BM nükleer çalışmaları yasaklama kararı aldı

Cuma günü Birleşmiş Millerler tarafından kabul edilen anlaşmaya göre nükleer silah kullanımı tamamen yasaklandı. Kuzey Kore’nin nükleer savaş başlığı taşıma kapasiteli kıtalar arası balistik füze denemelerine açıkça devam etmesinin ardından bu yönde bir karar alınması dikkat çekti.

Perşembe günü Birleşmiş Milletler konferansında Başkan Elayne Whyte Gomez “Nükleer silahların yasaklanmasını sağlayacak bir anlaşmayı kabul etmek üzereyiz. Bu tarihi bir an olacak ve son 20 yıl içinde nükleer silahsızlanmanın gerçekleşmesi için atılmış ilk çok taraflı adım olacak. Dünya bu konuda yasal bir düzenleme için 70 yıldır bekliyordu.” ifadelerini kullandı.

Bilimcilerin önerisi dikkate alındı

Birleşmiş Milletler, 70 farklı ülkeden toplamda 2 bin 500’den fazla bilimcinin imzaladığı tam nükleer silahsızlanma kampanyasını dikkate alarak Mart ayında küresel nükleer yasağı tartışmalarını yeniden gündeme getirmişti. Gomez “Tasarının son halinin, konferansa katılanların çoğunluğunun yanı sıra sivil toplumun da taleplerini yansıtmada başarılı olduğuna inanıyorum.” dedi.

Cuma günü yapılan oylamanın ardından tasarı toplamda 10 sayfa haline geldi ve Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması olarak anılıyor.

Lider ülkelerden boykot

120’den fazla ülke bu anlaşmaya imza atmaya hazır. Ancak halihazırda nükleer silahları bulunan ABD, Rusya, Büyük Britanya, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan ve hepimizin tahmin edeceği gibi Kuzey Kore bu kararı boykot ediyor. Bu ülkeler yaklaşık 50 yıllık Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın düzenlenmesini teklif ediyor. Bu anlaşma, başlangıçta nükleer silahlara sahip olan beş ülkeye (ABD, Rusya, Büyük Britanya, Fransa ve Çin) bu silahlarını elinde bulundurma hakkı veriyor.

Oylama sonuçları ise yeni düzenleme konusunda cesaret vericiydi. Üye ülkelerden 122 tanesi nükleer silahların yasaklanması konusunda yasal yaptırım uygulanmasının tartışılması yönünde oy verdi.

Nükleer silahları bulunduğu düşünülen dokuz ülkeden sadece Kuzey Kore oylamaya katılmazken diğer sekiz ülke ‘evet’ oyu verdi. Hollanda ‘hayır’ oyu kullanırken Singapur çekimser kalmayı tercih etti.

Batı cephesi anlaşmaya inanmıyor

ABD, Büyük Britanya ve Fransa yine de ortak bir bildiri yayınlayarak “Böyle bir kararı imzalama, onaylama ya da herhangi bir şekilde bir parçası olma konusunda hiçbir isteğimiz bulunmamaktadır.” şeklinde bir açıklamada bulundu.

Üç ülke, böyle bir kararın tek bir nükleer silahın bile imha edilmesine yol açmayacağını ve ne bir ülkenin ne de uluslararası barışın güvenliğini sağlayamayacağını ifade etti. Şu anda farklı grupların elinde nükleer silah bulunması, her iki tarafın da bu silahları kullanmaktan çekineceği şeklinde yorumlanıyor.

Peki Birleşmiş Milletler’in anlaşması boşuna mı imzalandı? Uluslararası Nükleer Silahları Ortadan Kaldırma Kampanyası Yöneticisi Beatrice Fihn “Eğer tüm dünya nükleer yasağını destekleme konusunda bir araya gelirse, nükleer silahı bulunan ülkeler de bunu takip edecektir. Bir an önce olmasa bile bu gerçekleşecektir.” şeklinde konuştu.

Kaynak: Science Alert