Haftanın Özeti: 236

29 Nisan - 5 Mayıs 2019 tarihleri arasında Türkiye ve dünyadan haber, site, yazılım, donanım, cihaz, video ve trendler.

Genel Gündem

1811’de İspanya’dan bağımsızlığını kazanarak kurulan Latin Amerika ülkesi Venezuela dünyanın en büyük petrol yataklarından birine sahip Ancak son birkaç yıldır artan düzeyde fakirlik, açlık; hatta kıtlık ile alevlenen halk hareketleri ve siyasi iç çekişmelerle gündemde. Kısa ve hızlı bir özet geçmek gerekirse miladı 1999’da gerçekleşen ve (ismini Venezuela’nın Kurucu Başkanı Simon Bolivar’dan alan) ‘Bolivarcı Devrim’ adlı halk ayaklanmalarına koymak gerekiyor. Bolivarcı Devrim’in yıldızı haline gelen isim (öncesinde 1992’de başarısız bir askeri darbe girişiminde de bulunan) General Hugo Chavez olmuştu.

ABD karşıtlığıyla tanınan Chavez, kurduğu Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi (PSUV) ile 2002 yılında Başkan koltuğuna oturmuş ve 2013 yılına dek (4 dönem) bu görevi sürdürmüştü. İktidarının son dönemini ağır bir kanser tedavisiyle geçiren Hugo Chavez’in 31 Aralık 2012’de beyin ölümü gerçekleşince görevi ‘geçici olarak’ dönemin Başkan Yardımcısı Nicolas Maduro üstlenmişti. Otobüs şoförlüğünden, sendika başkanlığına uzanan kariyerini siyasete sürdüren Maduro, 2013’te gerçekleştirilen seçimlerde aday olarak yarışa girdi ve çok az bir farkla Venezuela Başkanı oldu. Ardından Venezuela İstihbarat Servisi’nin operasyonlarıyla muhalif liderler gözaltına alınmaya ve muhalefet şiddetli biçimde bastırılmaya başlandı. Aynı dönemde petrol fiyatlarındaki düşüş, gelirinin (ve borçlarının) tamamını petrol satışına bağlamış ülkede büyük bir ekonomik çöküşü tetikledi. 2014’te başlayan halk hareketlenmeleri sonucu birçok anayasal hak askıya alındı, birçok dış ülkeyle iletişim kesildi. Yolsuzluk, yağma, hırsızlık, gasp gibi olaylar sıradanlaşırken, Venezuela her 21 dakika 1 kişinin cinayet sonucu hayatını kaybettiği bir ülkeye dönüştü. 2018’de enflasyon yüzde 1 milyon olarak öngörülüyordu.

Dünya Halleri olarak da zaman zaman takip etmeye çalıştığımız ve bu karanlık tabloyla mücadele eden Venezuela’da 2018’de yüzde 67,8 oy oranıyla bir kere daha Başkanlık koltuğuna oturan Nicolas Maduro’nun durumu da pek parlak sayılmaz. Ocak ayında kendisini Başkan ilan eden (ABD destekli) muhalefet lideri Juan Guaido’nun halkı sokağa eylem yapmaya çağırmasıyla olaylar bu hafta ürkütücü bir seviyeye ulaştı. Ülkede sosyal medya erişime kapatıldı. Olaylar kısa sürede -ancak büyük bir şiddetle- bastırıldı.

Bu süreçte ‘durumdan vazife çıkaran’ ABD Savunma Bakanı Mike Pompeo, ABD Ordusu’nun Venezuela’ya müdahale edebileceğini belirtti. Başkan Maduro ise bu açıklamayı ‘ciddiyet eksikliği’ olarak yorumladı. Venezuela’nın siyasi ve askeri olarak güvendiği tek liman Rusya. 2019’un ülke adına epey sıcak geçeceği kesin.

Birkaç haftadır özetlerimizin gediklisi WikiLeaks’in kurucusu Julian Assange, Birleşik Krallık’ta 2012’de hakkında verilen şartlı tahliye koşullarını ihlal ettiği gerekçesiyle 50 hafta hapis cezasına çarptırıldı. Bu suça en fazla bir yıl ceza verilebiliyordu ve mahkeme Assange’a maksimuma yakın ceza verdi. Assange’ın cezasını takiben WikiLeaks Twitter hesabından atılan bir Tweet’te ceza ‘şok edici’ ve ‘kinci’ olarak tanımlandı. Assange, geçtiğimiz ay yapılan mahkemede şartlı tahliye koşullarını ihlal ettiği için suçlu bulunmuştu. Ardından son yedi yıldır sığındığı Ekvador Büyükelçiliğinin Assange’a sunduğu diplomatik sığınma hakkını kaldırmasını takiben Birleşik Krallık polisi büyükelçiliğe girip Assange’ı tutuklamıştı. Julian Assange’ın ifadesinde ABD’ye iade edilmemeyi talep ettiği ortaya çıktı.

THY Euroleague’de temsilcimiz Anadolu Efes, Sinan Erdem Spor Salonu’nda oynanan karşılaşmada Barcelona Lassa’yı 80-71 mağlup etti ve seriyi 3-2’lik üstünlükle tamamlamayı başardı. Lacivert-beyazlılar böylece Final Four’a gitme hakkını elde etti. Geçtiğimiz hafta Fenerbahçe Beko, Zalgiris Kaunas’ı 3-1 ile geçmiş ve Final Four’a yükselmişti. Böylece Euroleague Final Four tarihinde ilk kez iki Türk takımı mücadele edecek. Futboldaki Şampiyonlar Ligi’ne tekabül eden Euroleague, Avrupa basketbolunun en prestijli organizasyonu olarak kabul ediliyor. Şampiyonu belirleyecek Euroleague Final Four, İspanya’nın Vitoria-Gasteiz kentinde 17 – 19 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek. Yarı finalde birbiriyle karşılaşacak olan takımlarımızdan biri finale kalacak diğeri ise üçüncülük mücadelesine çıkacak.

İlginç bir ayrıntı olarak Küba toprakları üstünde bulunan ABD Deniz Kuvvetleri’ne ait Guantanamo Üssü, 11 Eylül 2011’de ABD’ye yönelik gerçekleştirilen terör eylemlerinden bu yana ABD açısından ‘azılı’ kategorisindeki terör zanlı ve suçlularının toplandığı bir özel hapishane statüsünde. Bu hafta gündeme gelmesinin sebebiyse bir ‘aşk meselesi’ oldu. Tesisin Komutanı J. R. Nettleton evli bir kadınla ilişki kurmak ve kadının kocasının şüpheli ölümünden dolayı ‘komuta etme yeteneğini kaybettiği’ gerekçesiyle görevinden alındı.

Bu hafta Japonya tarihinde 200 yıldır emsaline rastlanmadık bir olay gerçekleşti ve İmparator Akihito, İmparatorluk Sarayı’nda gerçekleştirilen oldukça sade bir törenle görevini terk etti. 85 yaşındaki İmparator bu kararını yaşlılık ve sağlık sebebiyle görevi hakkıyla yerine getiremediği için aldığını belirtti (Akihito 2003 yılında prostat, 2012 yılındaysa kalp ameliyatı geçirmişti). Akihito’nun tahtını (126. İmparator unvanıyla) 59 yaşındaki en büyük oğlu Prens Naruhito aldı. (EK BİLGİ: Japon Hanedanı’nın kökeni Milattan Önce 600 yılına dayanıyor).

Birçok insan Japonya’nın oldukça gelişmiş ve refah içinde bir ülke olduğunu düşünüyor. Kişi başına düşen milli geliri 2018’de 39 bin 306 Dolar olan ülke, Toyota, Honda, Sony ve Nintendo gibi birçok küresel markasıyla dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden birine sahip. Ama birçok insanın bilmediği konu, Japonya’nın dünyanın en borçlu ülkesi olduğu. IMF’e göre ülkenin toplam borcu 2017 gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 238’ine tekabül ediyor. Listede, güçlü ekonomileri ile bilinen ABD, İngiltere, Fransa, Kanada gibi ülkeler de yer alıyor. Ayrıca Avrupa’nın kronik borçluları Yunanistan, İtalya, İspanya ve Portekiz de listenin üst sıralarında.

Atlaslarımızın Güneydoğu kısmında denk geldiğimiz kıta ülkesi Avustralya, gözden ve gönülden ırak gündeminde seçim tartışmalarıyla yatıp kalkıyor. Ülkedeki kısa vadeli gündem ve siyasete karşı çalışmalar yürüten Australian Futures Project adlı grubun kurduğu The Perfect Candidate (Kusursuz Aday) sitesi de bu girişimin bir parçası. Her vatandaşın katılımına açık site, seçmenlerin taleplerini ve şikayetlerini toplayarak Avustralya’nın gerçekte aradığı aday profili ve politikaları derleyerek paylaşıyor. Yapmanız gereken yapay zeka destekli bir chatbot (sohbet botu) ile yazışarak soruları cevaplamak, kendinizi anlatmak. Darısı başımıza.

Endonezya başkentini kirlilik, trafik ve sular altında kalma gibi olumsuzluklarla mücadele eden Jakarta’dan taşımaya karar verdiğini açıkladı. Pazartesi günü yapılan kabine toplantısının ardından Planlama Bakanı Bambang Brodjonegoro, Başkan Joko Widodo’nun başkenti Java adasından taşıma kararı aldığını açıkladı. Bu işlemin ne zaman gerçekleşeceği ya da yeni başkentin neresi olacağı henüz bilinmiyor. Ülkenin doğusundaki bir başka adada başka bir şehrin başkent seçilmesi planlanıyor. Borneo adasındaki Palangkaraya bölgesi de başkent adayları arasında ama burası başkent olursa ormanlık alanların tahrip edilmesinden endişe ediliyor.

Hindistan, Odisha sahillerine doğru yaklaşmakta olan kasırga sebebiyle yakın tarihin gördüğü en büyük göçlerden birine sahne oldu. 43 yıldır bölgede görülen en büyük fırtına yüzünden acil durum ilan edildi, hava ve deniz ulaşımı durduruldu. Tren ve araçların kullanıldığı tahliyede (bir kısmı da yürüyerek) toplamda 1 milyon kişi bölgeyi terk etti.

Türkiye’de yıllar önce çok önem verdikleri ellerine uyguladıkları kremleriyle gündeme gelen Norveçli balıkçılar bu hafta bir balinaya denk geldi. Ancak bu seferki türünün oldukça sıradışı bir örneğiydi. Zira Beluga türü balinanın üzerinde Rus yapımı bir koşum takımı bulunuyordu. Muhtemel kökeniyse avlandıkları denizin öte yanındaki Rus askeri tesisleriydi. Norveç Balıkçılık İdaresi’nden Joergen Ree Wiig, balinanın üzerindeki kayışta “Equipment St. Petersburg” (St. Petersburg Ekipmanı) yazdığını ve bu kayışların üzerine aksiyon kamerası takılabildiğini söyledi. Rusya’nın kuzeybatı kısmında, Kola Yarımadası’nda yer alan Murmansk’ta Rusya’nın birçok askeri tesisi bulunuyor. Balinanın bu tesislerden gelmiş olabileceği fikri üzerinde duruluyor.

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

5 Yorum

  • haberler paragraflarla ayrılmış ama iki paragraf arasında diğer habere geçtiğimizi anlatacak bir işaret konabilir mi?
    emeğinize sağlık, teşekkürler..

  • çok mantıklı ve kesinlikle gerekli ne okuduğumuzu alttaki habere geçip geçmediğimizi anlamıyoruz

  • Merhaba, “haftanın özeti” serinizde haberleri başlık başlık ayırabilir misiniz? Bu şekilde ilgimizi çeken haberleri daha kolay seçip okuyabiliriz. Emeğiniz için teşekkür ederim.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: