Trump’ın ticaret savaşları Amerikan işletmelerini de olumsuz etkiliyor

ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik, alüminyum ve bazı Çin mallarının ithalatına yönelik vergileri ABD’deki şirketlerin ürünlerinin fiyatlarını artırmasına sebep oldu. Fabrikalarında bu ürünleri kullanan şirketlerden bazıları, maliyeti azaltmak için bazı önemli kararlar almak zorunda kaldı. Birçok büyük şirket bu maliyetleri müşterilerine yansıtmayı ya da kar marjını düşürerek absorbe etmeyi tercih etti. Ancak bazı küçük ABD şirketleri artan maliyetleri azaltmak adına iş gücünü küçültmek zorunda kaldı. Birçok şirket, elemanlarını işten çıkarmasının sebebi olarak Trump’ın vergilerini gösteriyor.

Bazı örnekler şu şekilde:

• ABD’nin en büyük çivi üreticisi Mid-Continental Nail, çelik fiyatlarının artmasının ardından 130 çalışanını işten çıkardı. Bir fabrika yöneticisi birkaç ay içinde tüm çalışmaları durdurabileceklerini söyledi.
• Element Electronics adlı TV üreticisi, Güney Carolina’daki fabrikasından 127 işçiyi çıkarmayı planladığını açıkladı. Çin’den alınan ürünlere getirilen vergiler bu hamlenin sebebi olarak gösteriliyor.
• Indiana merkezli bahçe bakım ürünleri üreten Brinly-Hardy adlı şirket 75 çalışanını işten çıkardı. Şirketin CEO’su Jane Hardy, “Biz bu girişimlerde ikincil hasar olduk” diyor.
• Tampa Bay Times gazetesi ise Kanada’da gazete basımına getirilen vergiler sebebiyle Nisan ayında 50 kişiyi işten çıkarmıştı. Bu durumdan etkilenen birçok yerel gazete bulunuyor.
• Moog Music adlı elektronik müzik enstrümanları üreten şirket de yaptığı açıklamada henüz bir hamle yapmadıklarını ancak vergiler sebebiyle yakında işçi çıkarmaya başlayabileceklerini söyledi.

Bazı küçük işletmeler çalışanlarını ücretsiz izne ayırırken bazıları da ticaret savaşlarının hangi noktaya geleceğini görmek için beklerken büyüme planlarını durdurdu. Istakoz avcılarından metal şekillendiricilere kadar birçok farklı endüstriden işletme mesai saatlerini azaltma yoluna gitti.

Piyasada geniş çaplı bir etki hissedilmedi

Vergiler bazı şirketler için ani sancılara sebep olurken çalışan piyasasında henüz geniş çaplı etkiler boy göstermedi. Trump’ın vergileri sadece belirli bir grup endüstriyel malzemeye odaklanmış durumda. ABD ithalatının tamamına oranla, vergilerden etkilenen ithalatın oranı hala düşük.

Temmuz ayı çalışan raporuna göre istihdamda düzenli bir artış mevcut ve emek piyasası hala güçlü. Ancak ekonomistler, ticaret savaşları devam ederse işletmelerin vergiler konusundaki endişelerinin istihdam rakamlarına da etki etmeye başlayabileceğini söylüyor.

Trade Partnership tarafından yapılan bir çalışmaya göre Trump’ın çelik ve alüminyum vergileri ABD’de 400 binden fazla kişinin işini kaybetmesine sebep olacak. İstihdamın azalmasına yönelik diğer tahminler biraz daha küçük.

Otomotiv sektörü de tehdit altında

Trump ithal otomobiller ve yedek parçalara vergi koyma kararını uygulamaya sokarsa daha fazla kişi işinden olabilir:

• Volvo, vergi yürürlüğe girerse, Güney Carolina’da sağlamayı planladığı 4 bin adet işten vazgeçebileceğini söylüyor.
• BMW gibi diğer yabancı otomobil üreticileri de çalışanlarını işten çıkarmak zorunda kalabileceklerini belirtti.
• Peterson Uluslararası Ekonomi Enstitüsü tarafından yapılan araştırmaya göre, yüzde 25’lik otomobil vergisi ABD’de 3 yıl içinde 195 bin kişinin işini kaybetmesine sebep olabilir.

Kaynak: Business Insider