Haftanın Özeti: 41

Bilim / Yazılım / Donanım

Yazılım, donanım, bilim, teknoloji, uzay ve ötesi.

• Washington Üniversitesi biyonik göze sahip olanların dünyayı nasıl gördüğünün simülasyonunu yayınladı. Sonuçlar pek de öyle Terminator filmlerindeki gibi değil ne yazık ki. Aksine özellikle hızlı hareketli cisimlerde görüntü (işleme ve aktarma tarafındaki mevcut -kısıtlı- teknoloji dolayısıyla) alabildiğine bulanık. Işığa hassasiyet ve ani parlaklık değişimlerine uyum konusu da şimdilik sıkıntılı. Rapora göre mevcut ilerleyiş ve çalışmalar önümüzdeki 10 yıl içindeki bu sorunları büyük ölçüde ortadan kaldıracak.

• ABD’de hizmet veren Scripps Enstitüsü sigarayı bırakmayı kolaylaştıracak bir bakteri keşfetti. Bu bakteri sigaranın keyif verici maddesi nikotinin beyindeki algısını değiştiriyor. Yani bir anlamda bizi aldatıyor. Böylece sigara içmek keyifsiz bir hale geliyor (keyif yoksa sigara da yok).
• Duke Üniversitesi yemeklerde çok seçici olan çocuklar üstünde gerçekleştirdiği bir çalışmanın sonuçlarını paylaştı. 2-6 yaş arası çocuklarda yemek seçme sağlıklı yaşam, büyüme ve aile içi ilişkilerin ötesinde etkilere sahip. En ürpertici bağlantıysa ileri yaşlardaki ‘depresyon‘un habercisi olması (raporda da değinildiği gibi burada bahsedilen kitle brokoliden nefret edenler değil; neredeyse birkaç besin dışında hiçbir şeyi sevmeyen çocuklar).
• Aprecia, 3D yazıcılarla üretilecek ilaçlar için patent ve FDA onayı aldı. Sağlıkta bir devrim yaratması beklenen bu girişim sayesinde kişiye özel ilaçların tam istenen dozda (ve etken maddede) üretilmesi mümkün olacak. İlk üretilecek hap ise Spritam.

• Newcastle Üniversitesi Yaşlanma Enstitüsü (evet böyle bir kuruluş var) 100 yıl yaşamayı insanın yeni standardına dönüştürmeyi hedefliyor. Bunu da yaşlanmanın sırrını bularak sağlayacak. Bu hafta açıkladıkları araştırma raporuna göre ömrün uzunluğunu ile vücudumuzun çekirdek kodu olarak tanımlayabileceğimiz koromozomların uçlarında yer alan ve kodlama işlevi bulunmayan telomerlerin uzunluğu arasında bir ilişki var. Normalde yaşlandıkça boyu kısalan telomerler sağlıklı olarak 100 yaş ve ötesini görenlerde uzunluğunu koruyor. Dolayısıyla onu uzun tutabilmek ömrü de uzatmak anlamına geliyor. Bir başka araştırma grubunun bulgularına göreyse yemeklerde kullandığımız baharatlar bile ömür uzatıyormuş (bu konulara ilgi duyanlar için bir de blog yazımı paylaşayım).

• NASA 2018’de yola çıkaracağı yeni bir araçla Ay’da su başta olmak üzere ‘işe yarayabilecek’ diğer bileşenler arayacak. Morehead Üniversitesi tarafından geliştirilen CubeSat adlı bu araştırma cihazı küçük bir çanta boyutunda.

• Hafta özetlerinde birkaç defa değindiğim NASA’nin DSCOVR aracı bu hafta 1,8 milyon kilometre öteden yolladığı fotoğraflarla Ay’ın ve dünyanın pek de görmediğimiz bir kesitini paylaştı.

• Yeri gelmişken bir güzel bilgi konsantresi: evren hakkında şoke edici bilgiler.
• İngiltere’de yaşayan amatör telsiz tutkunu Adrian Lane, evindeki sisteminden Uluslararası Uzay İstasyonu‘na mesaj yollamak istedi. Dünyanın çevresini 90 dakikada kat eden bu istasyona sinyali ulaştırabilmenin tek şartı araç tam tepesindeyken mesajı okumaktı. Hesaplamalarını yaptı, mesajını yolladı ve… CEVAP GELDİ! O anki şaşkınlık, heyecan ve mutluluğunu tahmin edebiliyor musunuz?

• 2 hafta önce değindiğim konu resmileşti; Nokia’nın harita ve navigasyon hizmeti HERE, 2,8 milyar dolar karşılığında Audi, BMW ve Daimler’den oluşan konsorsiyum tarafından satın alındı.
• Güneş enerjisinden faydalanmak için panellere muhtaç mıyız? SunPort öyle olmadığını düşünüyor. Prize taktığınız bu özel ara aparat cihazlarınızla tükettiğiniz enerjiyi ölçüyor. Bu kullanımın bedelini yine kendi elektrik şirketinize ödüyorsunuz. Ancak ödemeyi güneş enerjisinden elektrik üreten daha ucuz tarifeli şirketlerden aldığınız krediyle ödüyorsunuz. Karışık gibi görünen enteresan bir fikir. Serbest piyasa güzel şey. İzleyince kafanızda daha iyi oturacaktır.

https://www.youtube.com/watch?v=P6Fak9xoJLY

• Dünyanın en zengini Bill Gates bu hafta ‘temiz enerji’ alanındaki çalışmalara 1 milyar dolar bağışlayacağını açıkladı. Gerekçelerini sıraladığı yazısında amacı 3 başlıkta topluyor: inovasyonu teşvik etmek, bu alandan faydalanamayan sektörlerde ilerleme sağlamak ve fakir ülkelere karşı daha adil olmak.
• Xeros, otomatik çamaşır makinalarına yönelik bir teknoloji geliştirmiş. Yüzde 100 geri dönüştürülebilir malzemeden üretilen yüzlerce mini plastik topu yıkama haznesine yerleştirdiğinizde hem lekelerin çok daha etkin çıkarılması hem de çok daha az su tüketilmesi sağlanıyor. Detaylarını video galerisinden takip edebilirsiniz.

• Güney Kore / Seul Devlet Üniversitesi ve ABD / Harvard Üniversitesi’nden oluşan bir proje ekibi doğadaki hayvanları inceleyerek suda batmadan yürüyebilen bir robot icat etti. Yürümekle de kalmıyor; suda zıplayabiliyor.

• Endüstriyel robotlar üreten Omron da bize işin eğlence tarafını hatırlatıyor. Asla kazanamayacak olsanız da ‘önemli olan kazanmak değil; katılmak’.

• Multi View, benim gibi iPad’i bilgisayar niyetine kullananların çok hoşuna gideceğini düşündüğüm uygulamalardan. Adı yeterince açıklayıcı gerçi ama mahareti aynı ekranda yanyana 3 ayrı web sayfası açabilmesi. Böylece ekranlar arasında gel-git yapmaktan (ve o usandırıcı yeniden yüklemelerden) kurtulabiliyorsunuz. 1 dolarlık fiyatına kesinlikle değer. Fakat ben bu satırları yazarken henüz Türkiye mağazasında satılmıyordu.
• 60. yılını kutlamaya hazırlanan KFC, bluetooth ile fotoğrafınızı basan özel bir kova geliştirdi. En büyük ihtiyaçlarımızdan biriydi.

• Güvenlik için parmak izi teknolojisini kullanan Android cihazlara hackerların sızarak biyometrik bilgilerimizi çalabildiği ortaya çıktı.

#BugünÖğrendimKi Android kullanan 'farklı' cihaz sayısı 24 bini geçmiş. http://t.co/0ZzdK4pmC7

— M. Serdar Kuzuloğlu (@mserdark) August 8, 2015

• ‘Android işletim sistemi tarihin en büyük güvenlik açığı’ olarak anılan StageFright’tan geçen hafta söz etmiştim. Açığı keşfeden Zimperium, cihazlarınızın bu saldırıya açık olup olmadığını anlayabileceğiniz, önlem alabileceğinz bir rehber de hazırladı (üreticiler de -son derece ağırdan alarak- yamaları yetiştirmeye çalışıyor).

• Facebook; şimdilik sadece ‘ünlüler’ tarafından kullanılabilen Mentions adlı uygulamasına Periscope ve Meerkat benzeri canlı yayın desteği ekledi.

• Habertürk gazetesi Asım Öner ve İlker Karaş’ın editörlüğünde dijital oyunlar ve e-sporlarla ilgili bir sayfa hazırlamaya başlıyor.
• Ünlü animasyon stüdyosu Pixar’ın tasarımcılarından Alonso Martinez tarafından geliştirilen robot Mira, tarihin en sevimli örneği olma konusunda rakip tanımıyor. Dinliyor, konuşuyor, öğreniyor… Bu kadar basit bir tasarımla bu kadar etki yaratmak kolay olmasa gerek.

• Knocki, her yüzeyi, her şeyi programlanabilir bir uzaktan kumandaya çeviriyor. Hem de çok ilginç bir yöntemle. İsmi yeterince ipucu veriyor ama yine de izleyelim.

• “Şerefsizim benim aklıma gelmişti” klişesini ispatlayabilmek için bir mobil uygulama: Called It! Tahminlerinizi, öngörülerinizi yazın, paylaşın (ve takip edin). Şimdilik ön kayıt yaparak bekliyoruz.
• Birkaç sene önce adı bile olmayan akıllı saat pazarı sadece geçen yıl yüzde 457 büyüdü. Neredeyse her büyük elektronik markası bu kulvarda bir ürünle yer alıyor. Ve görme engelliler yine unutulanlar arasında. Güney Kore tasarımlı Dot, göremeyenlerin evrensel alfabe sistemi Braille kullanan kabartmalı ekranıyla sektörde yepyeni bir kulvar açtı. Aralık ayında 300 dolarlık fiyatla satılacak.

• Teknoloji ile doğrudan ilişkili; varlığını ve geleceğini ona borçlu olan iki alan var: savunma ve seks. Future of Sex sitesi ikinci tarafla ilgili gelişmeleri derliyor. Son dönemde rastladığım en ilginç sitelerden biri. Teknolojiye bir de bu taraftan bakın bakalım.