Haftanın Özeti: 40

Bilim / Yazılım / Donanım

Yazılım, donanım, bilim, teknoloji, uzay ve ötesi.

• Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada tekinsiz olarak nitelendirelen bölgelerdeki en önemli etkenin ses olduğu ortaya çıktı. Paris’te bir otoparkta yürütülen deneyde kuş cıvıltıları gibi huzur verici ortam seslerinin verildiği zamanlarda tedirginlik ve korkunun azaldığı gözlemlendi.
• MIT Üniversitesi mide asidinden etkilenmeyen ve belirlenen dozu ince bağırsakta çözülecek şekilde serbest bırakan bir polimer jel üretti. Kullanım onayı aldığında uzun dönemli (hatta bazen ömür boyu) ve bazen günde birkaç kere ilaç kullanmak zorunda kalanlar ilaçlarını bir kere yutacak ve geri kalan vücut içinde ‘halledilecek’.

• Kahve içmeden kendine gelemeyenler için ‘yeni nesil enfiye’: Eagle Energy. Kafeinli buharlı çubuğun her birinden 500 nefes çekebiliyorsunuz. Sitesindeki iddiaya göre 10 nefeste kendinize geliyorsunuz. Şekersiz, kalorisiz. 10’lu paketi 75 dolar.

https://www.youtube.com/watch?v=3FYes3nNOGE

• Almanya, Japonya ve ABD’den (askeri kurumları da kapsayan) bir bilim grubu bir molekül ve birkaç atomdan ibaret transistör üretmeyi başardı.

• Brown Üniversitesi’nden bir grup dünyanın ısıya en dayanıklı materyalini keşfetti. Hafniyum, nitrojen ve karbondan oluşan alaşım doğru miktar ve oranda birleşince dünyanın çekirdeğindeki ısıya dahi dayanabiliyor. Materyalin teoride 4 bin 400 kelvin sıcaklığa; başka bir deyişle 4 bin 126 celcius’a kadar dirençli.
• Dünyanın en yoğun obez nüfuslarından birine sahip ABD aynı zamanda bu konuda en fazla araştırma yapan merkezlere de evsahipliği yapıyor. Bu hafta yayınlanan bir araştırma sonuçlarına göre Cory Berkland yönetimindeki bir çalışma grubu vücudun yediğimiz şeylerden yağ emilimini engelleyen bir ilaç geliştirmeyi başardı. Hayata geçtiğinde dünyanın en çok satan ilacı olacağına şüphe var mı?

• Smart Vision şirketinin geliştirdiği iPhone ile entegre çalışan SVOne kodlu tanı cihazı göz muayenelerinde yeni bir sayfa açıyor.

https://vimeo.com/121210663

• Geçen haftaki özette adı geçen Nokia imzalı sanal gerçeklik cihazı OZO adıyla bu hafta tanıtıldı. 360 derece kayıt yapabilen kameralardan oluşan aksesuar sanal gerçeklik gözlük veya kasklarıyla içinde dolaşabileceğiniz evrenleri kaydetmek için hizmet verecek. Yılın son çeyreğinde satışa sunulacak cihazın fiyatı henüz belli değil.

• Deniz tutması, uçak tutması, otomobil tutması… Azımsanmayacak kadar çok kişinin çektiği bu ‘tutma’ türleri göz ve kulağımızın anlaşmazlığından çıkıyor. Kulağımızın içinde hareket algılayıcı ve dengeleyici işlev gören bölüm ile gözümüzün görerek algıladığı hareket birbirini tutmayınca genellikle bulantıyla sonuçlanan bu tutma hadisesi meydana geliyor (yani örneğin bir gemideyken gözümüz sabit bir yere baktığı için hareketsiz olduğumuzu söylerken kulağımız “hayır; ağır ağır dalgalanıyoruz” diye itiraz ediyor). Stanford Üniversitesi tarafından geliştirilen ACM Siggraph sayesinde bu iki organın arası bulunuyor. Bir sanal gerçeklik mucizesi daha. İzleyelim.

• Çok umut bağlanan ilk sürümde hayal kırıklığı yaşayan (ve yaşatan) akıllı gözlük Google Glass’ın yeni sürümü hafızalarımızı kaydedecek. Firmanın son patentlerinden biri bunun ipuçlarını veriyor.
• Geçen hafta bireysel kullanıma has insansız hava araçlarının silahlandırılmış bir örneğini paylaşmıştım. Bu hafta konuyla bağlantılı ilginç bir gelişme oldu. Yapay zekaya yönelik ‘endişeli modern’ tavırlarıyla bilinen Bilimci Stephen Hawking ve Girişimci Elon Musk’ın da aralarında bulunduğu 1.000 (bin) uzmandan oluşan bir grup otonom (kendi kendine işleyebilen / özerk) silahlara yönelik çalışmaların yasaklanmasını talep eden bir bildiri yayınladı. Gerekçe olarak bu tip silahların kısa sürede silah tüccarları üstünden terör gruplarının eline geçme ihtimali gösteriliyor.
• Yukarıdaki tip konulara meraklıysanız Future of Life haberlerine göz atmanızı tavsiye ederim.
• İnsansız hava araçları üstüne bir dağıtım sistemi kurmayı hedefleyen Amazon geçen yıl bir örnek video paylaşarak ağzımıza bir parmak bal çalmıştı. Kanada’da sessiz sedasız denemelerini sürdüren şirket bir yandan da bu araçların uçacağı alan ve hava katmanlarını düzenlettirmeye çalışıyor.

• Samsung’un bu hafta tanıttığı SE370 kodlu monitörü altına koyduğunuz telefonları kablosuz şarj edebiliyor. Elbette bunun için kablosuz şarj olabilen bir telefon (ya da kılıf) sahibi olmanız gerekiyor.

• Öte yandan mobil işlemcilerde adını sıkça duyduğumuz Qualcomm, metal gövdeli telefonlarda da kablosuz şarj olabilmeyi mümkün kılan WiPower adlı teknolojisini tanıttı.

• Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemindeki 6 kritik güvenlik açığının bu sistemi kullanan mevcut telefonların yüzde 95’ini saldırıya açık bıraktığı ortaya çıktı. Gelmiş geçmiş en büyük Android açığı olarak kabul edilen bu durumu Joshua Drake adlı güvenlik uzmanı Nisan ayında keşfederek rapor etmiş Google da cihaz üreticilerine yamaları yollayarak dağıtmalarını istemişti. Ancak stagefright adı verilen bu açık hala birçok cihazda aynen duruyor. Senaryoyu tetiklemek için karşı taraftan gelen MMS’i açmak yeterli oluyor.

• Daha korkutucu bir güvenlik açığıyla devam edelim. Yukarıdaki konunun dile getirildiği Black Hat konferansında ortaya çıkan bir başka hack, keskin nişancıları engelleyebiliyor; daha da kötüsü hedeflerini saptırabiliyor. Keskin nişancıların hedef kalibrasyonunda kullanılan kablosuz internet kullanan 13 bin dolarlık TP750 tüfeği bu açığın kuluçka merkezi oluyor. Çalışma mantığını izleyelim.

• Güneş altında bronzlaşıp arkadaşlarını çatlatma peşinde olanlara bir uygulama tavsiyesiyle devam edelim. Bulunduğunuz yerdeki morötesi (ultraviyole) ışınları; başka bir deyişle radyasyon oranını size söylöyor. Böylece cilt kanseri gibi belalardan uzak kalmanızı sağlıyor.

• 18 ışık yılı uzaklıktaki Lyra takımyıldızında kuzey ışıklarına benzer bir aydınlanma kaydedildi. Bu göklerde ilk defa gözlemlenen bir olay.

• Japonya’da bulunan Osaka Üniversitesi Lazer Mühendisliği‘nden bir grup 2 petawatt (başka bir deyişle dünyanın toplam enerji tüketiminin BİN katı) gücünde bir lazer ışınını üretti. Evrenin oluşumuna dair teoriler için kullanılacak ışın özel bir camdan üretilen 100 metrelik ‘namludan’ çıkıyor. Aklıma ister istemez o meşhur Star Wars sekansı geldi.

https://www.youtube.com/watch?v=qBAZGtBfcY4

• Klasik müzik dinleyen tavukların yumurtaları bir hoş oluyor da insanların neyi eksik? İşte Ritmo bu sorunun cevabını arıyor. Hamilelere özel kemerli hoparlör seti rahimdeki bebeğe annenin seçtiği müzikleri dinletiyor (bari rahimde rahat bırakın bebekleri!).

• Google Translate artık -Türkçe de dahil- 27 dile ait tabela ve işaretleri çevirebiliyor.

• GFK, ‘Globalde ve Türkiye’de Akıllı Telefon Trendleri’ başlıklı raporunu yayınladı. Buna göre 5 inç ve üstü ekranlada artış var, 4G’ye hazır cihazlar iki katına çıkmış. Dünyada alt segment akıllı telefonların pazar payı artarken Türkiye’de orta segment büyüyor.

• ABD Başkanı Barack Obama rekabetçiliği koruyabilme adına 2025 yılına kadar dünyanın en güçlü süperbilgisayarının ülkesinde bulunması için bir girişim başlattı. İki hafta önceki özetten hatırlayanlar olacaktır; süperbilgisayarlar liginde liderlik Çin’de bulunuyor.
• Bittiği için çöpü boylayan pillerimiz acaba gerçekten bitmiş oluyor mu? Batteriser öyle almadığı iddiasında. Bu küçük metal parçası pil ömrünüzü 8 katına çıkarmayı vaat ediyor. Çalışma prensibi cihazlarınızın bitti sandığı pillerin içinde kalan yüzde 20’lik kapasiteyi sonuna kadar harcatabilmek. İzleyin.

https://vimeo.com/134165326

• Apple Watch Türkiye’de satışa sunuldu. Ben bu satırları yazarken fiyatları 2 bin ile 34 bin lira arasında değişiyordu (bir saate verecek 2 bin liranız varsa lüks bir analog saat hem kullanım hem yatırım açısından çok daha akıllıca olur bence).

• Windows’un 10. sürümü yayınlandı. Vista sonrası Windows sürümlerini kullananlar ücretsiz olarak edinebilecek. Kimileri için sevindirici haber: Başlat menüsü geri döndü.