En büyük asteroit Ceres suyla dolu

Asteroitler genellikle kuru ve çorak görünürler ancak Güneş Sistemi’nin en büyük asteroidi Ceres’in suyla dolu olduğu keşfedildi. NASA’nın Dawn adlı uzay aracının yaptığı keşif, Tuscon Gezegen Bilimi Enstitüsü Nükleer Mühendisi Thomas Prettyman’in nötron sayım cihazı sayesinde gerçekleştirildi. Bulgular Science dergisinde yayınlandı.

Günümüzde Ceres üzerindeki su donmuş ya da yüzeydeki minerallerin içine hapsolmuş durumda. Ancak bundan milyarlarca yıl önce, Güneş Sistemi’nin oluşumundan kalan ısının Ceres’i sıcak tuttuğu ve içindeki suyun taş ve buz tabakaları arasında hareket etmesine imkan verdiği düşünülüyor.

Sıradan bir asteroit değil

NASA Gezgen Bilimcisi Carol Raymond, “Su ve taşın zaman içinde ayrıldığını ve etkileşime girdiğini biliyoruz.” şeklinde konuştu. Bu keşif Ceres’in gezegen olmanın sınırlarını zorlayan aktif, sulu bir gök cismi olduğu düşüncesini daha da güçlendiriyor. 4 kilometre yüksekliğinde buz volkanı, tuzun buz ve kaya parçaları ile birleştiği parlak noktalarıyla Ceres sıradan bir asteroitten daha fazlası. 940 kilometrelik çapı ile Asteroit Kuşağı‘ndaki toplam kütlenin yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Teknik olarak Ceres hem asteroit hem de cüce gezegen tanımlarına uyuyor.

Araştırmacılar Ceres’in yüzeyindeki hidrojen minerallerinden yansıyan ışığı ve asteroitten gözle görülür bir şekilde salınan buharı inceleyerek, gök cisminin su bakımından zengin olduğunu tahmin ediyordu. Ancak Dawn tarafından incelenene kadar tam olarak ne kadar su bulunduğunu bilmek mümkün değildi.

Hidrojen haritası çıkarıldı

Dawn kimyasal elementleri, Ceres’in yüzeyine yansıttığı kozmik ışınları yansıtan nötronları sayarak tespit ediyor. Prettyman’ın ekibi, asteroidin hidrojen haritasını çıkardı. Hidrojen seviyelerinin orta ve üst enlemlerde (kutuplara yakın bölgelerde) daha yüksek olduğu görüldü. Ekvator çevresinde ise donmuş su tabakasının üzerinin yaklaşık bir metrelik başka bir tabaka ile kaplı olduğu ancak kutuplarda buz tabakasının kolayca görülebildiği belirtildi.

Dawn’ın 2011-12 yıllarında ziyaret ettiği bir başka asteroid Vesta ise Ceres’e göre çok daha kuruydu. Prettyman, Ceres’in Vesta’dan 100 kat daha fazla hidrojen barındırdığını söylüyor.

Kaynak: Nature