Ozon tabakası kendini onarıyor

Dünyayı morötesi ışınlardan koruyan ozon tabakasında 1980'lerde keşfedilen delikler yavaş yavaş düzelmeye başladı.

Haber Özeti

Tam Sürüm

Dünyayı morötesi ışınlardan koruyan ozon tabakasında 1980’lerde keşfedilen delikler yavaş yavaş düzelmeye başladı. Kuzey yarım küredeki deliğin 2030’larda, Antarktika’daki deliğin de 2060’larda tamamen kapanması bekleniyor. Yeni Birleşmiş Milletler raporu, bu durumun, küresel anlaşmaların nasıl başarıya ulaşabileceğinin bir göstergesi olduğunu söylüyor. Ozon tabakası, kloroflorokarbon (CFC) adı verilen insan yapısı kimyasallar sebebiyle zarar görmüştü.

Ozon tabakası nedir?

Ozon tabakası Dünya’nın yüzeyinden yaklaşık 10 km yukarıda, belirli bir oksijen molekülünün oluşturduğu renksiz bir tabakadır. Bu tabaka, morötesi ışınların dünyaya ulaşmasını engelleyerek deri kanserini, göz problemlerini ve tahılların zarar görmesini önler.

İnsanlar ozon tabakasına nasıl zarar verdi?

CFC’ler ozonu yok etmeye başladı. CFC, sprey kutularında (deodorant, sprey boya vs.) buzdolaplarında, köpük yalıtımlarda ve klimalarda kullanılan malzemelerde yer alıyor. 1985’te Güney Kutbu’nun üzerinde, ozon tabakasının büyük bir kısmının yok olduğu keşfedildi. 1990’ların sonunda üst ozon tabakasının yaklaşık yüzde 10’u yok oldu. Ancak 2000’den bu yana her 10 yılda bir yüzde 3 oranında tamir edildiği kaydedildi.

Nasıl düzelttik?

Montreal Protokolü adı verilen bir küresel anlaşma ile 180 ülke ozon tabakasına zarar veren CFC malzemelerinin işletmeler tarafından kullanılmasını yasakladı.

Her şey düzeldi mi?

Hayır.

Colorado Üniversitesi’nden Brian Toon “Henüz tamamen başarıya ulaştığımızı söyleyemeyiz. Sadece düzelmenin başladığı bir noktadayız.” diyerek ozon tabakasında hala düzelmeyen noktalara işaret ediyor. Ayrıca hala klor içeren kimyasalların salınıyor olması ozon tabakasının iyileşmesini yavaşlatıyor. Bu kimyasallar genellikle Çin’de teftiş edilmeyen PVC ve boya çıkarıcı üreten şirketler tarafından salgılanıyor.

Yine de çoğu uzman bugüne kadar yaşanan gelişmeleri önemli bir adım olarak görüyor. NASA Goddard Uzay Uçuşu Merkezi’nden Dünya Bilimcisi Paul Newman “Bu oldukça iyi bir haber. Ozona zarar veren maddelerin salınımı artsaydı çok büyük etkilere maruz kalabilirdik. Bunu durdurmuş olduk.” diyor.

Kaynak: BBC

Dünyayı morötesi ışınlardan koruyan ozon tabakasında 1980'lerde keşfedilen delikler yavaş yavaş düzelmeye başladı. Kuzey yarım küredeki deliğin 2030'larda, Antarktika'daki deliğin de 2060'larda tamamen kapanması bekleniyor. Yeni Birleşmiş Milletler raporu, bu durumun, küresel anlaşmaların nasıl başarıya ulaşabileceğinin bir göstergesi olduğunu söylüyor. Ozon tabakası, kloroflorokarbon (CFC) adı verilen insan yapısı kimyasallar sebebiyle zarar görmüştü.

5 Yorum

  • Geçtiğimiz günler geri dönülemez eşiğe gelindi. diye açıklama yapılmıştı. Umarım doğrudur, aksi halde insanlığı çok da iyi olmayan günler bekliyor ki daha şimdiden bile mevsim değişimlerini hissetmeye başladık.

  • Ozon tabakası özellikle korono virüsün ilk pikini yaptığı dünyanın durduğu ve sanayinin durduğu dönemde 3-4 aylık bir sürede toplarlandığı söyleniyor. Ancak biz insan oğlu bu 3-4 aylık süreyi eminin 3-4 haftada kapatır tekrar eski haline getiririz.

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği