Haftanın Özeti: 209

Tasarım, İnovasyon

Dünya Ekonomik Forumu tarafından hazırlanan Küresel Rekabet Raporu‘na göre (pdf) Almanya, 100 üzerinden 87,5’lik skoruyla dünyanın en yenilikçi ekonomisi durumunda. Almanya bunu nasıl başardı? Sorunun uzun cevabı şurada. O uzun cevaptan bir paragraf işe şöyle: “Ülkede binden fazla kamusal ve kamu tarafından fonlanan bilim, araştırma ve geliştirme enstitüsü bulunuyor. Yaklaşık 600 araştırma ve inovasyon ağı, 614 bin ar-ge çalışanı ve 358 bin araştırmacı, Almanya’yı daha ileriye taşımaya yardımcı oluyor.”

Hindistan, 1960’lı yılların sonunda başlayan ‘yeşil devrim’ ile daha teknolojik çözümlere ve yeni tarım metotlarına yatırım yaparak gıda konusunda kendi kendine yeter hale geldi. Buna rağmen fiyatlandırma problemleri, pazarlama becerilerinin yetersizliği, verimsiz üretim – pazar bağlantısı ve tedarik zinciri gibi konuları da kapsayan ve Hintli çiftçileri zorlayan bir dizi sorun var. Bu konularla ilgili acil çözüm ihtiyacını fark eden Hindistan yönetimi çiftçilerin gelirlerini 2022’ye kadar ikiye katlayacak iddialı bir projeyle yola çıkıyor. Dördüncü Sanayi Devrimi ile ortaya çıkan yeni teknolojiler ve hükümetin tarımda inovasyonu teşvik eden çalışmalarıyla bu hayalin gerçeğe dönüşmesi olası gözüküyor. Konuya merakı ve vakti olanlar, Hindistan’ın veri ve dron eşliğinde çıktığı bu yolculuğa dair uzun sayılabilecek bir yazıyı sitemizde bulabilir.

Tarım ve teknoloji demişken, Boğaziçi Üniversitesi’nin tarımın teknoloji entegrasyonunu ve dijital dönüşümünü desteklemek amacıyla bir program açtığını not düşelim. Yenilikçi Tarım ve Gıda İşletmeciliği Platformu isimli program, Türkiye tarım ve gıda sektörünün inovasyon yeteneklerini geliştirecek, ulusal ve küresel tarım ve gıda pazarlarında rekabet gücünü yükseltecek bilgi birikimine katkıda bulunmayı hedefliyor.

20. yüzyılın mimarlık efsanesi Le Corbusier’nin 1934 – 65 yılları arasında eşiyle birlikte yaşamını sürdürdüğü apartman dairesi, iki yıl süren restorasyonun ardından yeniden ziyarete açıldı. Paris’te Rue Nungesser et Coli 24 adresinde yer alan daire Le Corbusier ve İsviçreli mimar kuzeni Pierre Jeanneret tarafından tasarlanmıştı. Bina 2016 yılında UNESCO tarafından dünya mirası listesine alındı.

Bir başka efsane Antoni Gaudi’nin 136 yıldır yapımı devam eden eseri La Sagrada Familia‘ya nihayet imar izni çıktı. Yapının yasal sahibi olan kilise Barselona Belediyesi’ne 35 milyon Avro ödemeyi kabul etti. Söz konusu ceza 10 yıla yayılmış taksitler halinde ödenecek. 1926’da tramvay kazasında hayatını kaybeden Gaudi’nin yüzüncü ölüm yıl dönümünde tamamlanması planlanan eser her yıl yaklaşık 20 milyon turist tarafından ziyaret ediliyor.

Başkent Üniversitesi ve Koç Üniversitesi – VEKAM iş birliğiyle Ankara’da İz Bırakan Mimarlar adlı bir proje gerçekleştiriliyor. Projenin amacı mimarlık ortamında çok da bilinmeyen, üzerinde çok çalışılmamış ya da haklarında herhangi bir yayın yapılmamış ancak Ankara’da tasarladıkları yapılarla özel bir önemi hak eden mimarlara ilişkin bir araştırma / belgeleme yapılması ve mimarların konut dışındaki yapılarına da ulaşılarak elde edilen bulguların bu etkinlikler aracılığı ile paylaşılması olarak belirtilmiş. Proje kapsamında yılda 4 etkinlik yapılması da planlanıyor.

Mexico City’de mimar Gerardo Broissin ahşap yerine cam kullandığı şeffaf bir ağaç evi inşa etti. Meksika Tasarım Haftası kapsamında yapılan ev aynı zamanda Meksikalı aktör Diego Luna‘nın ‘Privacidad’ adlı tiyatro oyununa da bir referans içeriyor. Oyunda sosyal medyanın sunduğunu iddia ettiği mahremiyet sorgulanıyor. Bu bakış açısıyla proje, güvenlik ve mahremiyet temalarını hem fiziksel hem de sanal formlarda yansıtıyor.

Elon Musk toplu taşımanın geleceğine dair planlarında yeni bir adım attı ve Boring Co. şirketinin hızyuvar test tünelinin iki aydan kısa bir süre içinde faaliyete geçeceğini duyurdu. Twitter üzerinden açıklama yapan Musk “İlk tünel neredeyse tamam. 10 Aralık’ta açılıyor” ifadelerini kullandı. Test tüneli, Musk’ın roket şirketi SpaceX‘in Kaliforniya’da bulunan arazisine inşa edildi. Milyarder girişimcinin hiper hızlı yeraltı ulaşım sistemi hayalini elle tutulur hale getirecek tünelin açılması proje için iyi bir haber ancak hala yanıtlanmamış sorular var. Örneğin Musk hızyuvarın saatte bin 220 kilometre gibi olağanüstü bir hızda hareket edeceğini söylüyor ancak bu hıza nasıl ulaşılacağı henüz netlik kazanmış değil.

Tayvanlı şirket HiMorror‘ın geliştirdiği HiMirror Mini Premium adlı dijital ayna, kullanıcıların yüzünü analiz ederek ‘hataları’ buluyor ve bunların hangi kozmetik ürünleriyle ‘düzeltilebileceğini’ söylüyor. Kamerayla algıladığı görüntüyü dokunmatik ekranına yansıtan cihaz, bu görüntü üzerinde yüzde tespit ettiği kırışıklık, göz etrafındaki koyu halka, siyah nokta, kızarıklık gibi ‘istenmeyen’ özellikleri gösteriyor. Daha sonra kullanıcılarına hangi ürünleri kullanmaları gerektiğini söyleyen cihaz üzerinden geçmişte kullanılan ürünleri takip etmek de mümkün. HiMirror Mini Premium 5 Kasım’da 259 Avro‘dan satışa çıkacak.

Soochow Üniversitesi‘nden araştırmacılar Terminator 2 filmindeki T-1000‘den ilham alan bir robot geliştirdi. Robot henüz durduk yerde elini kılıç şekline getiremiyor ama ‘akıyor’. Pilden gelen voltaja göre şekil değiştiren sıvı metal alaşımın kütleçekim merkezi değişiyor. Böylece bir avuç büyüklüğündeki robot farklı yönlere doğru yuvarlanabiliyor. Araştırma ekibinden Tang Shiyang “Gelecekte sıvı metal kullanan daha fazla yumuşak robot geliştirmeyi hedefliyoruz. Bu robotlar şekil değiştirme yetenekleri sayesinde kapıların altından ya da enkazın arasından geçebilir ve depremin ardından mahsur kalan kişileri kurtarmaya yardımcı olabilir” diyor. Evet, Terminator serisini izleyenler bilir ki, cehenneme giden yol iyi niyet taşlarıyla döşelidir.

Stanford Üniversitesi ve İsviçre EPFL‘den araştırmacılar dahili bir vinci olan ve kendi ağırlığının 40 kat fazlasını taşıyabilen mikro dronlar geliştirdi. Tasarımın sırrı, dronun temelinde değiştirilebilir katkı maddeleri kullanmak. Alçı, halı, moloz gibi maddelere tutunmak için mikro iğneler ve cama tutunmak için tepeli silikon gibi. 100 gram ağırlığındaki mikro dronlar 40 newton güç uygulayarak 4 kilograma kadar ağırlık taşıyabiliyor. Pek çok tasarımda olduğu gibi burada da doğadan esinlenilmiş. FlyCroTugs adlı cihazın ilham kaynağı eşek arıları.

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.