Haftanın Özeti: 223

Genel Gündem

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Türkiye nüfusu 31 Aralık 2018 itibarıyla 82 milyon 3 bin 882 kişi oldu. Bu, 1 milyon 193 bin 357 kişilik artış anlamına geliyor.

  • Erkek nüfus 41 milyon 139 bin 980 kişi olurken (yüzde 50,2) kadın nüfus 40 milyon 863 bin 902 kişi (yüzde 49,8) oldu.
  • İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı yüzde 92,3.
  • Nüfusun yüzde 18,4’ü (15 milyon 67 bin 724 kişi) İstanbul’da yaşıyor.
  • İstanbul’u sırasıyla; 5 milyon 503 bin 985 kişi ile Ankara, 4 milyon 320 bin 519 kişi ile İzmir, 2 milyon 994 bin 521 kişi ile Bursa ve 2 milyon 426 bin 356 kişi ile Antalya takip ediyor.
  • Bayburt ise 82 bin 274 kişi ile en az nüfusa sahip olan il.
  • Bir kilometrekareye düşen kişi sayısı, Türkiye genelinde önceki yıla göre 2 kişi artarak 107 kişi oldu. İstanbul’da bu oran 2 bin 900 kişi.
  • Çalışma çağı olarak adlandırılan 15-64 yaş grubunda bulunan nüfus, bir önceki yıla göre yüzde 1,4 arttı.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) tarafından hazırlanan Ocak 2019 Açlık ve Yoksulluk Raporu’na göre 4 kişilik bir aile için açlık sınırı 2 bin 9 TL, yoksulluk sınırı 6 bin 543 TL oldu. Bekar ve çocuksuz bir çalışanın yaşama maliyeti ise aylık 2 bin 451 TL. Ortalama sebze kilogram fiyatı bir önceki aya kıyasla yüzde 25,90 artışla 7 TL oldu. Yıllık mutfak enflasyonu da yüzde 24. Avrupa Yoksullukla Mücadele Ağı tarafından hazırlanan bir rapor da Avrupa Birliği vatandaşlarının yüzde 22,5’inin yoksulluk sınırında bulunduğunu gösteriyor.

350 bine yakın yabancı işçi almayı planlayan Japonya, Türk işçileri kapsam dışında bıraktı. Bu kararın hayal kırıklığına yol açtığı yönünde bir açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, taslak bildirinin yeniden gözden geçirileceğine inandıklarını belirtti.

Hafta başında paylaşılan habere göre tüketicilerle ve ilgili bakanlıklarla karşı karşıya gelmek istemeyen market yöneticileri, hal fiyatı 9-10 TL’ye ulaşan biber ve patlıcan gibi ürünlerin satışını bir süreliğine durdurma kararı aldı. Sebze demişken:

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan 2018’e ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. 2018’de ihracat, bir önceki yıla kıyasla yüzde 7 artarak 168 milyar 23 milyon Dolar’a ulaştı. Aynı dönemde ithalat yüzde 4,6 düşüşle 223 milyar 39 milyon Dolar’a geriledi. Bu da dış ticaret açığının yüzde 28,4 azaldığı anlamına geliyor.

Türkiye genelinde, 2018’de meydana gelen 428 bin 74 trafik kazasında 3 bin 373 kişi hayatını kaybetti, 310 bin 109 kişi yaralandı. Konuyla ilgili olarak Anadolu Ajansı tarafından hazırlanan şöyle bir infografik var:

Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın koordinasyonunda; Türkiye kamuoyunun güncel siyasal, sosyal, ekonomik, güvenlik ve kültür konularındaki gündemi ve tercihlerini tespit etmeye yönelik olarak yürütülen Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması’nın (TSSEA) 2018 sonuçları paylaşıldı. Tamamını pdf olarak indirebileceğiniz rapordan notlar:

  • Halk işsizlik ve hayat pahalılığının ardından; FETÖ tehdidi ve terörü Türkiye’nin en önemli sorunları olarak görüyor.
  • Yüzde 27 en büyük sorunun işsizlik olduğunu belirtiyor. Hayat pahalılığı diyenlerin oranı da yüzde 17.8.
  • Son bir yılda ekonominin kötüye gittiğini düşünenlerin oranı yüzde 57,1.
  • Kendisini dindar olarak tanımlayanların oranı yüzde 30,9, muhafazakar olarak tanımlayanlarınki yüzde 13,4. Sosyal demokrat olduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 6,3.
  • Türkiye’de yaşamaktan memnun olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 38,8. Memnun olmayanlar ise 19,8.
  • “İmkan olsa yurt dışında yaşardım” diyenler yüzde 20.
  • Yüzde 60,9 bu yıl hiç kitap okumadığını, yüzde 35,3 sinemaya gitmediğini belirtiyor. Televizyon izleyenlerin oranı da yüzde 94,3.
  • Eşcinseller yüzde 53,8 ile en çok komşu olmak istenmeyen kesimi oluşturuyor. Onları yüzde 45,8 sığınmacılar / mülteciler izliyor.
  • “Devlette yetkili bir makamda olsaydınız kimi işe alırdınız?” sorusuna verilen cevaplar: En yetkin olanı (yüzde 53,5), dini inancı bana yakın olanı (yüzde 15,7), hemşehrim olanı (yüzde 14,9), siyasi görüşü bana yakın olanı (yüzde 13,9).

İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’nun bu yılki yıldızlarından biri -yine- Alibaba Kurucusu Jack Ma oldu. Genç girişimcilerle bir araya gelen Ma, iş hayatına dair tavsiyelerde bulundu. Tamamını haberimizde bulabileceğiniz notlardan ikisini buraya da ekleyelim:

  • Akıllı insanları yönetmek için kültürü, değerler sistemini kullanın. Onlar yaptıkları şeylere inanırlar. Eğer sadece kurallar, kanunlar ve belgeler kullanıyorsanız bu sadece aptal insanları kontrol etmeye yarar.”
  • “Birini işe alırken benden daha akıllı olmasına dikkat ediyorum. 4-5 yıl içinde benim patronum olabilecek kişileri işe alıyorum. Pozitif olan ve asla pes etmeyen insanları seviyorum.”

Davos 2019’da iş hayatının geleceğine dair içgörüler de paylaşıldı. 5 tanesini haberimizde bulabileceğiniz o noktalardan biri de IBM CEO’su Ginni Rometty’den geldi. Otomasyonla birlikte oluşan yetenek yetersizliği ve işsizlik korkusunun gerçek olduğunun altını çizen Rometty, yeni eğitim ve kariyer modeli olarak ‘yeni yakalı’ çalışanları öneriyor. Klasik beyaz yaka ve mavi yakanın aksine yeni yakalıların, yeteneklerini değişen iş ortamına göre geliştirebilmeleri gerekiyor.

Haftalık çalışma süresini 4 güne indirmeye yönelik denemelerden daha önce bahsetmiştik. Bu konu Davos’ta da gündeme geldi. Sahneye çıkan Psikolog Adam Grant ve Gerçekçiler İçin Ütopya kitabının yazarı Ruther Bregman’a göre 4 gün çalışmanın hem işverene hem de çalışana faydası var. Grant bunu işe daha iyi odaklanılacağı varsayımıyla savunuyor: “Çalışma saatlerini azaltırsak insanların işlerine daha fazla odaklanabildiklerini ve daha etkin çalıştıklarını; aynı üretimi daha yüksek kalite ve yaratıcılıkla sağlayabildiklerini ve çalıştıkları şirkete, iş dışındaki yaşamlarını da önemsediği ve esneklik sunduğu için daha bağlı hissettiklerini gösteren birçok başarılı deney var.”

Küresel eğitim için çalışan bir yardım kuruluşu olan Varkey Vakfı tarafından 35 ülkede yapılan son anketin (pdf) sonuçları, dünyada en çok saygı gören mesleğin doktorluk olduğunu gösteriyor. Doktorları sırasıyla avukatlar, mühendisler, yönetici konumundaki öğretmenler, polisler, hemşireler, muhasebeciler, yerel yöneticiler ve yönetim danışmanları takip ediyor.

Peki Türkiye’de durum ne? Yukarıda bahsi geçen Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması’nda şöyle bir tablo var:

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (UNHCR) 2018 yılında Akdeniz’de 2 bin 275 mültecinin can verdiğini açıkladı. Akdeniz’den tekne ve gemilerle Avrupa’ya 139 bin mülteci ulaştı. Bunların 65 bin 400’ü İspanya’ya, 50 bin 500’ü Yunanistan’a, 23 bin 400’ü de İtalya’ya çıktı.

Donald Trump’ın başkanlığı diğer iş insanlarını da heveslendirmiş gibi görünüyor. Kahve zinciri Starbucks’ın eski CEO’su Howard Schultz CBS kanalında yayınlanan ’60 Minutes’ adlı programda, 2020 seçimlerinde ABD başkanlığına aday olmayı ciddi şekilde düşündüğünü açıkladı. Schultz, Beyaz Saray’a merkezci bağımsız bir başkan olarak girmek istiyor. Amerikan İç Savaşı’ndan bu yana ABD’de Cumhuriyetçi ya da Demokratlar’dan olmayan kimse başkanlığa seçilmedi. Kendi oylarının bölüneceğini ve bunun da Trump’a yarayacağını düşünen Demokratlar Schultz’un bağımsız adaylığı konusunda endişeli.

Bu bilgi ne kadar gerekli bilmiyorum ama araya sıkıştırmakta fayda olabilir. En çok Starbucks şubesi bulunan ülkeler:

  • ABD: 14.758.
  • Çin: 3.684.
  • Kanada: 1.542.
  • Japonya: 1.415.
  • Güney Kore: 1.260.
  • Birleşik Krallık: 1002.
  • Meksika: 715.
  • Türkiye: 457.
  • Tayvan: 454.
  • Endonezya: 378.
  • Filipinler: 364.

Filipinler demişken de ülkedeki şu ilginç ulaşım kültürüyle konuyu bağlayalım:

Edirne’nin Keşan ilçesine bağlı Çamlıca köyünde yapılan geleneksel Bocuk Gecesi ile de bu bölümü bitirelim:

Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.

Özet Başlıkları

  1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
  2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
  3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
  4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
  5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.

2 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz: