı telefonları çok yüksek kapasiteli olmayan kullanıcılar için Android uygulamasının sade versiyonunu çıkardı. Spotify Lite adıyla üretilen uygulama müzik dinlemek için daha az internet kullanıyor ve çalışırken telefonu çok fazla yormuyor. Uygulama şimdilik Güneydoğu Asya ve Güney Amerika gibi internet hızlarının çok iyi olmadığı bölgelerde, 36 ülkede kullanılabiliyor. Uygulama üzerinden, normal uygulamadaki arama, kaydetme, liste oluşturma ve dinleme gibi özellikler de kullanılabiliyor. Kullanıcılar ayrıca uygulamanın ne kadar veri kullanabileceğini belirleyebiliyor. Bu sınıra ulaşıldığında uygulama kullanıcıya haber veriyor. 10 mb boyutundaki uygulama Android 4.3 ve üzeri sistemlere yüklenebiliyor.

Türk vatandaşları kripto paralarla yakından ilgileniyor. 2019 yılında yapılan bir araştırmada, yaklaşık bin kişiye kripto paralarla yakınlığını sorulduğunda 200 kişi kripto para sahibi olduğunu ya da daha önce kullanmış olduğunu belirtmişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da 11. Kalkınma Planı çerçevesinde kripto paralara yer vereceğini açıkladı. Önümüzdeki yıllarda blok zinciri tabanlı dijital merkez bankası kripto parası uygulamaya konacak.

Amazon Game Studios, Middle Earth Enterprises ve Çinli oyun şirketi Leyou Technologies ile iş birliği yaparak, Yüzüklerin Efendisi temalı, çok oyunculu çevrimiçi (MMO) bir oyun geliştiriyor. Ücretsiz oynanabilecek oyun, oyun severleri Yüzüklerin Efendisi serisinin geçtiği Orta Dünya’ya götürecek. Oyunun bilgisayar ve oyun konsolları üzerinden oynanabileceği belirtildi.

Öte yandan, Alman oyun geliştiricisi Daedalic, yine Middle Earth Enterprises iş birliğiyle, Gollum karakterini merkeze alan bir bilgisayar oyunu geliştiriyor. Gollum adlı bu oyunun da 2021’de piyasaya sürülmesi bekleniyor.  MMO oyununun ne zaman hazır olacağı ise henüz netleşmedi.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

5 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: