Artan hava sıcaklıklarının soframıza etkisi

Kötü hava şartları sebebiyle bir bölgede buğday hasadı verimli geçmediğinde binlerce kilometre ötedeki ülkelerin ekonomileri bu durumdan etkilenebiliyor.

Haber Özeti

Tam Sürüm

Rekor kıran hava sıcaklıklarının tüm dünyada yarattığı etkiyi görebilmek için buğdayı takip edebilirsiniz. Her türlü ekmekten erişteye, bisküviden mısır gevreğine, biradan keklere kadar her şeyin içinde yer alan buğday, dünyanın en çok üretilen temel gıda ürünü. Her yıl 170 milyon tondan fazla buğday alını satılıyor. Bu yüzden kötü hava şartları sebebiyle bir bölgede hasat verimli geçmediğinde piyasalar ve binlerce kilometre ötedeki ülkelerin ekonomileri bu durumdan etkilenebiliyor.

  1. Durum ne kadar ciddi?

    Bu yılki hasat sadece zayıf bir hasat, bir felaket değil. En büyük buğday üreticileri Rusya, Avustralya ve AB yüksek sıcaklıklar ya da kuraklık yüzünden darbe aldı. Sonuç olarak dünya son altı yılda ilk kez ihtiyacı kadar buğday üretemeyecek durumda. Özellikle kuzey Avrupa’da hasatlar berbat durumda ve çiftçiler toplamda milyarlarca Dolar’lık zarara uğradı ancak kimse büyük bir kıtlık beklemiyor. Önceki yıllarda yaşanan bereketli hasatlar sayesinde doldurulan depolar bu yılın kötü hasadını karşılayabilecek durumda.

    Beklentilere göre 2018 buğday hasadı sonuçları
  2. Küresel ticaret nasıl etkilenecek?

    Şikago’da buğdayın değeri, azalan stokların etkisiyle son üç yılın en üst seviyesine çıktı. Bu durum, kendi ihtiyacı kadar buğday üretmeyen ülkelerin ithalata daha fazla para ödeyeceği anlamına gelebilir. Bazı bölgelerde bu enflasyon artışının hızlanmasına sebep olabilir. Tarlalardan ürün alınamaması aynı zamanda ticaret akışlarında da değişikliğe sebep olabilir. Örneğin, genellikle buğday ihraç eden Almanya bu yıl toplam değerlere bakıldığında ihraç ettiğinden fazlasını ithal edebilir.

  3. Kim etkilenebilir?

    Çok gelişmiş ekonomilerde buğday fiyatlarının artması, marketlerdeki ekmek fiyatlarına çok etki etmeyecektir. Ancak özellikle Afrika ve Orta Doğu’daki daha fakir ülkeler fiyat değişimlerine karşı daha hassas çünkü bu ülkelerde gıda ithalatı toplam bütçede daha önemli bir yere sahip. Yine de buğday fiyatlarındaki artış, önceki artışlarla karşılaştırıldığında hala düşük seviyede sayılır. Depolardaki ürünler de fiyatları korumaya yetecektir.

    Buğday ihraç eden (yeşil) ve ithal eden (sarı) ülkeler
  4. Buğday neden siyasi bir konu?

    Ekmek fiyatları huzursuzluk ve siyasi istikrarsızlık oluşturma konusunda uzun bir geçmişe sahip. Örneğin 2010 yılındaki bir önceki kıtlık döneminde,  Rusya rekor seviyede buğday hasadı zararı yaşamıştı. Buna tepki olarak yönetim, halkın ihtiyaç duyduğu kadar buğraya sahip olması için buğday ihracatını yasakladı. Uluslararası pazarlarda buğday fiyatları birkaç ay içinde iki katına çıktı. 2011 ve 2008’de yaşanan fiyat artışları sırasında, Afrika, Asya ve Orta Doğu’da 30’dan fazla ülkede gıdaya bağlı ayaklanmalar gerçekleşti.

  5. Ne olacak?

    Rusya şimdilik ihracatı durdurma gibi bir planı olmadığını açıkladı. Ülke hala dünyanın en büyük üçüncü buğday üreticisi konumunda. Ayrıca ABD hasatları da beklendiği kadar kötü durumda değil. Böylece daha fazla buğday ihraç edilebilir. Ancak bazı endişeler mevcut. Ukrayna yerel gıda fiyatlarını dengede tutmak için ihracatı azaltacağını açıkladı. Önümüzdeki yıl da hasat beklendiği gibi olmazsa çok daha ciddi sonuçlarla karşılaşabiliriz.

Kaynak: Bloomberg

Kötü hava şartları sebebiyle bir bölgede buğday hasadı verimli geçmediğinde binlerce kilometre ötedeki ülkelerin ekonomileri bu durumdan etkilenebiliyor. Bu yıl özellikle kuzey Avrupa'yı vuran sıcak hava dalgaları sebebiyle buğday üreticisi birçok ülke hedeflediği rakamlara ulaşamadı. Önceki yıllarda yaşanan daha bereketli hasatlar sayesinde doldurulan depolar şimdilik bu sıcak ve kurak dönemin etkisini atlatmamıza yardımcı olacak gibi duruyor. Ancak 2008 ve 2011'de yaşanan buğday kıtlığında, üretici ülkelerin ihracatı durdurması, kendi ihtiyacı kadar buğday üretmeyen ve zayıf ekonomilere sahip ülkelerde gıda sebepli ayaklanmalara sebep olmuştu. Önümüzdeki yıl da hasadın kötü geçmesi durumunda benzer etkilerin yaşanmasından endişe ediliyor.

Etiketler:

1 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği