Haber Özeti
Tam Sürüm
Dünya Apple ile FBI’ın iPhone davasını izlerken ABD’de bir başka mahkeme, akıllı telefon kullanıcılarını etkileyecek bir karar almakla meşguldü. Bir çete üyesinin kız arkadaşına ait cep telefonundan bilgi almak isteyen federal yetkililer, 29 yaşındaki kadının telefonu parmak iziyle açmasını istediler. Polisin şüphelilerden parmak izi alma yetkisi bulunuyor ancak parmak izini cep telefonunu açmak için kullanmanın yasalara aykırı olduğuna inanan hukukçular var.
Eskiden parmak izi sadece olay mahallinde delil aranırken kullanıldığı için bir şüphelinin parmak izinin istenmesi büyük bir olay değildi. Ancak bu davada, şüphelinin parmak izi, kendisine ait özel bilgilerin olduğu cep telefonuna erişim sağlamak için kullanıldı. California State Üniversitesi hukuk profesörü George M. Dery bu durumun şüpheliden evinin anahtarını istemekle aynı şey olduğunu belirtiyor.
“Akıllı telefonlardan önce bu tarz veriler insanların evinde bulunurdu. Bu verilere ulaşmak için de evi arama izniniz olması gerekir.” şeklinde konuşan Dery, parmak izi ile telefon açmak için de aynı arama iznine ihtiyaç duyulması gerektiğini savundu.
Beşinci ek madde
Amerikan filmlerinden duymaya alışkın olduğumuz “Konuşmama hakkına sahipsin. Söylediklerin aleyhinde delil olarak kullanılabilir” sözü ABD anayasasının beşinci ek maddesine dayanıyor. Bu madde bir şüphelinin kendisini etkileyecek bir davada, kendisine karşı şahitlik etmesini engelliyor. Haliyle polisin ya da avukatların bir şüpheliyi kendisine karşı şahitlik etmeye zorlaması yasalara aykırı. Ancak polisin şüpheliye telefonunu açtırması, o telefonun içinden elde edilecek delillerin de şüphelinin aleyhine kullanılabileceği anlamına geliyor.
Dayton Üniversitesi profesörü Susan Brenner “Şüpheliden telefonunu açmasını istemek, ona hiç söz söyletmeden ‘Ben bu telefonun içindeki verileri kontrol edebiliyorum’ dedirtmektir” diyerek bu işlemin beşinci ek maddeye aykırı olduğunu savundu. Stanford Hukuk Okulu‘ndan Albert Gidari ise “Şüpheli burada konuşmaya zorlanmamıştır. Eğer bir pin kodu istenmiş olsa durum daha farklı olurdu ancak ‘parmağını şuraya bas’ demek beşinci ek maddenin kapsamına girmiyor” şeklinde konuşarak uygulamanın yasalara uygun olduğunu düşündüğünü ifade etti.
ABD'de polislerin bir davada şüpheliden telefonunu parmak izi kullanarak açmasını istemesi tartışmalara sebep oldu. ABD anayasası bir kişinin sözlerinin, kendi isteği dışında, kendi aleyhine delil olarak kullanılmasını engelliyor. Polisin şüpheliden telefonu açarak kendi aleyhinde delil sağlamasını istediği ve bunun yasalara aykırı olduğu savunuluyor.
Bu daha başlangıç.
Teknoloji ile yasalar senkron olamıyor.
Telefona erişmek için arama izni şartı olması en mantıklısı gibi duruyor.