Haftanın Özeti: 49

Tasarım / İnovasyon

Yenilikçi hizmetler, yaratıcı tasarımlar, icatlar.

• İnsansız hava araçları dronelar orman koruma alanına da el attı. Ecosynth adlı özel bir yazılım kontrolünde belirlenen alanlarda düzenli devriye uçuşları yapan araçlar üzerlerindeki 10 megapiksellik kameralarla ormanı görüntülüyor ve değişimleri takip edebiliyor. Costa Rica’da yapılan denemede 100km2’lik dağlık alana yayılan 13 hektarlık ormanı 1.500 dolarlık bir drone ile korumaya alınabildi. Aynı ölçekteki bir alan üstünde gerçek uçaklarla yapılan devriyenin maliyeti 20 bin doları geçiyor.

• Tokyo’da kurulan Robot Taxi adlı şirket -adından da pekala anlaşıldığı gibi- sürücüsüz araçlardan oluşan bir taksi filosu kurmayı hedefliyor. Önümüzdeki yıl kendi araçlarıyla denemelere başlayacak yapının hedefi 2020 Tokyo Olimpiyatları’nda ziyaretçileri etkinlik alanları arasında bu yöntemle taşımak.

• Elektrikli otomobilleri bugünlere has bir teknoloji sanıyoruz ama gerçek çok başka. 1900’lü yıllarda elektrikli araçlar petrol tabanlı olanlara karşı daha temiz, güvenli ve performanslı görünüyordu. Fakat elektriğin üretim ve dağıtımının zorlukları kazanan tarafı petrol olarak belirledi. O yıllarda trafikteki 30 bin elektrikli araçtan bugüne gelebilen yok denecek kadar az. Elde kalanlardan 1905 model 214A Queen Victoria Brougham modeli bu haftaki bir açık arttırmada 94 bin dolara alıcı buldu.

• Elektrikli otomobil denince akla gelen ilk marka Tesla, meraklılarının sabırsızlıkla beklediği Model X‘i tanıttı. 2 yıldır ertelenen lansmanda ortaya çıkan model tek şarjla 414km yapabiliyor. Martı kanat tarzı açılan ön ve arka kapılarının ötesinde hastane binası hassasiyetindeki hava filtreleriyle dikkat çekiyor. 0-100km/s deparını sadece 3,2 saniyede tamamlıyor. Fiyatının donanıma göre 132 ile 142 bin dolar arasında olması bekleniyor.

• Gi FlyBike sadece 17 kilo ağırlığında katlanabilir 65km menzilli bir elektrikli bisiklet. 2.000 dolarlık fiyatı ucuz sayılmaz ancak tasarımı ve teknolojiyle bezeli kullanımı adına çok da uçuk sayılmaz. Detayları videosunda.

https://www.youtube.com/watch?v=_k25WCQcgWk

• İlk olarak 2013 yılında duyrulan Jet Capsule mini bir deniz aracı. 2016’da satışa sunulacak ikinci versiyonu daha hızlı ve yetenekli olacak. 7,5 metre boya ve 370 beygirlik motora sahip baz modelde motor gücü 600 beygire kadar çıkıyor. Fiyatıysa hayli tuzlu: 150 bin dolar.

• Telaffuz edilene kadar aklınıza gelmeyen ama duyduğunuz anda ‘Hah!’ dediğiniz konular vardır. Bunlardan birinin ‘çamaşır makinaları’ olduğuna eminim. “Bizde de keşe yapılsa” dediğim araştırmalardan birine göre İngilitere’deki erkeklerin yüzde 58’i karmaşık bulduğu için çamaşır makinasını doğru dürüst kullanamıyormuş. Sahi hayatımızdaki bunca cihaz arayüzünü, menüsünü bunca değiştirip geliştirmişken çamaşır makinaları neden hala icat edildikleri tarihte çakılı kalmış? Biri bunu kafaya takmış ve oturup uzun uzadıya yazmış. Şu an nasıl ve nasıl olmalı mantığından yola çıkarak. Tasarımcılar için ne çok iş var…

• İnternet sonrası ‘aptal kutusu’ diye itip-kaktığımız televizyonlarımız akıllanalı çok oldu. Artık yeni satılan TV’lerin neredeyse tamamı internete bağlanabiliyor, uygulamalar yüklenebiliyor. Ne var ki hala ana odağı geleneksel yayınları aktarma üstüne kurulu. Brezilyalı Tasarımcı Renan Feltri tek bir düğmeden oluşan bir kumandayla kontrol edilebilen yepyeni bir TV arayüzü kurgulamış. Video demosu kesinlikle heyecanlandırıcı.

• MIT Üniversitesi’nin meşhur Media Lab depatmanı iletişimin merkezine dönüşen cep telefonlarının işlev ve tasarımı konusunda yaratıcı kullanıcıların yenilikçi yaklaşımlarını toparlamış. Ortaya güzel şeyler çıkmış.

• Robo Wunderkind, dijital çağın çocukları için yeni nesil bir LEGO platformu kuruyor. Her biri ayrı bir fonksiyona sahip küplerden oluşan oyuncak seti cep telefonu ya da tablet üstünden programlanıp işlev kazanabiliyor (ben de aldım).

• Japon oyuncak üreticisi Takara Tomy saatte 603km hızla dünyanın en süratli treni unvanına sahip SC Maglev adlı manyetik trenin replikasını piyasaya sürdü. LinearLiner adlı 1/90 ölçekli model aynen orijinali gibi raylardan manyetik alan kuvvetiyle yükselerek sürtünmeyi azaltıyor ve hızlanmayı kolaylaştırıyor. Benzeyen tek ayrıntı mekanizması değil. Saatte 500km hıza çıkan bir model trenden söz ediyoruz.

• Çocuğunuzu muayene ettirmek için doktora götürmeniz şart mı? CliniCloud şart olmadığını savunuyor. Hastayı uzaktan doktorun ayağına götürmek varken hele. 150 dolarlık sistem dijital bir steteskop ve termometreden oluşan iki küçük parçadan ibaret. Veri aktarımını ve arşivlemeyi cep telefonunuzdan yapıyor.

• Google’ın geçen sene 3,2 milyar dolara satın aldığı akıllı termostat Nest, ünlü anahtar üreticisi Yale ile birlikte akıllı bir kilit tasarladı. Linus adlı kilit sistemi Nest ile entegre çalışıyor. Ancak benzerlerinden farklı olarak internet bağlantısında wifi yerine çok daha az enerjiye ihtiyaç duyarak çalışan Weave protokolünü kullanıyor. Anahtarı dilediğiniz her yerden Nest’in telefon uygulamasıyla yönetebiliyorsunuz (aşağıdaki videoda göreceğiniz gibi uzaktan açma, kilitleme gibi ihtiyaçlar halinde). Linus önümüzdeki sene satışa sunulacak.

https://www.youtube.com/watch?v=paaaQPIRzCM

• Büyük şehir yaşamının en büyük stres kaynaklarından biri araçlar için park yeri bulmak. Üstelik bu sadece sokaklarda değil; bizzat otoparkların içinde bile büyük bir derde dönüşebiliyor. BOSCH’un geliştirdiği CD çapında ve sadece 3cm yüksekliğindeki (pilli) algılayıcı kendisiyle uyumlu web sitesi veya mobil uygulamaya boş park yerlerini bildiriyor. Güzel tarafı birkaç saat içinde herhangi bir otoparka kurulabiliyor olması ve düşük sahip olma maliyeti. Yaratacağı müşteri memnuniyeti de cabası.

https://www.youtube.com/watch?v=ULcYUvvBjw0

• Fermuarsız (kepenkli) bir bavul yeterince ilginç ama Trunkster işi GPS desteği ve akıllı telefon uygulamasıyla birkaç adım daha öteye taşımış. Fiyatı da geleneksel (üst seviye) bavullardan farklı değil: 325 dolar.

• Skarp yeni bir traş bıçağı. Ama içinde bıçak ya da jilet yok. Sakal ve tüyleri lazer ışınıyla kesiyor. Düşük enerjili lazeri zararlı ultraviyole ışınlar da üretmiyor. Erken davrananlar 89 dolardan aldı; şu an 189 dolara kapıyı açıyor.

https://www.kickstarter.com/projects/skarp/the-skarp-laser-razor-21st-century-shaving

• 6 yıllık bir çalışmanın ürünü olan MSR Guardian Purifier adlı su filtresi şu ana kadarki benzerlerinden farklı olarak sadece sudaki bakteri ve ishale sebep olan parazitleri değil; virüsleri de temizliyor. Dolayısıyla su biyolojik anlamda tamamen arınmış oluyor. Üstelik her türden kaynağı kullanarak dakikada 2,5 litre arınmış su üretebiliyor. Düşme ve kıırlamya karşı da dayanıklı. Kullanım ömrü 10 bin litre suyu temizlemeye yetiyor. Ocak 2016’da satışa çıkacak ürünün fiyatı birçok ev tipi basit filtreden ucuz: 350 dolar.

• İtalyan markası Bulgari tarafından üretilen yeni akıllı saat verilerinizi içindeki kriptolu sisteme tutarak dikkat çekiyor. Diagono Magnesium adlı model yakın alan ağ hizmeti sunan WiseKey şirketiyle ortak geliştirilmiş. Şifre girişi telefona yüklediğiniz özel uygulaması sayesinde oluyor. Senkronize edilen bilgiler istenirse İsviçre Alpleri’nde bulunan özel bir veri merkezinde yine kriptolanarak saklanıyor.

https://www.youtube.com/watch?v=GAyKfPOYwws

• Dünyanın en büyük video platformlarından Netflix mucitlere yönelik geliştirdiği Switch ile hayal gücümüzü çalıştırıyor. Tek bir düğmeden oluşan Switch’in düğmeye basınca ne yapacağına sizler karar veriyorsunuz (örneklerden biri bastığınız anda ışıkları kapatıp, beğendiğiniz bir diziyi / filmi belirleyip açmak ve internetten sevdiğiniz yemeği sipariş etmek).

• Topmix Permeable adlı yeni bir çimento 60 saniye içinde 4 ton suyu emebiliyor. Kaldırım ve yollarda su birikintilerinden doğan sıkıntıları yok etmesinin yanısıra altyapı yatırımında da ciddi tasarruf yaptırması cabası.

• Londra metrosundaki vagonlar istasyona yanaşırken yaptığı frenleme sırasında (aynen elektrikli ve hibrit araçlarda olduğu gibi) elektrik üreterek istasyon aydınlatması için gerekli enerjinin bir kısmını üretecek. Hesaplamalara göre bu üretim toplamda elektrik faturasını yüzde 5 oranında düşürecek. Bunun rakamsal karşılığı yıllık 6 milyon sterline ulaşıyor.