Haftanın Özeti: 39

Bilim / Teknoloji / Yazılım / Donanım

Yazılım, donanım, bilim, teknoloji, uzay ve ötesi.

• Rus Milyarder Yuri Milner dünya dışı uzaylı varlıkları bulabilme ihtimaline 100 milyon dolar bağladı. Breaktrough adlı girişime yapılan bu yatırım aynen SETI@home projesi gibi uzaydan toplanan verileri açık kaynaklı paylaşıp inceleyecek.

• Yine bu hafta NASA ve SETI yaptığı ortak açıklamada dünyayla benzer özellikler taşıyan ‘yaşanılabilir‘ bir gezegen keşfedildiğini duyurdu. Kepler-452b adı verilen gezegene dair ümit kırıcı tek ayrıntı Dünya’ya 1.400 ışık yılı uzakta olması. Bizden 1,5 milyar yıl daha yaşlı gezegenin yüzey yapısına dair bir illüstrasyonu aşağıda görebilirsiniz. Gidemesek bile orada öyle bir yerin varlığı ümit verici, değil mi?

• Washington Üniversitesi bütün bu gelişmelerin ardından haklı bir uyarı yapıyor: daha yüksek çözünürlüklü uzay teleskoplarına ihtiyacımız var (Şimdilik bu konudaki en hevesli ülke Çin gibi görünüyor).

• Dünyanın 1 milyon mil üzerinde yörüngeye oturan NASA’ya ait DISCOVR uydusu dünyanın şu ana kadar çekilen en net ve etkileyici fotoğraflarını yolladı.

• Smithsonian Ulusal Havacılık ve Uzay Müzesi 46 yıl sonra Apollo 11 seferini internet çağında tekrarlıyor. O yıllarda Twitter olsaydı olayı nasıl takip ederdik sorusunun cevabını da vermiş oluyor.
• Bir Kickstarter kampanyası Apollo 11 seferiyle Ay’a ayak basan ilk insan olma unvanını kazanan Neil Armstrong’un astronot giysisini yeniden üretmeyi hedefliyor. Böyle çabalara gıpta ediyorum.

• Escape Dynamics uzay araçlarının atmosferi aşması için geleneksel yakıtların yerine mikrodalga ışınlarıyla tetiklenen sıkıştırılmış hidrojen kullanan sistemini tanıttı. Yer istasyonundan rokete yollanan mikrodalga ışınlar sıkıştırılmış hidrojeni 2 bin kelvin dereceye kadar ısıtarak itici güç olarak kullanıyor.

https://youtu.be/8OSEIVb3dg4

• Çok ilginç bir detay öğrendim: fosil yakıt kullanımımız sadece gezegenimizi ve soluduğumuz havayı tehdit etmekle kalmıyor; aynı zamanda atmosfere yaydığı radyoaktif karbon izotopları yüzünden maddelerin yaşını tespit etmek için kullandığımız en yaygın yöntem olan karbon testlerini tutarsızlaştırıyor.
• Google’ın DeepDream algoritmasıyla ilgili hemen her hafta bir gelişme paylaşıyorum. Bu hafta kendi derin rüyalarınızı oluşturmak isterseniz kullanabileceğiniz bir uygulamayla beraberiz: DeepDreamer.

• Değişebilir lensli ve 4K çözünürlüklü dünyanın en küçük kamerası E1 bir Kickstarter projesi olarak hayata geçti.

• Apple bu hafta 3. çeyrek sonuçlarını açıkladı, Firme son üç aylık dönemde 49,6 milyar dolar ciroya imza attı. Kasasındaki nakit 202 milyar doları geçti. Yeryüzünde hiçbir şirketin bu kadar nakdi bulunmuyor. Fakat dikkatli gözler satışları hakkında tatsız haberler duyulan Apple Watch detaylarını aradı (ve bulamadı).
• Microsoft ise aynı çeyrekte tarihi düşüş açıkladı. Gelirler azaldı. Dünya çapında 7 bin 800 çalışanın işine son verilmesi bekleniyor. İç organizasyonun tamamen yenilenmesi söz konusu. Tek sevindirici gelişme Nokia’nın harita hizmetine 2,7 milyar dolar karşılığında talip olan BMW, Audi ve Daimler-Benz’den oluşan Alman konsorsiyumu (Hatırlatma: Nokia harita hizmetini verebilmek için Navteq şirketini 2007’de 8,1 milyar dolara satın almıştı).
• Adını anmışken; Nokia da sanal gerçeklik alanına el atmaya hazırlanıyor.
• Samsung’un yeni tableti Galaxy Tab S2, Apple iPad2’den daha hafif ve ince formuyla dikkat çekiyor.
• Buddy evinize göz kulak olan, ufak-tefek işlere yetişen, sohbetten geri durmayan bir ev robotu. Ailenin her üyesini tanıyor ve ona göre davranıyor. 550 dolarlık fiyatıyla da gayet ulaşılabilir (Humans izleyenlerin başka şeyler de düşündüğüne eminim).

• Teknolojinin sağlıkla kesişiminden çıkan mucizelere bir örnek daha bu hafta tanıtıldı. Makula yıpranması sonucu görme yeteneğini yitiren hastalar takılan biyonik retinalarla yeniden görme yeteneğine kavuşabilecek. Görseller ürpertici fakat sonuçlar hayranlık uyandırıcı.

• Bu hafta varlığından bile haberim olmayan bir şey öğrendim: genetik ‘bozukluklarından’ dolayı garip özelliklere sahip süper-insanlar varmış. Acıyı hissetmeyenler, kazalardan etkilenmeyenler… İlaç şirketleri de genleri milyarlarca dolara bedel bu kişiler üstünde çalışarak benzer bir süper-insan ırkı yaratmayı hedefliyorlarmış.

• Genetik müdahalenin ucuzlaşması ve kolaylaşmasının araladığı yeni çağ kesinlikle heyecan verici.
• Kanadalı Canabix Technologies’in 2 bin 500 dolara satmaya hazırlandığı cihaz aynen trafik denetim uygulamalarındaki alkolmetre gibi çalışıyor. Ancak alkolü değil, esrar kullanımını (kullanımdan 2 saat sonra dahi) tespit ediyor. Birçok araştırma nefesten yapılan esrar testlerinin yüksek hata payına sahip olduğunu söylüyor. Cannabix bir istisna olacak mı göreceğiz.

• İlginç bir şekilde gündemden düşen konulardan biri de Apple’ın otomobili. Konunun gerçek mi hurafe mi olduğu bile hala net değil ancak internette gizli çalışma merkezinden ekip üyelerine kadar birçok söylenti dolanıyor. Son iddialardan biri şirketin bu proje için BMW’nin i3 serisini kullanmak istediği. Bence harika bir fikir. BMW için de öyle mi göreceğiz.

• Akıllı ev, akıllı saat, akıllı araba; hepsi güzel hoş ama pek az kişi bu cihazların hepsinin her an bir hack riskine sahip olduğunun farkında. WIRED dergisinin editörünün bir haber için organize ettiği ekip bunu dünyaya gayet güzel hatırlattı. Editörün kullanmakta olduğu SUV aracın kontrolünü ele geçiren hackerlar klimadan sileceklere kadar her şeyin kontrolünü ele geçirdi. Otomotiv üreticileri bu açıklar için güncelleme yayınlasa da çoğu sürücü -kendisi güncelleyebilecek olmasına rağmen- bundan haberdar bile olamıyor (haberden bir ayrıntı daha: şu an trafikte bu şekilde hack edilebilecek 471 bin araç geziniyor). 50 milyon satır kodun hatasız olması beklenemezdi herhalde.