Dünyada en çok saygı gören meslekler

Pek çok kişi, gelecekte icra edeceği mesleği seçerken genelde birden fazla kriteri göz önünde bulundurur. Bunlar mesleğin geleceği, para kazanabilme şansı ve mesleğe duyulan saygı olabilir. Peki dünya üzerinde en çok saygı duyulan meslekler hangileri?

Küresel eğitim için çalışan bir yardım kuruluşu olan Varkey Vakfı (pdf) tarafından 35 ülkede yapılan son ankette, katılımcılar 14 tipik lisansüstü meslek hakkında görüş bildirdi. Onlardan, meslek listesini en saygın buldukları (14) ile en az saygın buldukları (1) arasında sıralamaları istendi.

Yüksek statüdeki meslekler

Listenin ilk sırasında doktorluk geliyor. Onu avukatlık ve mühendislik takip ediyor. Birincil derecedeki öğretmenler de (müdür, müdür yardımcıları vb.) yüksek sıralarda görülüyor ancak pedagojik olarak daha alt kademedeki öğretmenlere daha az saygı duyuluyor. Ortaokul ve ilkokul öğretmenleri, polis memurları, hemşireler, muhasebeciler, yerel yöneticiler ve yönetim danışmanları listede geri sıralarda yer buldu.

Gelecekte bu liste aynı kalacak mı?

Gelecekte iş hayatına robotların da girmesiyle bu liste oldukça farklı şekillenebilir.

Dördüncü Sanayi Devrimi’nin teknolojik gelişmeleri, çalışma şeklimizi ve yaptığımız işleri dönüştürüyor. Yakın zamana kadar, otomasyon temel olarak vasıfsız veya tekrarlayan görevlerin çoğaltılmasıyla ilgiliydi. Ancak robotik ve yapay zekadaki gelişmeler, makinelerin artık insanlar gibi daha fazla “düşünebileceği” ve otomasyonun tıp ve hukuk gibi alanlara da gireceği anlamına geliyor.

Buna bir örnek vermek gerekirse, yazılan bir algoritmanın temel hukuk görevlerini eğitimli avukatlardan daha verimli ve hızlı gerçekleştirebildiği ortaya çıktı. Algoritmalar şimdilik basit görevleri yerine getirebiliyor. Yazılan bu algoritmalar daha karmaşık hale geldikçe, avukatlar ve doktorlar tarafından yapılan görevlerin daha karmaşık yönlerini de üstlenebilecekleri düşünülüyor.

Peki ya gelecekte doktorlar ya da avukatlar robot olsaydı, insanlar hala tıp ve hukuk gibi alanlara saygı duyuyor olur muydu? Bir mesleği saygın hale getiren onun alanında uzman ‘insan’larca yapılması mıdır yoksa mesleğin kendisi midir?

Mesleklerin geleceği

İlk Sanayi Devrimi sırasında, makineler insanlardan işlerini devraldığı için toplu bir işsizlik korkusu vardı. Benzer şekilde, Dördüncü Sanayi Devrimi’nin gelişi, robotların milyonlarca kişiyi işten çıkaracağına dair korkuları tetikledi.

Dünya Ekonomik Forumu’nun 2018 İş Geleceği Raporu’nda, ankete katılan şirketlerin neredeyse yüzde 50’sinin otomasyonun 2022’ye kadar tam zamanlı iş gücünü azaltmasını beklediğini gösteriyor.

Raporda beklenmedik sonuçlar da var. Otomasyonun 75 milyon işçiyle değiştirilebilmesine rağmen, 133 milyon yeni işin de ortaya çıkabileceği görülüyor. Bununla beraber, yazılım ve uygulama geliştiricilerin yanı sıra veri analistleri ve bilimciler de talep edilen rollere uyum gösterebilecek.

Bütün bu robotik ve yapay zeka gelişmeleri günden güne artarken, gelecekteki çalışma hayatında, kişisel dokunuş gerektiren, ‘insan’ becerilerine dayanan mesleklere talebin de artması kaçınılmaz olacaktır.

Kaynak: Varkey Foundation, weforum.org