Taksi yerine sürücüsüz araçlar

ABI Research adlı araştırma şirketinin yaptığı bir araştırmaya göre 2030 yılında 400 milyon kişi sürücüsüz otomobilleri paylaşımlı kullanıyor olacak. Araç paylaşımının 3 aşamada gerçekleşeceğini ifade eden ABI Research Başkan Yardımcısı Dominique Bonte, bu aşamaların ilk ikisi olan, sokaktan araç kiralama ve ortak yolculuk kavramlarının şimdiden oturduğunu ifade etti. Üçüncü aşamanın, sürücüsüz araçların paylaşımı ile gerçekleşeceğini belirten Bonte, bu yöntemin kullanılırlık, rahatlık ve ucuzluk adına tercih edileceğini düşünüyor.

Üç aşamalı plan

Bonte’nin bahsettiği ilk aşama olan sokaktan araç kiralama, ülkemizde yaygın olmasa da, Zipcar adlı bir uygulama sayesinde Kuzey Amerika ve Avrupa’da pek çok şehirde kullanılıyor. Bu sistemde kullanıcılar araç sahibi olmadan, uygulamaya ait araçları günlük olarak kiralayabiliyor. Kullanıcılar sigorta, bakım ya da yakıt masraflarına dahil olmadan sabit bir ücret ödeyerek otomobil kullanabiliyor. Özellikle toplu taşımanın gelişmiş olduğu büyük şehirlerde sadece arada sırada otomobile ihtiyaç duyan insanlar bu uygulamayı tercih ediyor.

İkinci aşama olan ortak yolculuk ise şehir içinde Uber şehirler arası yolculuklarda BlaBlaCar gibi uygulamalar ile araç sahipleri kendi araçlarına yolcu alarak hem masraflarını azaltıyor hem de trafiğe daha fazla otomobil çıkmasını engellemiş oluyor. Yolcular da toplu taşıma ücreti ile özel otomobil konforunda seyahat etmiş oluyor.

Üçüncü aşamadaki sürücüsüz otomobil paylaşımı yöntemi ise bu yöntemler arasında en kullanılabilir olanı. Sürücüsüz araçlar sizi evinizden alacak, gitmek istediğiniz yere bırakacak o sırada aynı güzergahta araç bekleyen diğer yolcular da alınacak ve siz indikten sonra da araç yoluna devam edecek. Toplu taşıma ile özel araç arasındaki sınırları bulanıklaştıran bu yöntem, kişiye özel araç satın almaktan daha ucuz ve pratik olacak.

Yasalarla mücadele

Uber’in CEO’su Travis Kalanick, Tesla’nın 2020 yılında üretmeyi planladığı sürücüsüz araçların hepsini satın alacağını ve şirketine dahil edeceğini belirterek bu yönde adım atan ilk şirket olmuştu. Ancak Uber’in şirket olarak sınıflandırılması ve vergilendirilmesi için her ülkede düzenlemeler yapılması gerekiyor. Bugüne kadar bir çok ülke yönetimi ile ve yerel taksicilerle sorun yaşayan şirket en son Endonezyalı taksicileri kızdırdı.

Bireysel kullanıcıların para ile yolcu taşımasına izin vermeyen Endonezya yasalarına göre Uber kullanıcılarının yaptığı şey yasa dışı. Konuyu araştıran Endonezyalı yetkililer Uber’in ve benzer bir hizmet olan Grab’in yasaklanabileceğini ifade etti. Çin’de ise tam tersi bir çalışma söz konusu. Büyük şehirlerinde hava kirliğinden ve trafikten dolayı büyük problemler yaşayan Çin, bu tarz araç paylaşım uygulamalarının daha rahat çalışabilmesi için yasal çalışmalara başladı.

Çin’de Uber’in çok büyük bir rakibi var. Didi Kuaidi adlı uygulama, Çin’deki araç paylaşım pazarının yüzde 87.2’sini elinde bulunduruyor. Yine de sadece bir kaç yıllık olan bu uygulamanın pazarının gittikçe genişleyeceğini ve bu oranların çok çabuk değişebileceğini söylemekte fayda var.