Genel Gündem
31 Mart’ta gerçekleştirilen yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ni 13 bin 729 oy farkıyla CHP adayı Ekrem İmamoğlu kazanmıştı. Ancak hemen ardından AKP’nin itirazları sonucu yeniden sayımlarla başlayan süreçteki belirsizlik, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) kararına bağlanmıştı. Bu hafta konuyu karara bağlamak üzere 6 Mayıs tarihinde toplanan YSK’nın yüksek hakimlerden oluşan üyeleri 4 üyeye karşı 7 üyenin oy çokluğuyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin iptaline karar verdi. Kararın gerekçesinde AKP’nin iddia ettiği ‘sahte oy / yanlış sayım’ yer almadı. İptal gerekçesi olarak ‘225 sandık kurulu başkanı ile 3 bin 500 sandık kurulu üyesinin kanunun açık hükmüne rağmen kamu görevlisi olmadığı, bu sandıklarda kullanılan oyların da aradaki farkı etkiler nitelikte olduğu’ gösterildi.
Kararın ardından gündeme önceki seçimlerde sorun teşkil etmeyen sandık görevlilerinin bu seçimde neden sorun oluşturduğu geldi. Bir diğer şikayet konusu ise aynı sandıktan çıkan 4 oydan neden sadece Belediye Başkanı’na yönelik oyların geçersiz sayıldığına dairdi. YSK bu yöndeki kararını kurulun sadece yapılan şikayete yönelik inceleme ve karar verme sorumluluğunda olmasına dayandırdı.
31 Mart günü sandıkta neler yaşandığını sizlere tek tek anlattım. Siz de eşinizle, dostunuzla, komşunuzla, haksızlığa uğramış 16 Milyon İstanbullu hemşehrimle lütfen paylaşın. Paylaşın ki bilsinler; bu kez oylarını demokrasi ve adalet için de versinler. #HerŞeyÇokGüzelOlacak pic.twitter.com/lfRs51EGRV
— Ekrem Imamoglu (@ekrem_imamoglu) May 10, 2019
Sonuç itibariyla YSK’nın -kanunen itiraza kapalı- kararı doğrultusunda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimi 23 Haziran 2019 tarihinde yenilenecek. Hafta içinde yaşanan gelişmeler ve basın açıklamaları doğrultusunda Millet İttifakı olarak anılan (Cumhuriyet Halk Partisi, İyi Parti, Saadet Partisi ve Demokrat Parti) koalisyonun adayının Ekrem İmamoğlu ve Cumhur İttifakı olarak anılan (Adalet ve Kalkınma Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi) koalisyonun adayının ise Binali Yıldırım olarak kalması bekleniyor.
Seçimler tamamlanıp yeni Başkan belirlenene kadar İstanbul Belediye Başkanlığı görevini İstanbul Valisi Ali Yerlikaya yürütecek.
23 Haziran'a kadar İstanbul'u yönetecek isim belli oldu https://t.co/t5QtPX4E3k pic.twitter.com/AzO3IWo0Oa
— Cumhuriyet (@cumhuriyetgzt) May 7, 2019
1994 yerel seçimleriyle Refah Partisi adayı olarak oyların yüzde 25,19’unu alarak İstanbul Belediye Başkanı olan (Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı) Recep Tayyip Erdoğan, 23 Haziran İstanbul yerel seçimlerinde de aktif rol üstlenecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan Pazartesi günü Cumhur İttifakı adına başlatılacak kampanyayı bizzat yürütecek ve bu kapsamda 39 ilçede miting yapacak.
YSK’nın Büyükşehir Belediye Başkanılığı seçimleri ile ilgili kararının İstanbulumuza ve ülkemize hayırlar getirmesini diliyoruz. pic.twitter.com/rantaiErA3
— İstanbul Büyükşehir (@istanbulbld) May 6, 2019
Bütün bu silsile içinde en ilginç ayrıntılardan biri, YSK’nın iptal kararını açıklanmasının hemen ardından İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin sosyal medya hesaplarının Ekrem İmamoğlu’yu takipten çıkması ve İmamoğlu tarafından paylaşılan mesajları silmesi oldu. Bu hamlenin ardından İstanbullu kullanıcıların bir kısmı da belediyenin hesaplarını takibi bırakarak enteresan bir protesto eylemine imza attı. Bu olayın sosyal medyanın siyaset ile ne kadar içiçe geçtiğinin ilginç bir belgesi olarak hatırlanacağı kesin.
Tansiyonun düşmek bilmediği İsrail ve Filistin hattında bir süredir Gazze Şeridi ekseninde devam eden çatışmalarda bu hafta karşılıklı ateşkeş kararı alındı. 25 Filistinli ve 4 İsrailli’nin ölümüne sebep olan olaylarda Mısır ve Katar arabulucuk görevi üstlendi. İslami Cihad Örgütü adına konuşan bir yetkilinin verdiği bilgiye göre İsrail Gazze’ye yönelik baskı ve yaptırımlarını gevşetmeyi kabul etti. Bu bilgi Mısırlı yetkililer tarafından da doğrulandı.
Bu çatışmda ayrıca savaş tarihine geçecek bir olay yaşandı. İsrail Hava Kuvvetleri, Filistinli Hamas’ın siber ordu karargahı olduğunu iddia ettiği bir binayı hava saldırısıyla imha etti. Konuyla ilgili detaylı bir açıklama yapmaktan kaçınan İsrail Ordusu yetkilisi, siber saldırıyı önce internette engellediklerini, ardından komuta merkezine yönelik hava saldırısı gerçekleştirdiklerini belirtti.
Here is the video released by the IDF showing the air-strike against the building housing Hamas cyber forces. pic.twitter.com/uHm2ZYa4AP
— Catalin Cimpanu (@campuscodi) May 5, 2019
Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde son 9 aydır devam eden Ebola salgınında ölü sayısı 1.000‘i aştı. Bölgede yabancı sağlık çalışanlarına yönelik saldırılar sebebiyle hastalığı kontrol altına alma çabaları yeterince hızlı ilerleyemiyor. İki hafta önce bir Dünya Sağlık Örgütü çalışanı hekim militanlarca öldürüldü. Ocak ayından beri bölgede sağlık çalışanlarına 119 saldırı düzenlendi. Bu salgın, Ebola virüsünün en fazla ölüme yol açtığı ikinci vaka olarak kayıtlara geçti. Yetkililer ölü sayısının artmasından endişe ediyor.
Dünya medyasının ilgisini asla kaybetmeyen Birleşik Krallık Hanedanı, bu hafta yeni bir üye daha kazandı. 19 Mayıs 2018 tarihinde görkemli bir törenle hayatlarını birleştiren Sussex Dükü Prens Harry (soyadı kullanmıyor) ve eşi Sussex Düşesi Meghan Markle, ilk çocuklarının doğduğunu müjdeledi. Kraliyet Ailesi’nin başındaki Kraliçe Elizabeth’in 8. torun çocuğu olan bebeğe şanına uygun bir isim seçildi: Archie Harrison Mountbatten-Windsor.
Japonya nüfusu hızla yaşlanırken, ülke çapında evlerin yüzde 13,6’sı boş duruyor. Ama inşaat şirketleri talebi göz ardı ederek yeni binalar dikmeye devam ediyor. 2018 itibariyla kullanılmayan ev sayısı 8,46 milyon olarak kayıtlara geçmişti. Bu, Japonya için bir rekor. Her 5 yılda bir yapılan araştırmaya göre, 2013’ten bu yana boş ev sayısında 260 bin artış görüldü.
Metruk haldeki bu evler yıkılırken içindeki gizli bölmelerde saklanmış yüklü miktarda para da bulunuyor. Sebebiyse genelde evin son sahiplerinin kendi başına yaşayan ve acil durumlar için para biriktiren yaşlılar olması.
Birleşmiş Milletler’in Pazartesi günü yayımladığı son doğa raporuna göre insanoğlu dünyanın temel yaşam destek sistemini tehdit edecek derecede doğayı tahrip etmiş durumda. 132 ülkenin yetkili uzmanlarının onayıyla hazırlanan bin 800 sayfalık rapora göre bir kısmı 100 milyon yıldır yaşamını sürdüren 1 milyon canlı türü birkaç on yıl içinde yok olma tehditiyle karşı karşıya. Böyle bir senaryonun gerçekleşmesi insan türünün de yok olmayla yüzleşmesi anlamına gelecek. Artan nüfusün yükselen talebini karşılamak için kullanılan verimsiz ve müsrif tarım ve hayvancılık yöntemleri bu sonuçtaki en önemli etkenlerden biri. Denizlerdeki balık türlerinin yüzde 93’ü aşırı avlanmaya maruz kalıyor. Her yıl 400 milyon ton ağır metal ve zehirli atık deniz ve okyanuslara boşaltılıyor.
Avustralya’da Qantas Havayolları, dünyanın ilk atıksız uçuşunu gerçekleştirerek her yıl uçuşlarında üretilen 100 milyon plastik atığın önüne geçmek için önemli bir adım attı. Şirketin İç Hat Uçuşlarından Sorumlu Genel Müdürü Andrew David, Sydney ve Adelaide şehirleri arasında yapılan uçuşu, havayolu ulaşımı için önemli bir sefer olarak nitelendirdi. Qantas ve alt markası Jetstar yaptığı uçuşlarda her yıl 80 adet Boeing 747 jumbo uçağını dolduracak kadar atık üretiyor. (EK BİLGİ: Karbon salınımı konusunda hayli sabıkalı hava taşımacılığında bir diğer önemli gelişme de ‘sıfır emisyonlu’ elektrik motorlu uçaklar. Bu alandaki ilk deneme yine bu yıl Kanadalı havayolu şirketi Harbour Air tarafından Nisan ayında gerçekleştirilmişti.)
Haftanın Özeti’nin 218. sayısında yola çıkış öyküsünü paylaştığımız Fransız Jean-Jacques Savin, 26 Aralık 2018 tarihinde Kanarya Adaları’ndan başlattığı yolculuğunu Atlantik Okyanusu’nu geçerek bu hafta Karayip Denizi’ndeki St. Eustatius Adası’nda tamamladı. 71 yaşındaki Savin’in bu yolculuğunu ilginç kılan ayrıntı ise kullandığı araç. Kaptanın büyük boy bir fıçıyı andıran özel yapım deniz aracıyla tek başına gerçekleştirdiği serüveni, 2 bin 930 millik (yaklaşık 4 bin 715 kilometre) bir rotayı kapsıyor. Maceranın detaylarını sitesinden takip edebilirsiniz.
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünyanın en zinde ülkeleri ya ekvator etrafında ya da kuzey kutbu civarında yer alıyor. 2001-2016 arasında takip edilen 168 ülkenin verilerine göre en zinde ülke Uganda. İşleri daha az fiziksel aktivite gerektiren zengin batılı ülkeler arasında ise liderliği Finlandiya almış. Zindeliği korumada en önemli etken hareketli olmak. Fiziksel güç gerektiren işlerde çalışanlar ya da işe yürüyerek gidip gelenler zindeliğini doğal olarak korurken, masa başı işte çalışanlar da bolca spor yaparak formunu koruyabiliyor. Sağlıklı ve dengeli beslenmeyi de eklemiş olalım.
Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, hükumete götürdüğü teklifte okul çağına gelen çocuklarını aşılatmayan ailelere 2 bin 500 Avro (yaklaşık 17 bin 300 TL) para cezası kesilmesini önerdi. Spahn “Amacımız cezalandırmak değil, insanların bağışıklık kazandığından emin olmak” dedi. Yasa tasarısı, aşı yapılmamış çocukların okul öncesi eğitime alınMAmasını öngörüyor. 6 yaşından itibaren okula gitmek zorunlu olduğu Almanya’da böylece aşısız çocukların aileleri ceza ödemek zorunda kalacak. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılan açıklamada 2019’un ilk çeyreğinde, 2018’in aynı dönemine göre yüzde 300 daha fazla kızamık vakası görüldüğü belirtiliyor. Birleşmiş Milletler Sağlık Ajansı da 2019’un ilk 2 ayında Avrupa’da 34 bin kişinin kızamığa yakalandığına dikkat çekiyor.
Public Services International (Uluslararası Kamu Hizmetleri) adlı ticaret birliğinin bu hafta yayımladığı Evrensel Vatandaşlık Maaşı (Universal Basic Income) başlıklı raporun (PDF) sonuçlarına göre robot ve otomasyon çağının en çok bel bağlanan ‘ağrı kesicisi’ evrensel vatandaşlık maaşı, dertlere deva olmaktan uzak. Bahse konu sistem, otomasyon çağında yükselecek işsizlik sebebiyle çalışsa da çalışmasa da her reşit vatandaşa devlet tarafından en temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek tutarda bir maaş bağlanmasını içeriyor. Rapor, Dünya Halleri olarak birçok farklı denemesini paylaştığımız bu tartışmaya usulden bir itiraz sunuyor. Kenya’dan Finlandiya’ya kadar yürütülen denemelerde maaş bağlanan kişilerin zaten dezavantajlı (fakir) olduğu, asgari düzeyden daha az miktarda maaşa bağlandıkları ve bütçenin devletlerden değil, konuyla ilgili vakıf, dernek ve fonlardan geldiğini hatırlatarak sonuçların gerçeği yansıtmadığı savunuluyor.
Özet Başlıkları
- Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
- Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
- Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
- Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
- Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.
Merhabalar, öncelikle bu güzel içerikler için teşekkür ederim. Önerim şu; bu güzel derlenmiş, yorumlanmış metni haftalık 5li video serisine dönüştürmenidir. Destekleyici videolarla, görsellerle sizin güzel dilinizle birlikte editlenmiş video içerikler haline de ayrıca gelmesi takipçisi olacağım bir seri olacaktır. Sevgiler