Robotlara elektronik vatandaşlık

Otomasyonun insanları işsiz bırakacağı korkularının arasında robotik endüstrisi yeni bir engelle karşı karşıya. Avrupa parlamentosu hukuki işler komitesinde 31 Mayıs’ta sunulan bir teklif, robotların ‘elektronik kişi’ olarak kategorize edilmesini ve işverenlerin bu robotlar için vergi ve sigorta primi ödemesini öneriyor.

Yasa teklifinde “en gelişmiş otonom robotların elektronik kişi statüsü ile birlikte belirli hak ve ödevlere sahip olması sağlanabilir” ifadesine yer veriliyor.

Teklifte ayrıca akıllı otonom robotların yasal olarak kayıt ettirildiğine dair hesapların tutulması öneriliyor. Tüm bunların yanı sıra şirketlerin insan işçiler yerine robot çalıştırarak sigorta ücretlerinden ne kadar tasarruf yaptığını açıklaması gerektiği belirtiyor.

Devlet gelirleri tehdit altında

AB’nin otomasyonun işsizliği çok artırmasından, bunun da gelir vergisi ve diğer katkıları azaltarak devlet gelirlerini etkilemesinden endişe ettiği görülüyor. Tabii ki bu öneriye herkes sıcak bakmıyor. Siemens ve Kuka gibi robot üreticileri adına konuşan Alman VDMA organizasyonu bu tarz bir kanunun şimdilik gerekli olmadığını belirterek, böyle bir yük çıkarmanın endüstrinin gelişimini olumsuz etkileyeceğini belirtiyor.

VDMA robotik ve otomasyon departmanı yöneticisi Patrick Schwarzkopf “Elektronik kişiler için bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duymamız için 10 değil 50 yıl gerekli. Böyle bir uygulamanın oldukça bürokratik olacağını ve robotik gelişimini sekteye uğratacağını düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.

Ayrıca Schwarzkopf otomasyon ve işsizlik arasındaki korelasyonun kanıtlanmadığını belirtti. “2010-2015 arasında endüstriyel robot tedariki yüzde 17, işçi sayısı ise yüzde 13 arttı.” diyen Schwarzkopf, rakamlara göre robotların insanların işlerini elinden almadığını ifade etti. Ancak geçtiğimiz günlerde tek bir kararla 60 bin Foxconn çalışanının işlerini robotlara teslim etmek zorunda kaldığı açıklanmıştı.

Bu öneri robot üreticileri ve otomasyona yönlenen şirketler için rahatsız edici olsa da böyle bir yasanın çıkması çok fazla zaman alacaktır. Tüm üyelerin desteğini alsa da parlamentonun yasa çıkarma yetkisi bulunmuyor. Otomasyon alanındaki gelişmeler ile birlikte insanların işlerini robotların yapacağı göz önüne alındığında bu konunun tartışılmaya başlaması bir yandan da gerekli.