2016’da internet engellemelerinin etkileri

2016 yılında, dünya çapında hükumetler internet erişimini en az 50 kez engelledi. Bu engellemeler genellikle seçimleri bastırılmasına, ekonominin yavaşlamasına ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmasına yol açtı. Dijital haklar organizasyonu Access Now‘ın küresel savunma yöneticisi Deji Olukotun, en kötü örneklerde internet kısıtlamalarının insan hakları ihlalleri ile ilişkilendirildiğini belirtti.

“Gördüğümüz kadarıyla internet kısıtlamaları, vahşetin olduğu yerlerde gerçekleşiyor.” diyen Olukotun “Etiyopya’da bu yıl sürekli sosyal medya engellemeleri yaşandı. Düzinelerce insan protestolarda hayatını kaybetti. Bu ölümlerin çoğu, internetin engellendiği dönemde gerçekleşti ve bu sebeple bunlar ile ilgili haberlerin yayılması zorlaştı.” şeklinde konuştu.

Bazı liderler, seçimler de dahil olmak üzere demokratik süreçleri etkilemek için interneti kısıtladı. Olukotun sözlerine şöyle devam etti: “Uganda’da Şubat 2016’da sosyal medya ağları Başkan Museveni tarafından kapatıldı. Aynı şey Aralık ayında Gambiya’da yaşandı. Bu olaylar seçimler sırasında gerçekleşti.”

2,4 milyar Dolar zarar

Diğer örneklerde de üç hükumet öğrencilerin sınavlarda kopya çekmesini önlemek için internet erişimini engelledi. Ancak hükumetler bu engellemeler sırasında kendi ülkelerinin ekonomisine zarar verdiklerini fark etmiyor gibi görünüyorlar. Brookings Institute tarafından yayınlanan bir raporda 2016’da internet engellemelerinin ülkelere toplam 2,4 milyar Dolar zarar getirdiği belirtildi.

En büyük kayıplar 986 milyon Dolar ile Hindistan, 465 milyon Dolar ile Suudi Arabistan ve 320 milyon Dolar ile Fas’ta yaşandı. Tutucu bir yaklaşımla hesaplanan bu rakamlarda sadece ekonomik aktivitedeki yavaşlamalar dahil edildi. Vergi kayıpları ve yatırımcı güvenindeki azalmanın etkileri hesaplanmadı.

Çoğu hükumet interneti destekliyor

Genel olarak hükumetlerin internet erişimini artırma çabası içinde olduğunu söyleyen Olukotun, “Çoğu ülkede internet erişimi küresel ekonomide yer almak ve rekabetçi olabilmek için bir fırsat olarak görülüyor.” dedi. Erişim engelleme yöntemlerinin sadece interneti tamamen kesmekle sınırlı olmadığının altını çizen Olukotun, “İnternete giren insanlara tüm sitelere erişim sağlanması, sadece duvarlarla çevrili bir bahçe sunulmaması önemli” şeklinde konuştu.

Erişim engellemelerinin artık daha sık yaşanmaya başladığını belirten Olukotun, hükumetlerin bu alanda daha karmaşık yöntemler kullandığını belirtti. Uganda’da VPN kullanan kullanıcılar engellemelerin etrafından dolaşabilirken diğer ülkeler bu yöntemleri de engelleyebilmenin yollarını arıyor. Geçtiğimiz günlerde ülkemizde de pek çok VPN servisine ve Tor anonim ağına erişim engellenmişti. Ayrıca iki Türk askerinin IŞİD militanlarınca yakılarak öldürüldüğünü gösteren videonun yayılmaması için de çoğu sosyal medya sitesine erişim engellenmişti.

Muhtemel çözümler

Olukotun bu engellemelere internet servis sağlayıcılarının izin vermemesi gerektiğini belirtti. Ancak internet servis sağlayıcılarının devlet ile yakın ilişki içinde olduğu ya da internetin bizzat devlet tarafından sağlandığı ülkelerde bu yöntem de bir çözüm olmayacaktır.

Ayrıca Olukotun, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği gibi uluslararası kuruluşların da belirli olaylar üzerine bildiri yayınlayarak internetin özgürleşmesine daha çok yardımcı olabileceğine dikkat çekti.

Kaynak: The Wire