“İnsanlar dörde ayrılır…”

1,5 milyon kişinin farklı sorulara verdiği yanıtları inceleyen araştırmacılar insanların genel olarak dört farklı kişilik tipine sahip olduğunu gördü.

Haber Özeti

Tam Sürüm

İnsanları sınıflandırma fikri ilk çağlardan bu yana popüler. Eski Yunan’da Hipokrat insanların kişiliğini dört farklı vücut sıvısının belirlediğini düşünüyordu. Carl Gustav Jung konuya psikolojik açıdan bakarak insanların fiziksel özelliklerden ziyade karakter özellikleri ile farklı gruplara dahil olduğunu öne sürdü. Myers-Briggs, kişilik gruplarını belirlemek için testler hazırladı. Ancak bugüne dek bir insanın herhangi bir gruba ait olduğunu söylemek çok da kolay değildi.

Northwestern Üniversitesi tarafından yapılan en son araştırmada, yeni teknolojiler sayesinde 1,5 milyon katılımcıyla oluşturulan verilerin incelenmesinin ardından bilimciler insanları dört ana kategoride toplayabileceklerini fark etti. Araştırma yazısının yazarlarından Psikoloji Profesörü William Revelle bu çalışma öncesinde ‘kişilik tipi’ diye bir şey olmadığına ikna olduğunu söylüyor. Şimdi ise Revelle insanları ‘ortalama’, ‘rol modeli’, ‘çekingen’ ve ‘ben merkezci’ şeklinde dört gruba ayırabileceğimizi söylüyor.

Çalışmanın yazarlarından Prof. Dr. Martin Gerlach, “Detaylı bilgisayar analizlerimizin yanı sıra, kişilik tipleri için en güçlü argüman, aynı türleri farklı sorular kullanılan ve farklı bilimciler tarafından toplanan dört farklı veri setinde de görebiliyor olmamız.” diyor. Standart bir gruplama algoritması ile çalışan ekip devasa veri setlerini inceledi ve dörde bölünmüş bir çizelgede insanların genel kabul gören beş farklı kişilik özelliğinde hangi konumda yer aldığına baktı. Bu kişilik özellikleri: duygusal dengesizlik (nevrotiklik), dışa dönüklük, açık görüşlülük, anlaşılabilirlik ve vicdanlılık.

İnsanların bu beş farklı özelliği hangi kombinasyonlarla birleştirdiğini inceleyen araştırmacılar, dört farklı kombinasyonun öne çıktığını gördü.

Ortalama

‘Ortalama’ tipine ortalama adı verilmesinin sebebi açık. Araştırmacılardan Prof. Dr. Luis Amaral ‘Ortalama için söylenebilecek çok fazla bir şey yok’ diyor. Çoğu insan zaten bu kategoride yer alıyor. Buna göre ortalama insanlar duygusal dengesizlikte ve dışa dönüklükte yüksek, açıklık konusunda ise düşük rakamlara sahipler. Ortalama kategorisinde kadınlar erkeklerden biraz daha fazla yer alıyor.

Gerlach “Veri setlerini incelediğimizde ortalama kişilerin her beş özellikte de nötr (sıfıra yakın) skorlara sahip olduğu görülüyor. Çoğu bireyin özellikleri bu bölgenin etrafında yer alıyor.” diyor.

Rol modeli

Çalışmada ‘rol modeli’ kişiliği başkalarına iyi davranan, anlaşılabilir, açık görüşlü kişiler olarak tanımlanmış. Duygusal dengesizlik skorları çok düşük olan bu kişilerin diğer özelliklerinin yüksek olduğu görülüyor. Adından da anlaşılabileceği gibi bu kişiler, örnek almak isteyebileceğini kişileri oluşturuyor. Yeni fikirlere açık bu kişiler güvenilir olarak biliniyor. Kadınların bu kategoride yer alma ihtimali erkeklere göre daha fazla. Ayrıca 40 yaşın üzerindeki kişilerin de bu grupta ciddi anlamda daha fazla görüldüğü belirtiliyor. Gençler için iyi haber ise kişilik tiplerinin değişebilmesi. İnsanlar yaşlandıkça duygusal dengesizlik azalıyor ve daha vicdanlı oluyorlar.

Benmerkezci

Ergen erkekler bu grupta çok sık görülüyor. 15 yaşının altındaki kadınlar ise burada çok az temsil ediliyor. 60 yaşın üzerindeki kadınların da bu grupta çok görülmediği belirtiliyor. Benmerkezci kişiler çok çalışkan olmayan, anlaşılması güç, yeni fikirlere açık olmayan ve dışa dönük kişiler olarak tanımlanmış. Revelle “Bu tarz kişilerle çok vakit geçirmek istemezsiniz” diyor.

Çekingen

Çekingen kişilerin duygularında çok fazla dengesizlik yok ancak çok açık görüşlü de değiller. En azından duygusal olarak dengeleri yerinde. Diğer özellikler bazı yaş grupları ve cinsiyetlerde çokça görülürken, çekingen kişiler herhangi bir grupta aşağı yukarı aynı oranda görülebiliyor. Anlaşılabilir ve vicdanlı olduğu görülen çekingen kişiler çevrenizde isteyebileceğiniz kişiler olarak tanımlanabilir.

Kaynak: Inverse

Northwestern Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada, yeni teknolojiler sayesinde 1,5 milyon katılımcıyla oluşturulan verilerin incelenmesinin ardından bilimciler insanları dört ana kategoride toplayabileceklerini fark etti. Araştırma yazısının yazarlarından Psikoloji Profesörü William Revelle insanları 'ortalama', 'rol modeli', 'çekingen' ve 'ben merkezci' şeklinde dört gruba ayırabileceğimizi söylüyor. Bu gruplar insanların verdikleri yanıtlarla beş farklı kişilik özelliği konusunda hangi skoru aldıkları göz önünde bulundurularak oluşturuldu.

5 Yorum

  • Bazen yapilan calismalara baktigimda ne kadar tatmin olmuslardir bu calismadan-surecten diyorum ve ozeniyorum. Neyse, calisayim da benim de olsun :)

  • Anladığım aptallık derken zekayı kastediyosunuz ,aslında bu araştırma duygusal zeka ve rasyonel zekanın farklı oranlarda kişilik üzerinde meydana getirdiği değişimlerin bir sonucu değilmi?

  • conscientious caliskan, agreeableness da arkadasca, bencil olmayan, gecinilmesi kolay olan anlaminda

Yorum yazmak için tıklayın

Yorumunuz:

e-Bülten Aboneliği