Unutmanın dayanılmaz hafifliği

İnsan belleği gizemini hala korusa da yapılan araştırmalarla yeni bilgiler ediniyoruz. [inlinetweet prefix=”null” tweeter=”null” suffix=”null”]Son yapılan bir araştırmaya göre unutmak en az hatırlamak kadar önemli.[/inlinetweet] Neuron dergisinde yayımlanan araştırmada, beyinle ilgili daha önce yapılmış araştırmalar daha geniş bir açıdan ele alındı. Buna göre beyin mekanizması çalışma prensibi, kalıcı olanı hatırlamak ve geçici olanı unutmak olarak özetlenebilir. Unutmak ise başarısız bir geri çağırma değil, beynin karar verme mekanizmasına yardım eden süreç olarak ele alınmalı.

Çalışmanın yazarlarından Blake Richards “Beynin ilgisiz ayrıntıları unutması ve bunların yerine gerçek dünyada karar alırken yardımcı olacak şeylere odaklanması önemlidir. Dünyada yönünüzü belirlemeye çalışıyorsanız ve beyniniz sürekli çelişkili anıları ortaya çıkarıyorsa, bu bilinçli bir karar vermenizi zorlaştırır,” dedi. Bunun sebebi beynin bir ‘veri filtresi’ gibi çalışması. Kullanılmayan ya da alakasız veriler (veya ayrıntılar) bilgisayardaki bir diskin temizlenmesi gibi çıkartılabilir. Böylece anıların özü kalır. Lisedeki matematik öğretmeninizi hatırlayıp, çözdüğünüz her testi hatırlamamanızın sebebi budur.

Kalıcı ve geçici veriler arasındaki denge, bellek tabanlı karar verilirken daha iyi sonuç alınmasına sebep olur. Güncel olmayan bilgilerin daha güncel olanlarla değiştirilmesi ve anıların özünü hatırlamamız bunların gelecekte daha çok duruma uygulanması içindir. Beynin bunu nasıl yaptığına gelince, araştırmacılar, birkaç mekanizmanın etkin rol aldığını keşfetti: Nöronlar (sinir hücreleri) arasındaki sinapslar zamanla zayıflar veya yok olur. Yeni nöronlar geliştikçe, mevcut anıların üzerine ‘yeni veri yazarak’ hipokampüsteki devreleri tekrar bağlar. Bunun sayesinde de tutmanın bir anlamı olmadığı veriler sürekli sızarken yeni bilgiler alınır.

Kaynak: New Atlas