Haftanın Özeti: 227

Genel Gündem

Kuzey Kore Lideri Kim Jong-un ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz yılın Haziran ayındaki zirvenin ardından ikinci kez buluştu. Vietnam’ın başkenti Hanoi’de düzenlenen iki günlük zirveden anlaşma çıkmadı. “Tüm yaptırımların kaldırılmasını istediler ve biz bunu yapamazdık” diyen Trump yine de gelecekte gerçekten iyi sonuç almalarını sağlayacak bir konuma geldiklerini vurguladı. Yapılan ortak basın toplantısında, ABD’nin Kuzey Kore’de bir diplomatik irtibat ofisi açması da gündeme geldi ve her iki lider de bunun kötü bir fikir olmadığını belirtti. Trump’ın sarf ettiği “Bence ülkeniz muazzam bir ekonomik potansiyele sahip, inanılmaz, sınırsız. Muazzam bir geleceğiniz olacak ve bunun olduğunu görmeyi, olmasına yardımcı olmayı dört gözle bekliyorum” sözleri de ayrıca dikkat çekti.

Kuzey Kore’deki gündelik hayata yönelik görüntüler her zaman ilgi çekici olmuştur. Fotoğrafçı Tariq Zaidi de geçen yıl yaptığı ziyaret sırasında -izin verildiği ölçüde tabii ki- ülkedeki ailelerle çocukları arasındaki samimi anları görüntülemişti.

Hindistan ve Pakistan arasında 72 yıldır süren Keşmir sorunu yeni bir ‘sürtüşmeye’ sebep oldu. Önce Pakistan, hava sahasını ihlal eden iki Hint savaş uçağını düşürdüğünü duyurdu. Ardından da ‘karşı taraftan’ kendi askeri tesislerini hedef alan bir Pakistan savaş uçağının vurulduğu açıklaması geldi. Her iki ülkenin de nükleer güç olması kamuoyundaki endişelerin artmasına sebep olurken, Pakistan iyi niyet göstergesi olarak kendi taraflarına düşen Hint pilotu serbest bıraktı ama bu da tansiyonun düşmesi için yeterli olmadı.

Küba halkı yeni anayasayı onayladı. Geçtiğimiz Pazar günü yapılan referandumdan, ABD’nin karşı çıktığı anayasa değişikliği için yüzde 85’in üzerinde evet oyu çıktı. Yeni anayasa, devlet başkanının en fazla 10 yıl görevde kalmasını öngörüyor. Başbakanlık makamı da 43 yılın ardından yeniden hayata geçiriliyor. Komünist Parti’nin ülkedeki tek meşru güç olduğu ifadesi değiştirilmezken, yabancı yatırımlar ekonomik büyüme için önemli bir faktör olarak eğerlendiriliyor.

Bloomberg tarafından hazırlanan En Sağlıklı Ülkeler Endeksi’nin ilk sırasında İspanya yer aldı. Önceki yıl 6’ncı olan İspanya’da ortalama yaşam süresinin 2040 yılına kadar 86 yıla çıkacağı tahmin ediliyor. Ortalama yaşam beklentisi, çevresel faktörler, sigara kullanımı ve obeziteyle mücadele gibi farklı kriterlere göre hazırlanan ve 169 ülkeyi kapsayan listede Türkiye 51’inci oldu. İlk 10 şu ülkelerden oluşuyor:

• İspanya
• İtalya
• İzlanda
• Japonya
• İsviçre
• İsveç
• Avustralya
• Singapur
• Norveç
• İsrail

Portekiz’de kadın cinayetlerinin son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından hükümet bir günlük ulusal yas ilan etti. 7 Mart’ta, ulusal yas kapsamında ülkedeki tüm kamu binalarında bayraklar yarıya indirilecek. Kadın hakları derneklerine göre ülkede bu yılın ilk iki ayında en az 11 kadın cinayete kurban gitti.

2015’te yazılan ve yakın zamanda paylaşılan bir çalışma, Susam Sokağı programının ne kadar büyük bir etki yarattığını gözler önüne seriyor. ABD’de 1969’da yayınlanmaya başlayan program, yüksek kaliteli televizyon sinyali kullanıyordu. Bu yüzden düşük kaliteli sinyale sahip bölgelerde izlenemiyordu. Araştırmacıların çıkış noktası da bu oldu. Ortaya çıkan sonuç, programa erişimin ilkokul performansında artışla ilişkilendirildiğini gösteriyor. Örneğin 1980 nüfus grubunda, Susam Sokağı’na erişimi olan çocukların kendi yaş seviyelerine uygun eğitim alanlarında başarılı olma oranının yüzde 1,5 ila 2 oranında arttığı görüldü. Bu çalışmanın sebep değil ilişki (korelasyon) gösterdiğini belirtmek gerek. Yani Susam Sokağı izlemek, ilkokul performansının artmasının sebebi olmayabilir.

Forbes Türkiye “En Zengin 100 Türk” listesini açıkladı. Listedeki isimlerin toplam serveti 99,9 milyar Dolar. Geçen yıl 40’a ulaşan milyarder sayısı bu yıl 29. İlk kez listeye girmeyi başaranların sayısı ise 11. Derginin Mart sayısında bulunabilecek Forbes 100’ün ilk sıralarında şu isimler yer alıyor:

• Erman Ilıcak, Rönesans Holding (3,8 milyar Dolar)
• Murat Ülker, Yıldız Holding (3,7 milyar Dolar)
• Hüsnü Özyeğin, Fiba Holding (2,1 milyar Dolar)
• Osman Kibar, Samumed (2,1 milyar Dolar)
• Ferit Şahenk, Doğuş Holding (2 milyar Dolar)
• Semahat Arsel, Koç Holding (2 milyar Dolar)
• Ahmet Çalık, Çalık Holding (1,9 milyar Dolar)
• Filiz Şahenk, Doğuş Holding (1,9 milyar Dolar)
• Rahmi Koç, Koç Holding (1,9 milyar Dolar)

Geçtiğimiz yıl İngiltere’den Ankara Anlaşması için yapılan başvuruların sayısı 7 bin 607 oldu. İngiltere tarafından verilen bir iş kurma vizesi olan Ankara Anlaşması’na, 2017’de de 5 bin 202 kişi başvurmuştu. Bu rakamların sadece İngiltere’den yapılanları kapsadığını özellikle vurgulayalım. İngiltere İçişleri Bakanlığı ülke dışından yapılan Ankara Anlaşması vize başvurularına dair bir veri açıklamıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018’e dair evlenme ve boşanma istatistiklerini paylaştı. Bazı notlar:

• Evlenen çiftlerin sayısı 2017 yılında 569 bin 459 iken 2018 yılında yüzde 2,9 azalarak 553 bin 202 oldu.
• Boşanan çiftlerin sayısı ise 2017 yılında 128 bin 411 iken 2018 yılında yüzde 10,9 artarak 142 bin 448 oldu.
• Ortalama ilk evlenme yaşı, 2018 yılında erkekler için 27,8, kadınlar için 24,8 oldu.
• Yabancı gelinlerin sayısı (22 bin 743) toplam gelinlerin yüzde 4,1’ini oluşturdu. İlk sırada yüzde 15,7 ile Suriyeli gelinler yer aldı.
• Yabancı damatların sayısı ise (4 bin 119) toplam damatların yüzde 0,7’sini oluşturdu. İlk sırada yüzde 34,1 ile Alman damatlar var.
• Boşanmaların yüzde 37,6’sı evliliğin ilk 5 yılında gerçekleşti.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizmle öne çıkmaya başlayan Doğu Ekspresi’nin amacının dışında kullanımının önüne geçmek için turistik amaçlı tren projesinin hayata geçirileceğini açıkladı: “Doğu Ekspresi turizmle öne çıkmaya, turizm treni olmaya ve amacının dışında kullanılmaya başladı. Biz de diyoruz ki o zaman amacına uygun bir tren daha organize edelim. Turistik amaçlı gidenler de o trenle seyahatlerini gerçekleştirsinler.”

Dokuz Eylül Üniversitesi’nde (DEÜ) tanzim satış noktalarından ilham alınarak DEÜ Manav uygulaması başlatıldı. Uygulamayı üniversitenin rektörü duyurdu:

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde başlatılan vatandaşlarımızın evlerine uygun fiyatlarla meyve sebze götürmelerini sağlayan girişimlerine destek olacak ‘DEÜ Manav’ uygulaması ile ihtiyaç sahibi öğrencilerimize sosyal yardımda bulunmayı da hedefliyoruz. pic.twitter.com/n3xfe9JvrI

— Prof.Dr.Nükhet Hotar (@hotar_nukhet) February 28, 2019

Bu bölümü, Hırvatistan’da 36 yıldır düzenlenen Balinjerada yarışmasıyla bitirelim. Festival havasında geçen yarışmada, katılımcılar kendi yaptıkları tekerlekli araçlarla boy gösteriyor:

Özet Başlıkları

1. Türkiye ve dünyadan güncel gelişmeler.
2. Bilim, teknoloji, yazılım, donanım.
3. Dijital girişimler, yatırımlar, web siteleri.
4. Dikkat çeken tasarımlar, inovatif ürün ve hizmetler.
5. Sinema, TV, kültür/sanat gelişmeleri.