Haftanın Özeti: 215

Genel Gündem

Fransa hükümeti, Kasım ayı ortasından beri süren geniş çaplı protestolara gerekçe olarak gösterilen akaryakıt zamlarının iptal edileceğini duyurdu ve diyaloğa açık oldukları mesajını verdi. Hükümetin elektrik fiyatlarındaki vergi oranında da indirime gidebileceği belirtiliyor. Bu açıklamaya rağmen Sarı Yelekliler olarak adlandırılan grup yeni eylem çağrısında bulundu. Çağrı karşılığını buldu ve binlerce kişi yine sokağa indi. O binlerce kişinin yüzlercesi gözaltına alındı. Ülke genelinde 90 bin, Paris’te ise 8 bine yakın güvenlik görevlisi de sokaklarda.

Oyuncu Alyssa Milano’nun “Siz de cinsel istismara ya da saldırıya uğradıysanız bu tweet’in altına #MeToo (ben de) yazın” şeklindeki paylaşımının üzerinden bir yıldan fazla zaman geçti. Milano sadece 24 saat içinde yaklaşık 500 bin yanıt aldı, bu hareket Hollywood başta olmak üzere pek çok alanda hızla yayıldı. NRP-Ipsos tarafından ABD’de yapılan bir araştırmaya göre katılımcıların yüzde 69’u bu hareketle birlikte artık cinsel istismarcıların eylemlerinin sonucuyla daha fazla yüz yüze kaldığını düşünüyor. Aynı ankette #MeToo’nun fazla ileri gittiğini söyleyenlerin oranı da yüzde 40. Hareketin en büyük yansımalarından biri de Hindistan’da görüldü:

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından hazırlanan “2018 Yol Güvenliği Raporu” trafik kazalarında her yıl 1 milyon 350 bin kişinin hayatını kaybettiğini gösteriyor. Söz konusu ölümlerin yoksul ülkelerde, zengin ülkelerden üç misli daha fazla olduğu görülüyor. 100 bin kişi temel alındığında, Afrika’da 26,6 kişi trafik kazası sonucu hayatını kaybediyor. Avrupa’da bu oran 9,3; Türkiye’de ise 2016 verilerine göre 12,3. Ölenlerin yüzde 26’sını yayalar ve bisiklet sürücüleri oluşturuyor.

Trafik yoğunluğunu ve araçların çevresel etkilerini azaltmak isteyen Lüksemburg, toplu taşımayı tamamen ücretsiz hale getirmeyi planlıyor. Uygulamaya 2019 yazında başlanacak. 600 bin nüfuslu Avrupa ülkesinin en büyük problemlerinden biri trafik. Ülkenin sınırlarından her gün Fransa, Belçika ve Almanya’dan gelen 170 bin kişi (neredeyse ülke nüfusunun üçte biri) geçiyor. Demokrat Parti, Sosyalist İşçi Partisi ve Yeşiller’den oluşan koalisyon hükümeti toplu taşımanın ücretsiz olmasıyla halkın otobüs ve trenleri daha fazla kullanacağını ve yolların otomobiller tarafından tıkanmayacağını düşünüyor. Çocuklar ve 20 yaşın altındaki gençler zaten bu yıl alınan bir kararla toplu taşımayı ücretsiz kullanabiliyordu. Daha önce Estonya’nın da benzer bir planı olduğundan bahsetmiştik.

Trafik yoğunluğunun önüne geçmenin en basit yollarından biri de daha yürünebilir şehirler inşa etmek elbette. Fast Company yaya dostu sokaklar talep etmek için 50 neden sıraladı. Bu nedenler arasında yürünebilir sokakların insanları daha yaratıcı ve üretken hale getirmesi de var.

Daha yürünebilir şehirlerin hayalini kurmak yerine kırlara çıkmak da bir seçenek. Belçika’da ‘orman terapisi’ adı verilen aktivite kapsamında huzur arayan pek çok kişi doğaya koşuyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre fosil yakıt tüketimindeki düşüş milyonlarca hayat kurtarabilir. İklim değişikliği denilince akıllara önce ‘gezegenin geleceği’ gibi nispeten daha soyut sorunlar geliyor ama organizasyonun yöneticilerinden Maria Neira, meselenin bugünü ve sağlığı etkileyen tarafını da vurgulamak gerektiğini düşünüyor. Kanser, astım, kalp rahatsızlıkları gibi sorunlarla fosil yakıt tüketimi arasındaki ilişkiyi düşünmek yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek için daha etkili olabilir.

Carbon Tracker adlı düşünce kuruluşu tarafından yayımlanan bir rapora göre incelenen 6 bin 685 kömür santralinin yüzde 42’si zarar ediyor. 2040’ta bu oranın yüzde 72’ye çıkması bekleniyor. Kömürle çalışan termik santraller, yakıt maliyetinin artması, daha sıkı çevresel düzenlemeler ve gittikçe ucuzlayan güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi ‘problemlerle’ karşı karşıya kalıyor. Kömür santrallerinin yüzde 35’i o kadar maliyetli ki bu santralleri temiz enerji altyapısıyla dönüştürmek hem devlet hem de santrali işleten şirket için daha ucuza gelebilir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının maliyetinin her geçen gün düşmesiyle birlikte 2030’a geldiğimizde kömür santrallerinin yüzde 96’sını temiz enerjiye dönüştürmek daha düşük maliyetli olacak.

Çin yönetimi ülkede gösterişli düğünler yapılmasını ve yüksek miktarlarda başlık parası alınmasını yasaklıyor. Sivil İşler Bakanlığı yetkilisi geleneksel Çin kültürü ve sosyalist değerlere aykırı görülen uygulamaları sona erdireceklerini belirtti. Ağustos’ta getirilen bir düzenlemeyle 20 bin Yuan’dan fazla (yaklaşık 15 bin TL) başlık parası ödeyenlerin insan kaçakçılığından yargılanmaları kararlaştırılmıştı.

Çin demişken; ülkenin kuzeyindeki Mohe kentinde hava sıcaklığı eksi 43’e kadar düştü ve ortaya şöyle manzaralar çıktı:

3 Aralık Dünya Engelliler Günü idi. VOA Türkçe Türkiye Sakatlar Derneği Genel Başkanı Şükrü Boyraz ile konuştu. Röportajın başlığı epey vurucu: Engelliler evlerinde modern hapis hayatı yaşıyor!

BBC tarafından 1970 yılında hazırlanan “İki Dünyanın Buluştuğu Yer” adlı belgeselden geçen hafta bahsetmiştik. Belgeselin ikinci bölümü de YouTube’a eklendi.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

Yorum Ekle

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: