Haftanın Özeti: 96

Sinema / TV / Kültür / Sanat

Kültür ekonomisti Funda Lena kültür sanat alanında araştırma, danışmanlık ve eğitim hizmetleri sağlayan bir kuruluş olan Kültür ve Sanat Araştırmaları adına Türkiye’nin kültür ekonomisine ilişkin bir rapor hazırlamış. Temel verilerin grafiklerle özetlendiği bu çalışma için Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve bağlı kurumların, Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) en güncel verilerinden yararlanılmış. Kültürel sektörlerin ülke ekonomisi içindeki paylarının ve katma değer temelli potansiyellerinin iyi anlaşılmasını hedefleyen bu çalışmaya göz atarak Türkiye’nin kendi kültür ve sanat varlıklarına yaklaşımına dair fikir sahibi olabilirsiniz.

Mahkemelerde bugüne kadar bir makinenin telifli eserleri, herhangi bir insanın kullanımına sunmadan kendi bünyesinde barındırması ya da başka amaçlarla kullanması konusunda bir problem olmadığını savundu. Günümüzde robotların yaratıcı sürece dahil olmaya başlaması, robotlar tarafından üretilen eserlerin de telif kuralları kapsamına dahil olup olmayacağının sorgulanmasına neden oluyor. Bu konuda genel yargılara varmanın tehlikeli olduğu savunuluyor.

Amerikalı sanatçı Annie Vought kişisel mektup ve notlarından elleriyle kestiği harflerle harikalar yaratıyor. Çalışmalarıyla mektup formunun ve el yazısının kişiselliğine vurgu yaptığını belirten sanatçının özgün kağıt sanatını Instagram profilinden inceleyebilirsiniz.

Google uğruna filmler ve programlar gibi içeriklere yüz binlerce dolar yatırım yaptığı sanal gerçeklik servisi Daydream’i önümüzdeki haftalarda sunmaya hazırlanıyor. Şirketin tanıtım için YouTube şöhretleri ve talebe bağlı video servisi Hulu ile anlaştığı söylenirken, gelecekte video oyun üreticileri ve spor ligleri ile ortaklıklar kurulması bekleniyor. Daydream kişilerin sanal gerçekliğe entegrasyon sürecinde baskın bir araç olmayı hedefliyor. Android yazılımı da önümüzdeki günlerde DayDream’i destekleyecek şekilde güncellenecek.

Tarih profesörü Yuval Noah Harari ses getiren (ve çok satan) kitabı ‘A Brief History Of Human Kind: Sapiens’ ile çeşitliliğin ve farklı kimliklerin öne çıkarıldığı şu zamanlarda üzerine düşünmeyi ihmal ettiğimiz ‘insanlık’ ortak paydasına dair ders notlarını anlaşılır ve akıcı bir üslupla aktarıyor. Ali Erkurt bunlardan bazılarını (Türkçeleştirerek) derlemiş. Homo sapiens neden ekolojik bir seri katile dönüştü? Para neden herkesin güvendiği tek şey? Kadınlar üstün sosyal becerilere sahipken, neden çoğu toplum erkek egemen? Harari’nin kitabı Ertuğrul Genç tarafından ‘Hayvanlardan Tanrılara : Sapiens – İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi’ adıyla Türkçe’ye çevrilmiş ve Kolektif Kitap tarafından basılıyor (Meraklısına Harari’nin TED sunumu da bizden hediye).

Hikayenizi nasıl alırdınız? SMS serisi olarak? Hooked (iOS) uygulaması karakterler arasındaki mesajlaşmalardan oluşan hikayeler okumanıza ve oluşturmanıza izin veriyor. SMS hikayelerinde karakterler daima farklı mekanlarda oldukları için yaptıklarını ve gördüklerini sürekli ve detaylı olarak birbirlerine yazıyor. Kimilerimizin aşina olduğu bu ‘yazışma’ tipi hikaye anlatımının doğru ellerde son derece sürükleyici olabildiğini tahmin etmek güç değil. Teknoloji yeni edebiyat formları için irili ufaklı, çok çeşitli alanlar yaratmaya devam ediyor.

Bilim-kurgu yazarlığının en bereketli zamanlarından olan 70’li yıllar boyunca Penguin Books’un sanat yönetmenliğini yapan David Pelham’ın o yıllarda birbiri ardına imza attığı özgün ve ikonikleşmiş kitap kapağı tasarımları siyah arkaplan üzerine beyaz metin, ana renklerin yoğun kullanımı ve güçlü kenar çizgileri ile öne çıkar. Pelham 1996’da Eye Magazine’e verdiği bir röportajda en ünlü tasarımlarından biri olan Anthony Burgess’in Otomatik Portakal kitabının kapağı için ”Uzun uzun düşünecek vaktim yoktu, aceleye geldi” gibi açıklamalarda bulunarak sanatçı snobluğunun en güzel örneklerinden birini vermiş olsa da çalışmalarına kıymet verenler en sevilen tasarımlarını derlemeden edememiş.

İsviçreli sokak sanatçısı ve ressamı Saype yeni bir uygulama olan çim üzerine çizimin en güzel örneklerinden birini Light, More Light (Işık, Daha da Işık) adlı projesi kapsamında İsviçre’nin Vaud Kantonu’nda bulunan Leysin’de 10 bin metrekarelik bir yeşillik alana resmetti. Tepenin yamacına keyif yapmak için uzanmış, güneş ışığı yüzüne vururken gözlerini kapatıp ellerini başının altına almış bu pipolu koca adam, siyah, beyaz ve grinin tonlarından oluşuyor. Hiper gerçekçi tarzla resmedilen figürün pantolon askılarını ise iki İsviçre bayrağı süslüyor. Saype web sitesinde sanatçı olarak ‘varoluşsal’ felsefeyi benimsediğini ve genellikle insanların sorunları ile doğadaki yerlerinin arasındaki ilişkiyi ele aldığını belirtiyor.

Kuzey Kore’nin dış dünyanın hiçbir şeyine ihtiyacı olmadığı gibi Netflix‘ine de ihtiyacı yok çünkü propaganda belgeselleri, haberler, İngilizce ve Rusça dersleri gibi renkli içerikler sunan ve 5 adet televizyon kanalının yayınının gerçek zamanlı olarak izlenebildiği bir ‘talebe bağlı video’ (VOD) servisi var. Korece’de ‘her yerde, her yönde’ anlamlarına gelen ‘Manbang’ kelimesi ile adlandırılan sistem devlet kanalı Kore Merkez Televizyonu tarafından tanıtılınca internette ”Manbang’ten İngilizce öğrenenler bu isimlendirmenin uygunluğunu tekrar düşünmek durumunda kalacak” yorumlarına sebep oldu. Manbang and chill Kuzey Kore!

Japonya kameralı telefon, e-posta ve 3G gibi teknolojilerle dünyanın geri kalanından önce tanışmış olmasına karşın Japon cep telefonu kullanıcıları Batılı kullanıcılara göre çok daha uzun süre kapaklı telefonlarına sıkıca sarılarak akıllı telefon kullanmayı reddetti. Bu tüketici davranışı ‘Galapagos Sendromu’ olarak adlandırılıyor ve kökenleri evrim bilimci Charles Darwin’in evrimsel teorisine dayanıyor. Bu sektörel terim bir ülkenin coğrafyası, tarihi ve kültürünün etkisiyle dünyanın geri kalanı tarafından terk edilmiş bir teknolojiye karşı beslemeye devam ettiği özel ilgiyi ifade ediyor. Japonya’nın gerek coğrafi olarak ‘takım ada’ yapısı taşıması, gerek yaşlı nüfusunun yüksek olması gibi sebeplerle ülkede genelden daha farklı bir teknoloji tüketim ve kullanım trendi izleniyor. Tıpkı müziği download ya da stream etmek yerine fiyatları hiç de düşük olmayan CD’lerden dinlemeyi tercih etmek gibi. Japonya’nın müzik endüstrisi de kendine has bir yapı göstererek Birleşik Devletler’de yüzde 68 olan dijital indirme ve stream tercihini yüzde 8 oranında sergiliyor. Japonların dijital adaptasyonu kendi karakterinde, daha dolaylı ve yavaş olarak, ilerlemeye devam ediyor.

Fikir ve katkılarınızı yorumlarınızda bekleriz.