Haftanın Özeti: 145

Bilim, Yazılım, Donanım

Geride bıraktığımız dönem dünyanın dijitalleşmesi konusunda çok büyük değişimlere sahne oldu. Bu değişimler kimi ülkelerde gerçekleştirilen reformlar ve özel çalışmalarla hızlandırılırken kimi ülkeler de kısıtlamalar ve yasaklar ile değişimlerin hızını azalttı ve bundan ötürü farklar oluştu. Bu farkları göz önüne sermek isteyen Dünya Ekonomik Forumu, Tufts Üniversitesi ve Mastercard ile işbirliği yaparak Dijital Evrim Endeksi‘ni hazırladı. 60 ülkenin dijital dönüşümünü inceleyen projede ülkeler 170 farklı değişkene göre 4 farklı gruba ayrıldı. Çizelgeye göre Türkiye ‘öne çıkan’ ve ‘birden ortaya çıkan’ ülkelerin sınırında yer alıyor.

Steven Troughton-Smith, geçtiğimiz hafta internette yayımlanan Apple‘ın HomePod akıllı hoparlörünün aygıt yazılımını inceleyen geliştiricilerden biri. Bu cihazın yazılımı bir sonraki iPhone ile ilgili birtakım sırlar içeriyor. Bunlar kızılötesi yüz algılama ve cihazın ön yüzünün grafiği. Aygıt yazılımı, ‘BKFaceDetect’ (BK Yüz Algılama), ‘TooFarFromCamera’ (Kameradan Çok Uzak) ve ‘MultipleFaces’ (Birden Fazla Yüz) gibi özelliklere referanslar içeriyor.

iPhone’un geçtiğimiz 10 yıldaki inanılmaz başarısı, Apple’ı dünyanın en büyük ikinci akıllı telefon üreticisi haline getirmişti. Ancak Çinli telefon üreticisi Huawei Apple’ı yerinden etmeye adım adım yaklaşıyor. Araştırma şirketi Canalys’in raporuna göre [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Apple’ın satışları 2017’nin ikinci çeyreğinde, bir önceki yıla göre sadece yüzde 2 arttı.[/inlinetweet] Öte yandan Huawei yüzde 20’lik bir artışla toplamda 38 milyon cihaza ulaştı ve 41 milyon adet telefon satan Apple’ın hemen arkasına yerleşti.

Ödüllü Bluetooth hoparlör üreticisi AC Worldwide HD kamera, Amazon Alexa, Wi-Fi ve Bluetooth’u bir araya getirerek yeni bir akıllı hoparlör üretti. Adını ve görüntüsünü bilimkurgu kültürünün unutulmaz karakteri ‘The Terminator‘dan alan hoparlör 45 cm yüksekliğinde ve sol gözünde yüksek çözünürlüklü bir kameraya sahip. Şimdiye kadar gördüğümüz en ürpertici yapay zeka asistanı The Terminator’ı, Kickstarter kampanyasından 240 Paund’a satın alabilirsiniz.

Uçan depolar, robot resepsiyon görevlileri, akıllı tuvaletler gibi icatlar artık kulağa bilimkurgu eserlerden fırlamış fikirler gibi gelmiyor. Hızla evrilen teknoloji yakın gelecekte dünyamızı Blade Runner gibi fütüristik filmlerdeki akıllı robot ve teknolojilerle donatma yeterliliğine erişebilir. Gelişmeleri takip eden The Conversation geleceği şekillendirecek 5 teknolojiyi şöyle belirlemiş:

• Akıllı evler.
• Sanal sekreterler.
• Yapay zeka doktorları.
• Bakım robotları.
• Uçan depolar ve otonom araçlar.

BBC, iPlayer video hizmeti için Microsoft ile birlikte ses tanıma teknolojisi geliştiriyor. Bu sayede kullanıcılar izlemek istedikleri programları akıllı TV ile konuşarak seçebilecek. Örneğin “BBC, bana komik bir şeyler göster,” dediğinizde iPlayer komedi programlarını listeleyecek, “Dünyada neler oluyor?” diye sorduğunuzda ise BBC Haber Kanalı’nı açacak.

Monash Üniversitesi’nden araştırmacılar bedenin enerji tüketimi ve yağ üretimini kontrol eden bir beyin ‘anahtarı’ buldu. Bu sayede ‘su içse yarayan’ insanlar ile belirgin bir kilo artışı yaşamadan her şeyi yiyebilenler arasındaki kan davası son bulabilecek.

Bilimciler insan embriyosundaki DNA’ları ‘düzelterek‘, genç atletlerin ölümüne sebep olan kalıtsal bir kalp rahatsızlığını ortadan kaldırmayı başardı. Bu çalışma, ABD’de insan embriyosu üzerinde gen düzenlemesi yapılan ilk çalışma olarak kayıtlara geçti. Uygulamada hastalık genini taşıyan babadan alınan spermlere CRISPR ile müdahale edildi ve sperm hücrelerinden alınan genlerin boşluğunun yumurtadan gelen sağlıklı genlerle dolduğu görüldü.

ABD’nin Minnesota eyaletinde yürütülen bir çalışma en çok kimlerin para karşılığı seks yaptığına dair veriler sundu. Eyaletteki seks ticareti ile savaşmak için önemli bilgiler sunan rapora göre seksle en çok ilgilenenler orta yaşlı, beyaz, evli erkekler. Bu kişiler işadamı, doktor, avukat, diş hekimi, polis memuru, tır şoförü ve denizci gibi farklı meslek gruplarına mensup. Verilere göre birçok kişi seks satın almak için kendi şehirlerinden 50-100 km uzağa giderek bu eylemi daha kolay gizleyebiliyor.

ABD/Riverside’da yer alan Kaliforniya Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi doktorların talebi üzerine beyin ultrasonlarının çekimini kolaylaştıracak bir kafatası implantı geliştirdi. Sürekli ultrason tedavisi gören hastaların beyinlerine ses dalgaları verebilmesine yarayan bu seramik implant, biyolojik olarak tamamen uyumlu, oldukça sert ve parçalanmaya karşı dirençli olarak tanımlanıyor ve kafatasına takılan bir pencere görevi görüyor.

Araştırmacılar, 4 metrelik bir teleskoba 570 megapiksellik bir kameranın bağlanması ile oluşturulan Karanlık Enerji Kamerası (DECam) isimli düzenekle 5 yıl boyunca Şili dağlarından Uzay’ı fotoğrafladı. Bu yöntem sayesinde karanlık enerji de hesaba katılarak öncesine göre çok daha fazla kozmik hareket gözlenebildi. 26 milyon galaksiden gelen ışınların analiz edildiği Karanlık Enerji Araştırması (DES) için kullanılan bulgular evrenin genişlediğini doğruladı.

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Birleşik Arap Emirlikleri 2021’de Mars’ın yörüngesine bir uzay aracı gönderecek.[/inlinetweet] BAE Uzay Ajansı, ‘Al Amal‘ adını verdiği projeyi halka tanıttı. Ülkedeki öğrencilerin bu alanı keşfetmeye ve araştırmaya heves duyması için atölye çalışmaları ve etkileşimli sergiler gibi etkinlikler  gerçekleştirildi.

Ellen Stofan, Chief Scientist of @NASA: #UAE's #Mars Mission will inspire an entire generation @HopeMarsMission pic.twitter.com/Nm1ExPtXYz

— Dubai Media Office (@DXBMediaOffice) December 3, 2015

[inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]NASA, dolgun maaş vereceği bir gezegen koruma görevlisi arıyor.[/inlinetweet] Görev tanımına göre bu kişiler insanların uzayı kirletmesini ve uzaydan gelecek bir mikrobun da yayılmasını önlüyor. Başvuruda aranan şartlar şöyle:

• Üst düzey bir hükümet görevlisi olarak en az 1 yıl çalışmış, ayrıca bu konuyla ilgili üst düzey bilgi sahibi olmak.
• ‘Ulusal kademede önem taşıyan bir programı planlama, yürütme veya denetleme şansı bulmuş olmak.
• Diplomatik ilişkileri kuvvetli olmak. (Bu tip yüksek bütçeli görevler mecburen birçok ülkenin katkılarıyla gerçekleşiyor. Dolayısıyla diplomasi önemli).
• Fizik, mühendislik veya matematik alanında yüksek lisans yapmış olmak.
• Ağzı sıkı olmak (Malum bu görev hayli  ‘gizilik’ gerektiriyor).

FMS stüdyoları tarafından NASA ile üretilen [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]The Mars 2030, gezegenle ilgili bugüne kadarki en başarılı sanal gerçeklik tecrübesini yaşatıyor.[/inlinetweet] The Mars 2030’de kullanılan manzara, Mars’ın uydusundan alınan verilerin kullanılmasıyla oluşturuldu. Deneyimi daha gerçekçi kılmak için de Mars’ın atmosfer basıncına ve ses yayılımına uygun ambisonik ses kullanıldı.

[alert type=blue ]Hatırlatma: Hafta özetimiz toplam 5 sayfadan oluşuyor.Diğer kategorilere ait gelişmelere aşağıdaki listeden geçebilirsiniz.[/alert]

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.