2018’e dair umut veren teknolojik tahminler

2017 bilim ve teknoloji açısından son derece önemli bir yıl oldu. Einstein’ın yaklaşık yüz yıl önce tahmin ettiği kütle çekim dalgalarının keşfedilmesinden Bitcoin gibi sanal para birimlerinin yükselişine, genetiği değiştirilmiş insan embriyolarına kadar 2017 yılı dikkate değer buluşlara ve yeniliklere sahne oldu.

Peki ya 2018 neler getirecek? Tabii ki kimse bilmiyor. Önde gelen bilimcilere ve fikir liderlerine danışan NBC News, yeni yıldan neler bekleyebileceğimizi sordu. İşte 2018’e dair tahminler:

Leroy Chiao: “Kripto para devri”

Houston merkezli eğitim şirketi OneOrbit LLC‘nin kurucu ortağı ve CEO’su Dr. Leroy Chiao, 1990-2005 yılları arasında NASA’da astronot olarak çalıştı. Chiao, “Bir astronot olarak uzay keşfi programlarında yaşanan gelişmeleri takip ediyorum. Fakat 2018’e dair tahminlerim uzaya değil Bitcoin ve diğer kripto para birimlerine odaklanıyor. 2018’de küresel finans sektörünün önemli bir kısmında Bitcoin’in benimseneceğine inanıyorum. Önümüzdeki yıllarda şu anda var olan bin 300 civarındaki kripto paranın birbiriyle yarışacağını ve sadece birkaç tanesinin hayatta kalacağını düşünüyorum. Gelecekte Bitcoin veya halefleri Ay’da veya Mars’ta kullanılabilir.” diyor.

George Church: “Sentetik biyolojide önemli adımlar atılacak”

Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Genetik Profesörü olan Dr. George Church, şu anda kullanılan gen düzenleme yöntemlerinden çok daha doğru ve hesaplı yöntemler sayesinde 2018’de sentetik hücrelerin virüslerden arındırılması için birçok proje yapılacağını öngörüyor.

Esther Dyson: “Sağlık alanında gelişmeler yaşanacak”

Sağlık hizmetleri melek yatırımcısı olan Esther Dyson, 2018 yılında sağlık alanında büyük veri kullanımının artabileceğini düşünüyor. Dyson, sadece sağlık hizmetlerinin ve ilaçların değil, işsizlik ve düşük verimlilik masraflarının da azaltılacağını öngörüyor. Bütün bunların yanı sıra bağımlılık, depresyon, suç, sağlıksızlık gibi durumların sosyal maliyetlerini de azaltacağımıza inanıyor.

Bu zamana kadar sağlık hizmetlerinde genel olarak klinik denemelerden faydalandık. Fakat kontrol edilmesi gereken çok fazla değişken olmasının yanı sıra sosyal değişimler yüzünden klinik denemelerin pek işe yaradığı söylenemez. Fakat artık büyük veri sayesinde olayları kontrol etme gücümüz iyice artmış durumda.

Oren Etzioni: “Yapay zeka kendini aşacak”

Allen Yapay Zeka Enstitüsü’nün CEO’su Dr. Oren Etzioni, 2018 yılında yapay zekanın tek bir yazılımı kullanarak birden fazla işle uğraşabildiği çok amaçlı yapay zeka sistemine doğru evrileceğine inanıyor. Örneğin bir kez eğitilen bir yapay zekanın farklı oyunlar oynayabildiğini, politikadan bilime, yemek pişirmekten günlük hayata kadar çeşitli konularda sorulan soruları cevaplayabildiğini göreceğiz.

Ainissa Ramirez: “Canavarlar yaratmak?”

Şu sıralar teknolojinin insanları dönüştürme şekline dair bir kitap yazan bilimci Dr. Ainissa Ramirez, “2018 yılı Mary Shelley’nin Frankenstein adlı eserinin 200. yıl dönümüne denk geldi. Bence bu yıl teknolojinin hayatlarımız üzerindeki etkisi hakkında birçok etkinlik ve konuşma düzenlenecek. Bazen bilimciler ortaya koydukları ürünler hakkında o kadar çok heyecanlanıyorlar ki “Acaba bir canavar mı yaratıyorum?” diye kendilerine sormayı unutuyorlar. Frankenstein‘ın 200. yıl dönümü toplumun gidişattan memnun olup olmadığını düşünmek adına iyi bir zaman dilimi olabilir.” diyor.

Eric Topol: “Tıpta gen düzenleme ve derin öğrenme yaygınlaşacak”

Moleküler Tıp Profesörü Dr. Eric Topol, tıp alanında devrim niteliğinde olduğu kanıtlanacak, birbiriyle paralel giden iki güçlü teknoloji olduğuna inanıyor. Bunlardan ilki CRISPR gen düzenleme tekniği, diğeri ise derin öğrenme. Topol, “2017’nin sonlarına doğru, ilk kez bir hasta nadir görülen bir hastalık için gen düzenleme tedavisi aldı. Gen düzenleme tekniği, tedavisi daha önce mümkün olmayan birçok hastalığa çare olma potansiyeli taşıyor. Aynı şekilde, yapay zekanın bir alt türü olan derin öğrenme de tıp alanında büyük bir potansiyel göstermeye başladı. Çeşitli algoritmaların taramaları, cilt lezyonlarını ve ritim bozukluklarını tespit etmede ve okumada uzman doktorlardan daha başarılı olabildiğini gördük. Derin öğrenme, öncelikle teşhis doğruluğunu artırma, doktorların iş akışı verimliliğini iyileştirme, daha sonra da insanlar için sanal tıp hocası olma göreviyle tıp alanında giderek daha fazla yer işgal etmeye başlayacak.” diyor.

Moshe Vardi: “Silikon Vadisi’nin cezası”

Ken Kennedy Bilgi Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Dr. Moshe Y. Vardi, “Otomasyonun insanların işini elinden almaya başlamasıyla 2017 yılında bilgi teknolojisinin şiddetli sosyal sonuçlarına dair ani bir farkındalık yaşandı. Ayrıca, uzun zamandır yeniliklerin ve ekonomik büyümenin merkezi olarak değerlendirilen Silikon Vadisi’ne dair görüşlerde de önemli bir değişim oldu. Bu konunun, hem teknoloji camiasında hem de teknolojiye uygulanacak muhtemel düzenlemeler konusunda hükümetin çeşitli kademelerinde 2018’in temel tartışma konularından biri olacağını düşünüyorum.” diyor.

Wendell Wallach: “Teknoloji ölümcül hale gelebilir”

Yale Üniversitesi Disiplinlerarası Biyoetik Merkezi Teknoloji Çalışmaları Başkanı Dr. Wendell Wallach, 2018’e dair öngörülerde bulunan isimler arasında yer aldı. Wallach, “Önümüzdeki dönemde liderleri önemli sorumluluklar bekliyor. Siber silahlarla kritik altyapı sistemlerinin çökertilmesi ya da hassas bilgilerin kötü niyetli kişilerin eline geçmesi ciddi tehlikelerden. Ayrıca bir drone’a zehir yerleştiren birisi masum insanları öldürebilir. Bu gibi durumların önüne geçmek için liderlerin otonom silahların gelişimini önlemeyi amaçlayan anlaşmaya ve bu tarz diğer çalışmalara katkıda bulunması ve iş birliği içinde hareket etmesi gerekiyor. Endüstri liderlerinin de kendi eylemlerine getirecekleri kısıtlamalar, gelecekte dijital teknolojilerin kontrol altında gelişmesine katkıda bulunacak. Belki ben yanlış düşünüyorum ama inovasyonun faydalarını kullanırken risklerini de yönetebilmeliyiz.” diyor.

Kaynak: NBC News