Yağ nakliyle ‘kötü yağlar’ iyiye çevrilebiliyor

Vücudumuzda iyi yağlar ve kötü yağlar var ancak biz genellikle ikincisinden bahsedildiğini duyuyoruz. Kötü (beyaz) yağları azaltıp iyi (kahverengi) yağları artıracak yöntemler bulmak, kilo vermek ve obezite ile ilişkili hastalıklarla mücadele etmek için önemli. Columbia Üniversitesi araştırmacıları bu işlem için bir nakil yöntemi geliştirdi. Bu yöntemde beyaz yağ vücuttan alınıyor, laboratuvarda birkaç haftalık bir işlemin ardından kahverengi yağa dönüştürülüyor ve vücuda yeniden enjekte ediliyor.

Renginin dışında bu iki tür yağın en büyük farkı işlevi. Beyaz yap fazladan enerjiyi lipid olarak depoluyor. Bu yağ türü birikmeye başladığında kurtulmak çok zor olabiliyor. Öte yandan kahverengi yağ o kadar fazla süre vücutta kalmıyor. Daha yüksek seviyede mitokondri barındırdığı için yakılarak vücuda enerji ve ısı sağlıyor.

Aşağıdaki videoda beyaz yağın laboratuvar ortamında kahverengi yağa dönüşümü gözlenebiliyor:

Diğer yöntemlere göre daha basit

Geçtiğimiz yıllar içinde bilimciler beyaz yağı kahverengiye dönüştürmek için bazı yöntemler üzerinde çalıştı. Bazı proteinlerin işlevlerini engellemek, egzersiz yapmış gibi etki gösteren hormonlardan yararlanmak, nanoparçacık enjeksiyonu, ilaçlar ve gen terapileri ‘yağ dönüştürücü’ olarak kullanıldı. Ancak bu tekniklerin bazı yan etkileri bulunuyor ya da vücuda çok fazla müdahale gerekiyor.

Columbia araştırmacıları, dönüşüm işlemini vücudun dışında gerçekleştirirlerse süreç üzerinde çok daha fazla kontrolleri olacağını fark etti. Bunun için, estetik ameliyatlarda sıkça kullanılan bir işlem olan yağ nakli işlemi kullanıldı. Bu işlemde yağ vücudun bir noktasından alınıp başka bir bölgesine enjekte ediliyor.

Çalışmada Columbia araştırmacıları bu işleme fazladan birkaç adım ekledi. Böylece yağ vücudun dışındayken beyazdan kahverengiye dönüştürüldü. Bir ila üç haftalık süre içerisinde araştırmacılar farelerden aldıkları beyaz yağ dokusunu büyüme faktörleri bulunduran bir ortamda kültürlendirerek kahverengiye dönüşme sürecini taklit etti.

Kahverengi yağ yapısını korudu

Mitokondri aktivitesinin artması ve UCP1 protein belirteci gibi kahverengi yağın biyo-ölçütlerini inceleyen araştırmacılar bu teknik sayesinde kötü yağın iyiye dönüştürülebildiğini gördüler. Bu yağ hayvanların vücuduna geri yerleştirildiğinde, kahverengi yağın iki ay boyunca stabil kaldığı görüldü.

Araştırmacılardan Brian Gillette “Dönüştürülen kahverengi yağın sürekliliği oldukça önemliydi çünkü beyaz yağ doğal yollarla uyarılarak kahverengiye dönüştürüldüğünde, uyarıcıyı ortadan kaldırınca hızla beyaz haline geri döndüğünü biliyoruz. Gerekirse bu süreci birkaç kez tekrarlayabileceğimizi biliyorduk çünkü işlem oldukça az müdahale gerektiriyor. Yine de kahverengi yağın olduğu gibi kalabilmesi, bu işlemin etkili bir tedavi olabileceği anlamına geliyor.” şeklinde konuştu.

İnsanlarda kullanılabilir

Daha sonra insanlar üzerinde yapılan bir devam çalışması da aynı başarıya ulaştı. Araştırmacılar bir gün bu tekniğin kilo kaybı, kan şekerinin dengelenmesi ya da diğer obezite ile ilişkili sağlık problemlerinin tedavisi için kullanılabileceğini söylüyor.

Çalışmanın yöneticisi Sam Sia “Kahverengi yapı artırma yaklaşımımız, ilaç kullanmaktan daha güvenli çünkü kişinin vücuduna kendi dokusundan başka bir şey yerleştirilmiyor. Ayrıca enjekte edeceğimiz kahverengi yağ miktarını belirleyebildiğimiz için de oldukça kontrollü bir yöntem. Süreç o kadar basit ki bir doktorun ofisinde ya da kliniklerde otomatik sistemler tarafından bile gerçekleştirilebilir.” diyor.

Kaynak: New Atlas