Haftanın Özeti: 247

Genel Gündem

Ukrayna’da yeni kabul edilen yasaya göre tecavüzcüler ve pedofiller kimyasal yollarla hadım edilecek. Yeni yasa, şu anda hapiste tutulan 18-65 yaş arası binlerce tecavüzcüyü etkileyecek. İğne yoluyla verilecek anti-androjen ilaç, libidoyu ve cinsel aktiviteyi düşürecek. Ülkede son dönemde artan çocuk tecavüzü olayları toplumdan yoğun bir tepki görmüştü. Devlet de bilinen tecavüzcülerin aynı suçu tekrar işlemesini önlemek için böyle bir adım atma kararı aldı.

İkinci Dünya Savaşı’nda itilaf devletleri adına çok önemli bir rol oynayan İngiliz matematikçi Alan Turing, Birleşik Krallık’ta 50 Sterlin’lik banknotun üzerinde yer alacak. Yeni banknotlar 2021’den itibaren kullanıma girecek. Alan Turing İkinci Dünya Savaşı’nda Nazilerin Enigma kodunu kırarak savaşın itilaf devletlerince kazanılmasında önemli rol oynamıştı. Turing bugün bilgisayar biliminin ve yapay zekanın babası olarak kabul ediliyor. Savaştan sonra eşcinsel ilişkisi sebebiyle İngiltere’de mahkum edilen Alan Turing’e ölümünden 60 yıl sonra, 2013’te Kraliyet affı verilmiş ve bir nevi adı temizlenmişti. Turing’in resminin bir banknotta yer alması, İngiltere’nin tarihte yaptığı hatayı düzeltme çabası olarak da yorumlanabilir.

İngiltere’de yeni yapılan evlere elektrikli araç şarj noktası inşa etmek zorunlu olacak. Devletin karbon salınımını kısıtlama çabaları çerçevesinde, vatandaşları elektrikli araçlara yönlendirmek için gerçekleştirdiği uygulamaların bir uzantısı olan bu yeni kuralın elektrikli araç kullanımını teşvik etmesi amaçlanıyor. İngiltere hükumeti, şu anda yeni ev satın alanlara, evlere şarj noktası yaptırmaları için yardımda bulunuyor. Ancak yeni yasayla birlikte bu yardımlara gerek kalmayacak. İngiltere’de 2040’tan itibaren, satılacak tüm araçların tek şarjda 80 kilometreden fazla yol kat edebiliyor olması zorunlu olacak. Bu da sadece elektrikli ve hibrit araçların satılabileceği anlamına geliyor. Ülkenin hedefi 2050’ye kadar net karbon salınımını sıfıra indirmek.

Karbon salınımının sıfırlanması konusunda sadece devletlerin değil şirketlerin de çaba sarf etmesi gerekiyor. Çoğu şirket, çevreye duyarlı olmanın getirdiği ekstra maliyetlerden kaçınmak için, kuralların etrafından dolaşmayı tercih ediyor. Bu da uzun vadede çevreye daha fazla zarar verilmesine sebep oluyor. Neyse ki bazı şirketler durumun vahametinin farkında. Danimarka merkezli deniz taşımacılığı şirketi Maersk, 2050’ye kadar tüm karbon salınımını durdurmayı amaçlıyor. Deniz taşımacılığında, yakıt olarak ham petrolün artık maddesi olan ve gemi yakıtı adı verilen bir madde kullanılıyor. Bu madde petrol ve dizele göre daha ucuz ama çevreyi de daha fazla kirletiyor. Deniz taşımacılığı, küresel karbon salınımının yüzde 3’ünden sorumlu. Maersk ise bu sektörün yaklaşık beşte birini elinde bulunduruyor. Yani Maersk’in karbon salınımı, Bolivya, Lübnan, Sri Lanka gibi ülkelerin toplam karbon salınımına eşit. Bu sebeple şirketin temiz ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi büyük önem taşıyor.

Temiz enerji üretimi ve kullanımı konusunda tüm dünyaya örnek olabilecek ülkelerden biri de İskoçya. Yeni yapılan açıklamaya göre ülkede 2019’un ilk 6 ayında, ülkenin ihtiyacı olan elektriğin iki katı rüzgar türbinlerinden üretildi. Bu veriler sadece İskoçya için değil genel olarak Birleşik Krallık için de önemli. İskoçya’nın diğer enerji kaynaklarına ihtiyaç duymadan, sadece rüzgar enerjisi kullanarak tüm ihtiyacını karşılayabilmesi, temiz enerji kullanımı için dönüm noktası niteliğinde. Ülkede üretilen fazla enerji de İngiltere’nin kuzeyine gönderilebiliyor. Bu sayede Birleşik Krallık’ın 2025’e kadar kömür tüketimini tamamen bırakma planını uygulamak daha kolay hale geliyor.

1986’daki Çernobil faciasının ardından santraldeki dört numaralı reaktörde likidatör olarak çalışan Nagashibay Zhusupov, yüksek bir binadan atlayarak intihar etti. HBO’nun Chernobyl adlı mini dizisini beraber seyrettiklerini söyleyen kızı ve arkadaşları, Zhusupov’un diziyi göz yaşları içinde seyrettiğini, kendisine yardımcı olmayan yetkililere duyduğu kızgınlığın alevlendiğini ve intihar ettiğini öne sürüyorlar. Aslında eski Sovyet ülkelerinden Ukrayna, Rusya, Belarus ve Kazakistan hükümetleri, çoğu Çernobil kahramanına barınma ve emekli maaşı veriyor. Ancak barınma listesinde on yıl bekledikten sonra isminin listeden çıkarıldığını gören Zhusupov, yıllarca düzgün bir evi olmadan yoksulluk içinde yaşadı. Çernobil’de yaşadıkları yüzünden sık sık baş ağrısı ve ani bayılmalar yaşayan Zhusupov’un haftalık maaşı yaklaşık 250 Lira’ydı idi.

18 Temmuz sabahı Japonya’daki Kyoto Animasyon stüdyosuna kundaklama saldırısı yapıldı. Polis ve itfaiyenin açıklamasına göre olayda 33 kişi hayatını kaybetti. Şüphelinin sabah 10.30 civarında Kyoto Animation binasına girdiği, “Geberin!” diye bağırarak etrafa benzine benzer bir madde döküp binayı ateşe verdiği söyleniyor. Kundakçının vücudunda ikinci dereceden yanıklar bulunduğu bilgisi paylaşıldı. Olay yaşandığı sırada, binada çalışanlar dahil olmak üzere 70 kadar insan vardı. Toplam 700 metrekarelik bir alanı kaplayan bina yanıp kül oldu. Ulusal Polis Ajansı’nın yaptığı açıklamaya göre bu kundaklama olayı, Japonya’da Heisei Dönemi’nin (1989-2019) başlangıcından bu yana en fazla insanın topluca öldüğü olay olma özelliği taşıyor.

Çin’in Guangzhou şehrinde 60 adet ilkokulda toplam 17 bin öğrenciye konum takip özelliği olan akıllı saatler verildi. Çocukların konumlarını ailelerinin cep telefonlarına gönderen akıllı saatler aynı zamanda ihtiyaç halinde acil arama yapabiliyor. Çinli BeiDou şirketi tarafından geliştirilen akıllı saatleri kullanmak mecbur değil. Şimdiye kadar saatlerden 8 bin adedinin kaydedilerek kullanılmaya başlandığı belirtildi. Şimdilik ilk aşaması tamamlanan uygulama çerçevesinde toplamda 30 binden fazla akıllı saat dağıtılması hedefleniyor. Ayrıca yaşlılar için de benzer özelliklere sahip akıllı bileklikler üretilecek. BeiDou, Çin’in küresel konumlandırma sistemine (GPS) alternatif olarak geliştirdiği Uydu Navigasyon Sistemi’nin geliştiricisi ve proje dahilinde BeiDou’nun sisteminin ne kadar başarılı bir şekilde çalıştığına vurgu yapıldı. Sistem, çocuklara dağıtılan saatleri (ya da benzer özellikli cihazları) 10 metreye kadar isabetle takip edebiliyor.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.