Kendini klonlayan tatlı su ıstakozu

Bugünlerde Avrupa’daki popülasyonunda büyük bir artış yaşanan, kendi kendini klonlayabilen bir tatlı su ıstakozu (marbled crayfish) var. The New York Times‘tan Carl Zimmer’ın haberine göre bu tatlı su ıstakozu kendini klonlamasını sağlayan bir mutasyona sahip.

Yaklaşık 25 yıl önce var olmayan bu tür, tek bir tatlı su ıstakozunda gerçekleşen mutasyonla ortaya çıktı. Mutasyon, türün kendini klonlamasını mümkün kıldı. Şu anda Avrupa’nın çoğuna yayılmış durumda olan bu ıstakoz türü diğer kıtalara da ayak basıyor. Hatta 2007 yılında ulaştığı Madagaskar’daki popülasyonu o kadar arttı ki oraya özgü ıstakozlara karşı tehdit oluşturmaya başladı. Amerika’daki vahşi doğada bu benekli tatlı su ıstakozuyla hiç karşılaşılmasa da akvaryum meraklıları arasında oldukça popüler bir tür. Avrupa Birliği bu türün yaban hayata bırakılmasını yasakladı.

Uzun süre yaşamayabilir

Klon olmanın bazı avantajları olduğu gayet açık. Benekli tatlı su ıstakozu, üreyebilen yavrular oluşturarak popülasyonun sürekli artmasını sağlıyor. Aseksüellik kısa vadede mantıklı bir strateji ancak uzun vadede bakıldığında cinsel ilişkinin faydaları olduğu görülüyor. Mesela eşeyli üreyen hayvanlar hastalıklarla başa çıkma konusunda daha verimli olabiliyor. Eğer bir patojen tek bir klona saldırmayı başarırsa stratejisi bütün klonlarda işe yarar. Öte yandan eşeyli üreyen türler kendi genlerini yeni kombinasyonlarla bir araya getirdiği için savunma oluşturma ihtimalleri de artıyor.

Kaynak: Science Alert, The New York Times