Haftanın Özeti: 226

Genel Gündem

20 Şubat akşamı, merkez üssü Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi olan bir deprem meydana geldi. Kandilli Rasathanesi depremin büyüklüğünü 5,4 olarak verirken Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) 5,0 olarak duyurdu. Depremde can kaybı olmazken Çanakkale Valiliği tarafından yapılan açıklamaya göre 192 binada hasar tespit edildi. Tabii konu malum soruya geldi ve olası İstanbul depremi hakkındaki tartışmalar başladı. Deprem gelmeden deprem simülasyon tırına gitmekte fayda olabilir:

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın sonuçlarını paylaştı. Geçtiğimiz yılın Kasım ayında yapılan araştırmadan notlar:

• Mutlu olduğunu beyan edenlerin oranı 2017’de yüzde 58 iken 2018’de yüzde 53,4’e düştü. Mutsuz olduğunu beyan edenlerin oranı ise yüzde 11,1’den yüzde 12,1’e yükseldi.
• 2017’de erkeklerde yüzde 53,6 olan mutluluk oranı yüzde 49,6’ya; kadınlarda ise yüzde 62,4’den yüzde 57’ye düştü.
• 65 ve üzeri, yüzde 61,2 ile en yüksek mutluluk oranının görüldüğü yaş grubu oldu.
• En düşük mutluluk oranı ise ise yüzde 47,8 ile 45-54 yaş grubunda görüldü.
• Evli erkeklerin yüzde 51,6’sı, evli kadınların ise yüzde 60,7’si mutlu.
• En yüksek mutluluk oranı, yüzde 59 ile bir okul bitirmeyenlerde görüldü.
• Kendilerini en çok ailelerinin mutlu ettiğini söyleyenlerin oranı yüzde 74,2.
• Kendilerini en çok sağlıklı olmanın mutlu ettiğini belirtenlerin oranı yüzde 69 olurken bunu sırasıyla; yüzde 15,5 ile sevgi, yüzde 8,8 ile başarı, yüzde 4,2 ile para ve yüzde 2,2 ile iş takip etti.

Yine TÜİK verilerine göre Ocak ayında konut satışlarında yüzde 24,8’lik düşüş yaşandı. Bu ayda toplam 72 bin 937 konut satıldı.

• İstanbul 13 bin 455 satışla en yüksek paya sahip olurken, listenin en altındaki Ardahan’da 7 konut satıldı.
• Ülke genelinde ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 77,2 oranında azalış göstererek 6 bin 537 oldu.
• İlk defa satılan konut sayısı 31 bin 48. Burada da yüzde 30’luk bir düşüş söz konusu.
• Yabancılara yapılan konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 81,9 artarak 3 bin 168 oldu.
• Ocak ayında Irak vatandaşları Türkiye’den 605 konut satın aldı. Irak’ı sırasıyla, 305 konutla İran, 195 konutla Rusya Federasyonu, 191 konutla Afganistan ve 151 konutla Ürdün izledi.

DW Türkçe ülkemizde büyük bir pazar haline gelen parayla doktora ve yüksek lisans tezi yazımını ele alan bir dosya hazırladı. Habere göre piyasada 50 büyük şirket faaliyet gösteriyor. Bu şirketler, 3 bin ile 20 bin TL arasındaki fiyatlarla ayda ortalama 20 tez hazırladıklarını söylüyor. Haberde “Ben de tez savunma jürisinde yer alan biriyim. 8 yıldır bu işi yapıyorum. İstediğiniz tezi 7 bin TL karşılığında yazarız” gibi cümleler havada uçuşuyor.

The Next Millionaire Next Door adlı kitap zenginlerin 5 önemli alışkanlığını ortaya koyuyor. Evet, hepsi sizde de var ama milyarder değilsiniz. Haydi biraz disiplinli zengin övelim:

• Kitap: Microsoft Kurucusu Bill Gates sık sık kitap tavsiyeleri verirken zenginler zengini Warren Buffet gününün yüzde 80’ini okuyarak geçirdiğini söylüyor.
• Spor: Araştırmaya konu olan zenginler haftada ortalama 6 saat spor yapıyor. Örneğin Apple CEO’su Tim Cook her sabah 4.30’da uyanıp spor yapıyor.
• Sosyal medya: Yine söz konusu kişiler haftada sadece iki buçuk saatini sosyal medyada geçiriyor. Yine Buffet örneğine dönecek olursak, kendisinin akıllı telefonu yok.
• Uyku düzeni: Tesla Kurucusu Elon Musk gece 1’de yatıp sabah 7’de kalkmaya özen gösteriyor. Zenginler az uyusa da düzene uymaya gayret ediyor.
• Çalışma düzeni: Yine Elon Musk haftada 80-100 saat çalışıyor. Hatta kendisi “haftada 40 saat çalışarak dünyayı değiştiremezsiniz” sözleriyle tepki toplamıştı.

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verilerine göre işsizlik maaşı alanların sayısı 6 ayda yüzde 53 arttı. Ocak ayında 654 bin kişi işsizlik maaşı aldı. Bu rakam geçtiğimiz yılın Ağustos ayında 427 bin, Aralık ayında ise 577 bin 54 idi.

Finlandiya hükümeti, iki yıl boyunca uygulanan vatandaşlık maaşı deneyinde rastgele seçilen kişilerden oluşan bir gruba her ay belirli miktar para ödedi. Ayrıca para almayan bir kontrol grubu da iki yıl boyunca takip edildi. Sonuçta vatandaşlık maaşı alanların da en az kontrol grubundakiler kadar çalıştıkları görüldü. Bu çalışma, dünya ekonomisi otomasyonla değişirken vatandaşlık maaşı uygulamasını ciddi bir şekilde düşünmemiz için bir fırsat anlamına geliyor. Vatandaşlık maaşı ile ilgili tüm gelişmelere sitemizde yer vermeye çalışıyoruz. Finlandiya kadar başarılı olmayan örnekler de var tabii.

Danışmanlık şirketi KPMG tarafından yapılan bir araştırma dünya genelinde, insanların emekliliği erteleme eğiliminde olduğunu gösteriyor. Farklı ülkelerden 25 bin kişiyle yapılan ve emekliliğe dair algının değiştiğine işaret eden ankete göre, insanları emekli olmaktan alıkoyan başlıca nedenler şunlar:

• Emeklilik için birikimlerinin yetersiz olması.
• Gelecek için plan yapma işini ertelemeleri.
• Paralarının biteceği korkusu.
• Borç ödemeye devam etmeleri.
• Nesiller arası finansal desteğin uzaması.
• Çalışma hayatı sonrasındaki evrede daha fazla para kazanma ihtiyacı.

Emekliliği düşünmeyenlerden biri de ABD’deki Demokrat Parti’nin sol kanadındaki etkili isimlerden biri olan Bernie Sanders. 77 yaşındaki senatör, 2020 seçimlerinde ABD Başkanlığı için aday olacağını açıkladı. Sanders, 2016’da da aday adayı olmuş ancak partisi onun yerine Hillary Clinton’la yola devam etmişti. Donald Trump, muhtemel rakibine kendi üslubunca başarı diledi:

Crazy Bernie has just entered the race. I wish him well!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) February 20, 2019

Dünya’nın düz olduğuna inananların sayısı artıyor. Google’da “düz Dünya” aramaları son 5 yılda hızla arttı ve pek çok ülkede düz Dünya buluşmaları gerçekleştiriliyor. Bilim iletişimi alanında çalışmalar yürüten araştırmacı Asheley Landrum düz Dünya teorisine inananların YouTube videolarından etkilendiklerini belirtiyor. YouTube yönetimi de durumun farkında ki, geçtiğimiz ay şöyle bir açıklama yaptı: “Sahte ilaç tanıtan, Dünya’nın düz olduğunu iddia eden ya da 11 Eylül gibi tarihi olaylar hakkında açıkça yanlış iddialarda bulunan videoların daha az önerilmesini sağlayacağız.” Bu noktada Landrum, bilimcileri YouTube’u aktif şekilde kullanmaya davet ediyor.

Yapılan araştırmalar hava kirliliğinin mutluluğu da etkilediğini gösteriyor. Araştırmacılar, Almanya’da yeni hava filtreleme sistemleri kullanmaya başlayan enerji santrallerinin çevresinde yaşayan kişilerle uzun süreli bir deney yaptı. Filtre takılmadan önce mutluluk seviyelerini ölçen anketler yapıldı. Filtreler yerleştirildikten sonra bu anketler tekrarlandı. Santralin bulunduğu bölgeden rüzgar alan yerlerde yaşayan insanların mutluluk oranında filtrelerin takılmasının ardından büyük bir artış olduğu belirlendi. Santrale yakın oturmayan ya da o bölgeden rüzgar almayan kişilerin mutluluk seviyesinde ise bir değişiklik olmadı.

Ekonomist Michael McDonough tarafından popüler hale getirilen çöp endeksi, ABD’nin gayrisafi yurt içi hasıla büyümesinin, çöp toplamadaki değişimle yakından ilişkili olduğunu ifade ediyor. Bu yaklaşıma göre ne kadar çöp varsa ekonomi o kadar iyi demektir. Çünkü daha fazla çöp olması, insanların eski şeyleri attığı ve yenileri için yer açtığı anlamına geliyor. Kuzey Amerika’nın en büyük atık toplama şirketi Waste Management’ın CEO’su Jim Fish şu anda verilerin iyi göründüğünü söylüyor.

Öte yandan İtalya’nın başkenti Roma bir türlü çözülemeyen çöp sorunuyla boğuşmaya devam ediyor:

Bir Fransız turizm şirketi Suriye’ye kültür turları düzenlemeye başlıyor. Şirket, Fransa Dışişleri Bakanlığı’nın uyarılarına rağmen önümüzdeki Nisan ayında bu planını hayata geçirecek. İlk tur için 20 kişilik kapasitenin dolduğunu söyleyen şirket yöneticisi, sonbahardaki tur için de şimdiden 5 kişinin rezervasyon yaptırdığını belirtiyor. Turun fiyatı kişi başı 3 bin Avro’dan (yaklaşık 18 bin TL) başlıyor.

Pekin’deki imparatorların konağı Yasak Şehir, 94 yıl sonra ilk kez 19 Şubat’ta gece ziyaretine açıldı. Sarayın duvarları kırmızı, mor ve sarı renklerle aydınlatıldı. Bunlar Çin’de kraliyet renkleri olarak biliniyor. Yasak Şehir son Çin İmparatoru Puyi’nin tahttan çekilmesi ve bu kompleksten çıkarılmasının ardından, 1925’te yeni hükumet tarafından Saray Müzesi olarak düzenlenmişti.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.