Haftanın Özeti: 152

İnternet, Girişimler

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre 2017 yılında Türkiye’deki girişimlerin teknoloji kullanım oranlarında artış görüldü. Ülkemizdeki girişimlerin internet kullanımı ve bağlantı hızları konusunda ciddi bir sıkıntısı bulunmuyor. Ayrıca e-devlet hizmetlerinin kullanımı da girişimlere vakit kazandırıyor. Ancak hala kendine ait bir internet sitesi ya da sosyal medya hesabı bulunmayan birçok girişim var.

Uluslararası yatırımcılar Türk start-up’lar konusunda dikkatli davransa da İstanbul’da giderek büyüyen bir teknoloji ekosistemi oluşuyor. Wired dergisi tarafından derlenen en popüler girişimlerse şöyle:

• Sanal gerçeklik platformu Teleporter.
• 18-24 yaş aralığına hitap eden sosyal medya sitesi Scorp.
• Sinema üyeliği hizmeti Sinemia.
• Ev sahibi ve emlakçıların kiracılarla arasındaki ödeme işlemlerini kolaylaştıran Apsiyon.
• Çevrimiçi alışverişler için ödeme platformu Iyzico.
• Personel yönetim süreçlerinin çevrimiçi yürütülmesini sağlayan Kolay IK.
• Ortalama 10 dakikada müşterilerine 700 çeşit ürün içerisinden istediklerini teslim eden Getir.
• Makine öğrenimiyle fotoğrafları yüz ya da içeriğe göre sınıflandıran Monument.
• Algoritma kullanarak web sitesi ve uygulamalara pazarlama desteği veren Insider.
• 2. el lüks giysilerin alınıp satıldığı çevrimiçi platform Modacruz.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Google HTC mühendislerini bünyesine katarak akıllı telefon üretimine geri dönüyor[/inlinetweet]. Yaklaşık 2 bin çalışandan oluşan bu ekibin HTC‘nin toplam işgücünün beşte biri olduğu ifade ediliyor. 1,1 milyar Dolar’lık kararla Google, çalışanların yanı sıra HTC’den bazı fikri mülkiyet haklarını da alacak.

Bu yılın en talihsiz şirketlerinden [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Uber, kurumsallıktan uzak olduğu gerekçesiyle Londra’da da yasaklandı.[/inlinetweet] Londra Belediyesi ruhsatın yenilenmeyeceği açıkladı. Uber’in Londra ofisinin başındaki Tom Elvidge yaptığı açıklamada 3,5 milyon yolcunun uygun fiyatlı ulaşımdan, 400 bin şoförün de işinden mahrum edileceğini belirterek itirazda bulunacaklarını ifade etti.

Birleşik Krallık medya kuruluşu Channel 4 News, Amazon’un algoritmasının kullanıcılara bomba yapmak için gerekli malzemeleri satın almalarını önerdiğini ortaya çıkardı. Tek başına satın alındığında herhangi bir zararı olmayan ürünler, reaksiyona girerek patlama yarattıkları ürünlerle birlikte ‘bunu alan bunu da aldı’ şeklinde kullanıcılara sunuluyor.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Twitter, terör odaklı içerikleri kaldırma konusunda başarılı hamlelerini sürdürüyor.[/inlinetweet] Şirket 2017’nin ilk 6 ayında toplam 299 bin 649 hesabın kaldırıldığını belirtti. Twitter geçmişteki yoğun çalışmaları sayesinde platformdan terörizmi uzaklaştırma konusunda başarılı oldu.

Suudi Arabistan, düşen petrol fiyatları karşısında işletmelerin güçlendirilmesi ve ekonominin çeşitlendirilmesi için yürüttüğü reformların arasına sansür uygulamalarının gevşetilmesini de ekledi. Bu kapsamda [inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Suudi Hükümeti çevrimiçi iletişim hizmeti sağlayan uygulamalara getirdiği yasağı kaldıracak.[/inlinetweet]

Myanmar’daki Müslüman azınlık Rohingyalara düzenlenen etnik temizlik operasyonuna önceki haftalarda bültenimizde yer vermiştik. The Daily Beast’e konuşan Rohingya aktivistleri yaşananlarla ilgili yaptıkları Facebook paylaşımlarının kaldırıldığını ve hesaplarının sıklıkla askıya alındığını / kapatıldığını açıkladı.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Facebook’un algoritmaları Instagram’ın yüzünü bir kez daha kara çıkarttı.[/inlinetweet] The Guardian Muhabiri Olivia Solon geçen sene kendisine gönderilen bir taciz mesajını Instagram’da paylaşmıştı. Neden şimdi olduğu bilinmemekle birlikte Solon’un paylaşımının ekran görüntüsü yakın zamanda Facebook’ta Instagram reklamı olarak kullanıldı. Instagram konuyla ilgili olarak özür dilediyse de reklamın kaç kişiyle paylaşılmış olabileceği sorusunu yanıtsız bıraktı.

Instagram is using one of my most "engaging" posts to advertise its service to others on Facebook 😂 pic.twitter.com/lyEBHQXMfa

— Olivia Solon (@oliviasolon) September 21, 2017

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Snapchat El Cezire’nin haber ve videolarına Suudi Arabistan’dan erişimini engelledi.[/inlinetweet] Suudi Arabistan yönetimi, Snapchat‘e El Cezire’nin ‘Keşfet Yayın Kanalı‘nın yerel yasalara aykırı olduğunu bildirmişti. El Cezire Medya Ağı Genel Müdür Vekili Mustafa Souag bu hamleyi bir sansür olarak değerlendirdi ve “Snapchat’in bu eylemini endişe verici buluyoruz.” şeklinde konuştu.

Ağ teknolojileri şirketi Cisco’nun güvenlik araştırma birimi Talos, dünyanın en büyük siber güvenlik şirketlerinden Avast Software tarafından geliştirilen popüler bilgisayar temizlik yazılımı CCleaner’a virüs bulaştığını açıkladı. Avast, ücretsiz yazılımın Ağustos ayından 12 Eylül’e kadar saldırıya uğradığını ve bu zaman zarfında 2,27 milyon kez indirildiğini açıkladı.

Bilişim güvenliği şirketi Barracuda‘dan yapılan açıklamaya göre dünya genelinde hızla yayılan bir fidye virüsü Barracuda müşterilerine 8 bin farklı virüs yayıyor. İşte saldırıyla ilgili bilinmesi gereken detaylar:

• Farklı kod varyasyonları yazan bir sistem kullanılıyor.
• Barracuda’nın en son tespit ettiği iki virüs türü var. Bir tanesi e-posta resmi göstermek için hukuki terimler kullanan bir paragraftan oluşuyor. Diğeri ise ‘ödeme ektedir’ yazan ve böylece kişiyi tıklamaya sevk eden bir virüs.
• Hacker’lar kişilerin linklere tıklamasını sağlamak için sosyal mühendislik kullanıyor.
• Hedef genellikle ABD veya Kanada’daki kurumsal grup ya da şirketlere ait e-posta adresleri.
• Saldırılar çoğunlukla Vietnam merkezli oluyor. Ayrıca Hindistan, Kolombiya, Türkiye, Yunanistan ve diğer birkaç ülkeden de saldırılar yapılıyor.
• Şu anki hack mesajlarının tamamı İngilizce fakat virüs programları hedefledikleri bilgisayarların dil ayarlarını da görebiliyor.

Google, Asya için geliştirdiği ilk büyük mobil ödeme uygulaması Tez’i Hindistan’da hizmete soktu. Audio (sesli) QR özelliğiyle dikkat çeken mobil cüzdan NFC (yakın alan iletişimi) ihtiyacını ortadan kaldırarak ultrasonik sesler (insan kulağının duymayacağı kadar yüksek ses frekanslı sesler) aracılığıyla para transferi yapılmasını sağlıyor.

Uruguay Merkez Bankası (BCU) Başkanı, kendi kripto para birimlerini yaratmaya hazırlandıklarını açıkladı. BCU’nun başlatacağı deneme programı kapsamında fiziksel banknotların yerini alması amaçlanan dijital para birimi sınırlı sayıdaki kullanıcıyla test edilecek.

İsviçre piyasa denetleme kurumu FINMA, yasadışı olduğu gerekçesiyle E-Coin isimli kripto para biriminin bağlı olduğu şirketi kapattı. Kurumdan yapılan açıklamada E-Coin’in diğer kripto para birimlerinden farklı olarak blok zinciriyle dağıtılmamasının yasadışı olduğunun fark edilmesine sebep olduğu belirtilerek 4 milyon kullanıcıdan 4,2 milyon Dolar fon sağladığı ifade edildi. Bu farkındalığı hızlandıranın Çin’in kripto para birimlerine karşı aldığı sert kararlar olduğu söyleniyor.

Meksika, tüketicileri korumak ve rekabeti teşvik etmek amacıyla kripto para birimlerini kullanan şirketler de dahil olmak üzere hızla büyüyen fintek sektörüne düzenleme getiriyor. Meksika Cumhurbaşkanı Enrique Pena Nieto konuyla ilgili hazırlanan yasa taslağının bu ay senatoya sunulacağını açıkladı. Yeni düzenlemeyle Meksika, ABD ve İngiltere gibi fintek şirketlerine düzenleme getiren az sayıda ülkenin arasına katılmış olacak.

Torrent sitesi Pirate Bay, siteyi ziyaret eden kullanıcıların işlemci gücünden yararlanarak kripto para üretmeye çalışıyor. Coinhive’ın kripto para üretme yazılımını kullanan platformun durumu sitenin dipnotuna gizlemesi kullanıcıların şikayetlerine sebep oldu. Bunun üzerine bir açıklama yapan site yönetimi, reklamları tamamen kaldırmak amacıyla kripto para birimlerinden Monero’yu üreten Javascript yazılımını test edip konuyla ilgili olarak kullanıcıların düşüncelerini öğrenmek istediklerini belirtti.

Ethereum’un yaratıcısı Vitalik Buterin, kripto para biriminin güvenlik ve ekonominin geleceği olduğunu, kredi kartı ağları ve hatta oyun sunucularının bile yerini alacağını düşünüyor. Sistemin birçok ana uygulama için şimdilik biraz yavaş kaldığını belirten Buterin, birkaç yıl içinde Ethereum’un Visa kadar geniş ölçekte kullanılır hale geleceğini söylüyor.

For the record: I said ethereum (+plasma et al) *will have Visa-scale tx capacity*, not that it will "replace Visa". Sigh.

— Vitalik "Not giving away ETH" Buterin (@VitalikButerin) September 18, 2017

CNN, internet sitesini görsel ve videolar olmadan, salt metin şeklinde deneyimlemek isteyenler için bir web sayfası hazırladı. İngilizce ve İspanyolca versiyonları bulunan sayfaların haber dinleme seçeneği de bulunuyor.

İki eski Google çalışanı, mahalle bakkallarının ve büfelerin yerini alacak yeni bir girişim geliştiriyor: Bodega. Şirketin amacı, bakkalların yerine, insanların akıllı telefonlarıyla alışveriş yapabilecekleri 1,5 metre genişliğinde otomatlar yerleştirmek. Girişim küçük esnafı yok etme ihtimali yüzünden ülkede büyük tepki topladı.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]British Airways normal çöpü uçak yakıtına çevirecek bir tesis kuracağını duyurdu.[/inlinetweet] Yenilenebilir yakıt şirketi Velocys ile işbirliği yapılarak değerlendirilen plan, 2050’ye kadar uçakların emisyonunu yarıya indirmeyi amaçlayan bir programın parçası.

[inlinetweet prefix=”” tweeter=”” suffix=””]Google, web tarayıcısı Chrome’un otomatik oynatmaya karşı savaş başlattığını duyurdu.[/inlinetweet] Önümüzdeki yıldan itibaren Chrome sadece kullanıcının izin verdiği sitelerde ya da kullanıcı içerikle ilgilendiğini bildirdiği zamanlarda sesli içerikleri oynatacak.

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor. Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.