Havadaki karbondioksiti yer altında taşa dönüştüren tesis

Dünyanın karbon salınımını azaltan teknolojilere ihtiyacı var. İklim değişikliği ile ilgili yayımlanan raporlar, Paris Anlaşması’ndaki hedeflerimizin gerisinde kaldığımızı gösteriyor. Küresel ısınmayı 1,5 ya da 2 derecenin altında tutmak istiyorsak, karbon salınımını azaltmanın yanı sıra havadaki karbondioksidi de temizlememiz gerekiyor.

Bu işi yapan teknolojilerden biri direkt hava toplama teknolojisi. Bu teknoloji bir makinenin güçlü pervaneler yardımıyla içine aldığı havadan karbondioksidi ayrıştırması ve temiz havayı dışarı atması ile çalışıyor. Ayrıştırılan karbondioksit ise yer altına gönderiliyor. Bu işlem yerin altından petrol ya da doğal gaz çıkarma işleminin tam tersi olarak tanımlanabilir.

Climeworks adlı İsviçreli bir şirket dünyada bu işlemi gerçekleştiren üç girişimden birisi. Ekim 2017’de şirket İzlanda’da bir jeotermal enerji santralinde bu işlemin bir tanıtım versiyonunu gerçekleştirmeye başladı. Climeworks’ün santrali karbondioksidi su ile birleştirerek yerin altında depoluyor. İki yıl içinde bu bileşimin bazalt ile reaksiyona girerek taşa dönüşmesi bekleniyor.

Climeworks 50 kat büyüyor

Şirket artık bir yıllık deneme süresini doldurdu ve tesisin kapasitesini 50 kat artırmaya karar verdi. Santral artık yılda 50 ton yerine 2 bin 500 ton karbondioksidi havadan temizleyecek. Tüm dünyada yılda 40 milyar ton karbon salınımı gerçekleştiğini düşünürsek bu rakam oldukça yetersiz kalıyor. Ancak karbon salınımını azaltmaya yönelik çalışmalar ve bu gibi tesislerin sayısının ve kapasitesinin artması ile küresel karbon salınımı rakamlarını sıfırlamak hatta eksiye çekmek mümkün.

Şirket çalışmalarına fon sağlamak için karbon bedeli satmaya da başlayacak. Karbon bedeli, kişilerin ya da kurumların, karbon salınımı sebebiyle çevreye verdikleri zararı karşılamak amacıyla, Climeworks gibi karbon miktarını azaltmak için çalışma yapan şirketlere ödeme yapması anlamına geliyor. Bu gibi şirketlerden bir karbon bedeli satın almak, 1 ton karbondioksidin atmosferden temizlenmesini sağlamak anlamına geliyor.

Maliyetler şu anda çok yüksek

Karbon temizleme işlemi ucuz olmadığı için karbon bedeli de çok ucuz değil. Climeworks bir ton karbondioksidi temizlemenin şirkete ortalama 600 ile 800 Dolar’a mal olduğunu tahmin ediyor. Rakam net olarak belirlendikten sonra satışlar 2019’un başından itibaren başlayacak. Cool Effect adlı sitede çevresel çalışmalar için satılan karbon bedelleri ise bu rakamların yüzde biri civarında.

Şu anda karbon bedellerinin düşük olmasının sebebi daha kolay yöntemlerin kullanılıyor olması. Tanesi 6 Dolar’a satılan karbon bedeli, büyükbaş hayvancılıkta hayvanların dışkılarından salınan karbondioksidin engellenmesine dayanıyor. Bu yöntem daha kolay ve masrafsız. Ancak enerji santralinin karbondioksit salınımını engellemeye çalışmak ya da atmosferdeki mevcut havayı temizlemek çok daha zorlu ve masraflı bir uğraş.

Climeworks’ün sattığı karbon bedellerini alırsanız çok önemli bir teknolojinin gelişmesine katkıda bulunabileceksiniz. Ayrıca girişim, elde edilen karbondioksidin taşa dönüşeceğini garanti ediyor. Karbon bedeli programlarında en yüksek standart bu. Girişimin CEO’su Christoph Gebald, insanların karbon bedeli satın almasıyla şirket büyüdükçe teknolojinin de gelişeceğini ve direkt hava toplama yöntemiyle karbondioksit temizleme bedelinin ton başına 100 Dolar’ın altına düşeceğini söylüyor.

Kaynak: Quartz