50 Sterlin’lik banknotlarda Alan Turing yer alacak

İkinci Dünya Savaşı’nda itilaf devletleri adına çok önemli bir rol oynayan İngiliz matematikçi Alan Turing, Birleşik Krallık’ta 50 Sterlin’lik banknotun üzerinde yer alacak. Yeni banknotlar 2021’den itibaren kullanıma girecek.

İade-i itibar

Bu hamle aslında ünlü matematikçiye hakkının teslim edilmesi için yapılan hamlelerin sonuncusu olarak da yorumlanabilir. İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi askerlerinin Enigma makinesi ile hazırladıkları şifreli mesajlarını çözen ve böylece itilaf devletlerine büyük avantaj sağlayan Turing, dünya tarihinin en büyük savaşının kaderini değiştirerek tarihe de yön vermiş oldu.

Ancak Turing’in adı eşcinsel olduğunun öğrenilmesi ile birlikte karalandı. 19 yaşındaki bir genç erkekle ilişki yaşadığı öğrenilen Alan Turing “çirkin bir ahlaksızlık” sergilediği gerekçesiyle mahkum edildi ve kimyasal olarak hadım edildi. Yaşamının geri kalanını bir suçlu olarak geçiren Turing, 2013 yılında, ölümünden neredeyse 60 yıl sonra Kraliyet affı ile affedildi ve hakkındaki hüküm kaldırıldı.

Bank of England yöneticisi Mark Carney ” Alan Turing sıra dışı bir matematikçiydi ve çalışmaları bugünkü yaşamımıza çok büyük bir etki yaptı. Bilgisayar biliminin ve yapay zekanın babası olmanın yanı sıra bir savaş kahramanı da olan Alan Turing’in bize olan katkıları çok geniş kapsamlı ve çığır açan katkılardı. Turing, bugün çizdiği yolda nicelerine önderlik eden biri konumunda” sözleriyle neden Alan Turing’i 50 Sterlin’in üzerine basma kararı aldıklarını açıkladı.

Banknotta neler yer alacak?

Banknotun üzerinde Alan Turing’in fotoğrafının yanı sıra, bilgisayar bilimi için temel niteliği taşıyan bir matematiksel tablo, Otomatik Hesaplama Motoru Pilot Makinası’nın tasarımı, Enigma mesajlarını kırmak için kullanılan British Bombe adlı cihazın teknik çizimleri, Alan Turing’in “Bu, yaşanacak şeylerin sadece bir öngörüsü ve gelecekte olacak şeylerin sadece bir gölgesidir” sözü yer alacak. Ayrıca Turing’in doğum tarihi, banknota ikili (binary) kod ile yazılacak.

50 Sterlin, yaklaşık 357 Lira’ya  tekabül ediyor. İngiltere’nin en büyük banknotu olan bu para, günlük yaşamda çok fazla kullanılmıyor. 50 Sterlinlik banknotların genellikle ülkede zenginler tarafından, yolsuzlukları kayıt dışı tutmak için kullanıldığı iddia ediliyor. Standard Chartered bankasının eski yöneticisi Peter Sands 50 Sterlinlik banknotu “her türlü suç ve vergi kaçırmanın para birimi” olarak nitelendirmişti.

Kağıttan polimere geçiş

50 Sterlin’in değişmesinin sebebi, Bank of England’ın banknotları kağıt yerine polimerden üretme kararı. 5 ve 10 Sterlin’lik polimer banknotlar halihazırda kullanılıyor. 20 Sterlin’lik polimer banknotlar önümüzdeki yıl kullanıma girecek. Üzerinde Alan Turing resmi olan 50 Sterlin’lik polimer banknotları ise 2021’de piyasada görmeye başlayacağız.

Kaynak: BBC