Haftanın Özeti: 44

İnternet / Girişimler

Yeni siteler, internet girişimleri, web ve sosyal medya gelişmeleri.

• Geçen haftaki özette ‘kaçamak yapacak eş arayan evlilerin sosyal ağı’ Ashley Madison’ın hack edilmesine değinmiştim. İnternete sızdırılan (sadece ABD devlet / parlamento üyelerinden dahi 10 bin kişi içeren) bu veritabanı milyonlarca kişinin hayatını kararttı. Bu hafta bültenlere yansıyan gelişmelere göre daha şimdiden 2 kişi bu olaya bağlı sebeplerden intihar etti. Mağdur site hackerları bulmasına yardım edenlere 500 bin Kanada Doları vaat ediyor. Ayrıca bu hafta sitenin CEO’su Noel Biderman istifa etti. Bu hack sayesinde ortaya çıkan en dehşet verici ayrıntı üyeliği sonlandırmak için 19 dolar tahsil eden sitenin aslında müşteri kayıtlarını hiç silmediği oldu. En büyük soruysa hala havada asılı duruyor: siteyi kim hack etti?

• PNAS tarafından yürütülen bir araştırmaya göre Google arama sonuçları ABD seçimlerinde belirleyici rol oynayabilir. Seçmenlerin giderek daha fazla internetten beslendiği bir ortamda haberdar olduğu (ya da olamadığı) gelişmelerin sandık başındaki kararında belirleyici olması ihtimali büyük. İşin düşündürücü kısımlarından biri arama motorlarının sonuçları sıralayan algoritmalarının çalışma mantığının kimse tarafından bilinmemesi ve dış denetime kapalı olması. PNAS raporunun sonuçlarını Facebook, Twitter gibi ağlara da pekala uyarlayabilirsiniz.
• 24 Ağustos 2015 tarihi hem Facebook hem de internet adına önemli bir kilometre taşı oldu. Çünkü o gün 1 milyar kişinin Facebook’a girdiği ilk gün olarak kayda geçti.

• Bir diğer önemli gelişmeyse Facebook’un korsan videolar ile mücadele kararı alması oldu.
• Ama Facebook cephesinden en önemli haber Microsoft’un Cortana, Apple’ın Siri, Android’inse Google Now ile saf tutmaya çalıştığı yapay zekalı elektronik yardımcı (asistan) alanına el atmasıydı. M adlı uygulama dünyanın en büyük bilgi silosu Facebook’un belleğini kullanıcılarla paylaşacak.

• Leonardo di Caprio bir türlü Oscar heykelini kaldıramadı ama teknoloji yatırımlarında gayet iyi gidiyor. Peki Lady Gaga’nın internet girişimlerinden haberdar mısınız? Tech Insider Bono’dan Ashton Kutcher’a teknoloji dünyasının şöhret sahibi yatırımcılarını derlemiş. Bizimkiler mi? Onlar gayrımenkulü tercih ediyor (ABD’de de gayrımenkul bizdeki kadar kazandırsaydı emin olun Lady Gaga da teknolojiyle uğraşmazdı).

Değeri 1 milyar doları aşan teknoloji girişimlerinin sayısı 130'u geçti. http://t.co/BDeAnZIi5B

— M. Serdar Kuzuloğlu (@mserdark) August 24, 2015

• The New York Times gazetesi birçok teknoloji şirketini maddi sıkıntılar yaşayabilecekleri konusunda uyarıyor.
• İnternet ve yatırım konularında en büyük kafa karışıklığı paranın akıbetinde. Birçokları alınan yatırımın doğrudan kurucuların cebine girdiğini sanıyor (bu ÇOK nadir yaşanan bir durum). Peki kurucular gerçekte ne kazanıyor? 200 kalbur üstü girişim üstünde yürütülen bir çalışmanın sonucu merakımızın bir kısmını gideriyor. Buna göre girişimleri 100 milyon dolar değerlemeye sahip kurucuların yıllık maaşları (ortalama) 100 bin dolar civarında. 220 bin dolara yakın nakitleri var. Uzun vadeli borçlarıysa 164 bin dolar kadar. Sandığınız kadar parlak değil sanıyorum.
• Elinizin altında dursun: Bir internet girişimini değerlendirmek için kullanılacak 16 parametre.
• Sesi metne çeviren hizmetler bol. Peki ya sesi resme çeviren var mı? Artık var.
• Daha uzun yaşamak için kaç para verirdiniz? Bu hafta kapılarını açan Lifespan.io, insan yaşamını uzatacak projelere kitle fonlama yöntemiyle destek bulmayı hedefliyor. Şimdilik tek proje mitokondriyal onarım vaadi sunan Mitosens.

• Meraklı olsa da olmasa da insanların bir şeyler okumaya en çok meylettiği ortamların başında toplu taşıma araçları yer alıyor (göz ucuyla yan tarafın dergi-gazetesini okumak bile bu ortamlara mahsus). Rook adlı girişim bu konuda yaratıcı bir çözüm getiriyor. Kütüphanesindeki e-kitapları okumak tamamen ücretsiz. Ancak bunun için belirli mekanlarda bulunmanız gerekiyor. İlk hedef havaalanları, trenler ve parklar. Kendi mekanınızı da bu ağa eklemek isterseniz sitesinden ön başvurunuzu yapabiliyorsunuz.
• Rusya, uyuşturucu maddelerin üretim yöntemlerini içeren bir (1) sayfanın resmen talep edilmesine rağmen silinmediği gerekçesiyle ünlü internet ansiklopedisi Wikipedia’ya erişimi TAMAMEN engelledi. Wikipedia ise içeriğe ulaşmanın alternatif yolları konusunda ziyaretiçilerine yol göstermeyi seçti. Rus yönetimi ilgili maddelerin içeriği düzeltildiği gerekçesiyle yasağı kaldırdı.
• İngiltere’de yayın tirajları ve web trafiğini denetleyen Audit Bureau of Circulations raporuna göre ücretli üyelik sistemine geçen The Sun gazetesi ülkenin en az ziyaret edilen haber sitesi oldu. Yeni medya hala sürdürülebilir bir model bulabilmiş değil.
• Türkçe sürümünün mutlaka işe yarayacağını düşündüğüm dünyanın en basit sitesi: her şeyi her şeye çeviren hesaplayıcılar.
• Haftalar önce duyurusunu yaptığım Youtube’un oyunlara özel versiyonu bu hafta Youtube Gaming adıyla yayına geçti. Site 25 bin oyun sayfası içeriyor (şahsen oyun izleyenleri izleme tutkusunu anlayabilmiş değilim).

https://www.youtube.com/watch?v=GrJczjVT0Xk

• Youtube’da milyonlar tarafından izlenen videoları keşfetmek mesele değil. Ya HİÇ izlenmemiş olanlar? Onları da Zero Views buluyor.
• Geçen hafta bahsettiğim Y Combinator 2015’teki internet girişimlerinin detaylı analizi hem yatırımcı hem de girişimciler için bol ipucu barındırıyor (bir Z Raporu da kendi sitelerinde yayınlandı).