Haber Özeti
Tam Sürüm
Bir insanla ya da başka bir şempanzeyle birlikte kısa bir film seyreden şempanzelerin, o insana ya da şempanzeye yaklaşması ve onla vakit geçirmesi daha muhtemel hale geliyor. Bu durum, tıpkı insanlar gibi şempanzelerin de ortak tecrübeleri olan insanlara karşı daha yakın hissetiklerini gösteriyor.
Ortak paylaşımların insanları yakınlaştırdığı, etkileşime girme ihtimallerini artırdığı bilinen bir gerçek. Mesela İngiltere yakın zamanda Dünya Kriket Kupası’nı kazanınca tribünlerdeki birbirini tanımayan seyirciler birbirlerine sarılmıştı. Duke Üniversitesi’nden Wouter Wolf “Ortak tecrübeler insanlar arasında psikolojik bir kapı aralıyor.” diyor.
İnsanlarda görülen bu durumu araştıran Wolf, aynı şeyin maymunlarda da olup olmadığını merak etti. Wolf ve meslektaşı Michael Tomasello, Almanya’nın Leipzig şehrindeki bir hayvanat bahçesinde yaşayan şempanzeleri ve şempanzelerin daha önce karşılaşmadığı bir insanı alıp, genç şempanzelerin oyun oynadıkları 1 dakikalık kısa bir video seyrettirdi.
Videonun oynatıldığı bilgisayar ekranı bazen şempanze ve insanın birbirini görebileceği şekilde, bazen de sadece şempanzenin ekranı görebileceği şekilde yerleştirildi. Film seçilirken de şempanzenin dikkatini çekebilecek nitelikte bir film olmasına özen gösterildi. Hayvanın videoyu seyrettiğinden emin olmak için göz takibi yapıldı. Deneyin ardından, eğer şempanze videoyu insanla birlikte seyrettiyse o insana daha çabuk yanaştığı görüldü.
Çalışma bir de sadece şempanzelerle gerçekleştirildi
Wolf, Uganda’daki şempanze barınağında bu kez de ikişer grupluk şempanzelerle çalışarak başka bir deney gerçekleştirdi. Bazı denemelerde, ekranı her iki şempanzenin de hem ekranı hem birbirlerini görebileceği şekilde yerleştirdi. Bazı denemelerde ise iki ekranı birbirlerine dönük olacak şekilde yerleştirdi. Bu durumda şempanzeler birbirlerini görebiliyordu ancak birbirlerinin ne seyrettiklerini göremiyorlardı. Deneyden sonra şempanzeler 3 dakika boyunca istediklerini yapacak şekilde serbest bırakıldı. Birbirlerinin aynı videoyu seyrettiğini gören şempanzelerin, odanın aynı yerinde durma ve birbirlerini tımar etme ihtimalinin iki kat arttığı görüldü. Birbirlerinin ne seyrettiğini görmeyen şempanzeler ise birbirlerini tımar etmedikleri gibi aralarından bazıları kavga etti.
Kaynak: New Scientist
Duke Üniversitesi'nden Wouter Wolf ve meslektaşı Michael Tomasello, bir hayvanat bahçesinde yaşayan şempanzeleri ve şempanzelerin daha önce karşılaşmadığı bir insanı alıp, 1 dakikalık kısa bir video seyrettirdi. Videonun oynatıldığı bilgisayar ekranı bazen şempanze ve insanın birbirini görebileceği şekilde, bazen de sadece şempanzenin ekranı görebileceği şekilde yerleştirildi. Hayvanın videoyu seyrettiğinden emin olmak için göz takibi yapıldı. Deneyin ardından, eğer şempanze videoyu insanla birlikte seyrettiyse o insana daha çabuk yanaştığı görüldü. Daha sonra ikişerli şempanze gruplarıyla başka bir çalışma yapan ekip, birbirlerinin aynı videoyu seyrettiğini gören şempanzelerin, odanın aynı yerinde durma ve birbirlerini tımar etme ihtimalinin iki kat arttığını gördü. Birbirlerinin ne seyrettiğini görmeyen şempanzeler ise birbirlerini tımar etmedikleri gibi aralarından bazıları kavga etti.
Yorum Ekle