Satoshi’nin merkezsizleştirme hayali ve kripto para gerçekleri

Merkezsizleşme iddiasıyla ortaya çıkan kripto paralar ve blok zinciri projelerinin önemli bir çoğunluğu bir şekilde belirli bir merkezden yönetiliyor.

Haber Özeti

Tam Sürüm

Bugün piyasadaki kripto paralar ve blok zinciri projelerinin önemli bir çoğunluğu şu ya da bu şekilde belirli bir merkezden yönetiliyor. Hatta geliştiricilerin yüzde 85’i, kripto varlıklarının (cryptoasset) protokollerini kendi isteklerine göre değiştirme yetkisine sahip. Bu bilgiler, CryptoCompare adlı araştırma biriminin blok zinciri ve kripto paralar ile ilgili gerçekleştirdiği yıllık araştırmanın sonucunda elde edildi.

Çalışmada yüzlerce kripto varlık, kripto para projelerini ve blok zinciri platformlarını sınıflandırmak üzere incelendi. Diğer özelliklerinin yanı sıra bu araştırma, piyasa için merkezsizleşme (decentralization) termometresi görevi görüyor. Araştırmada, özellikle kontrollü ve özel sunucular üzerinde çalışan hizmet jetonları (utility token) sebebiyle merkezi yönetime doğru bir trend olduğu görüldü.

Çoğu kripto para aslında menkul değer

Rapor kripto paraların çoğunun ‘menkul değer’ (security) olarak sınıflandırılabileceğini söylüyor. Sınıflandırma işlemi için İsviçre Finans Piyasası Denetleme Kurumu’nun (FINMA) hazırladığı yönerge kullanılıyor.

Örneğin Bitcoin neredeyse kesinlikle bir menkul değer değil çünkü kripto varlıkların sahibinin kar beklentisi için güvenebilecek tespit edilebilir ortak bir kurum mevcut değil. Ethereum için de aynı durum geçerli. Düzenlemeciler yüksek seviyede merkezsizleşme sebebiyle Ethereum’un bir menkul değer olamayacağına karar verdi.

Merkezsizleşme çok nadir görülüyor

Burada ana nokta, merkezden yönetilen projelerin genellikle tek bir sağlayıcıya dayanması. Daha merkezsizleşmiş ve açık kaynaklı platformlar ise bu kadar kısıtlı değil. Yine de raporda kamuya açık olarak fonlanan kripto varlıkların yüzde 55’inin menkul kıymet olduğu belirtiliyor. Ayrıca bu varlıklar devlet düzenlemecilerinin müdahalelerine de açık olarak görülüyor.

Bu yüzde 55’lik kısım aynı zamanda oldukça merkezileştirilmiş durumda. Rapora göre piyasadaki kripto paraların sadece yüzde 16’sı Bitcoin’in kurucusu Satoshi Nakamoto’nun merkezsizleştirilmiş ağ vizyonuna uygun.

Rakamlar asıl kullanım amacı bir ödeme aracı olmak olan kripto değerler için biraz daha iyi durumda. Bu kripto değerlerin de yüzde 37’si merkezsizleştirilmiş olarak tanımlandı. Bu rakamlar hala gözünüzü korkutmadıysa, kripto değerlerin yüzde 85’inin platformu işleten kişiler tarafından sebep gösterilmeksizin değiştirilebileceğini bilmek yeterli gelebilir.

Büyük kripto para platformları Bitcoin, Ethereum ve Monero’da önemli değişiklikler yapabilmek için sert çatallanma (hard forking) işlemi gerçekleştirmek gerekiyor.

Kaynak: The Next Web

Bugün piyasadaki kripto paralar ve blok zinciri projelerinin önemli bir çoğunluğu şu ya da bu şekilde belirli bir merkezden yönetiliyor. Hatta geliştiricilerin yüzde 85'i, kripto varlıklarının (criptoasset) protokollerini kendi isteklerine göre değiştirme yetkisine sahip. Bu bilgiler, CryptoCompare adlı araştırma biriminin blok zinciri ve kripto paralar ile ilgili gerçekleştirdiği yıllık araştırmanın sonucunda elde edildi.

1 Yorum

  • Bir zamanlar merkezsizleşme gibi hayaller kuruyorduk ne güzel.. Şimdi boş icolar, saadet zinciri benzeri referans linkleri… İnsan dokunduğu her şeyi yok ediyor.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği