Facebook içeriği ne kadar demokratik?

Dünya çapında 1,5 milyarın üzerindeki kullanıcısı ile Facebook şüphesiz dünyanın en etkili internet sitelerinden birisi. Ancak çoğu zaman ‘sosyal medya’ olarak tanımladığımız site gerek insanların paylaştığı haberler gerekse haber ajanslarının Facebook sayfaları aracılığıyla, çoğumuz için bir haber kaynağına dönüşmüş durumda. Geçtiğimiz yıl yapılan bir araştırmada, Facebook kullanıcılarının yüzde 63’ünün siteyi bir haber kaynağı olarak gördüğü belirtildi.

Muhafazakarlar sansürleniyor iddiası

Peki böylesine geniş bir kitleye hitap eden Facebook bu gücünü, insanların görüşlerini şekillendirmek için kullanıyor mu? Pazartesi günü Gizmodo’da yayınlanan habere göre ‘evet’. Eski bir Facebook çalışanı, Facebook’un ‘trending’ adı altında verdiği haberlerinde muhafazakarlarla ilgili haberlerin bilinçli bir şekilde listeden çıkarıldığını iddia etti.

Adının açıklanmasını istemeyen çalışan, Facebook’un iddia edildiği gibi trend olan haberleri sadece bir algoritma ile belirlemediğini, bazen çok fazla paylaşıldığı için algoritma tarafından seçilen haberlerin, editörlerin görüşlerine uymadığı için listeden çıkarıldığını ifade etti. Ayrıca yine editörlerin görüşlerine göre, algoritma tarafından seçilmeyen haberlerin listeye dışarıdan ‘enjekte edildiğini’ belirtti.

Facebook’un bugüne kadar ‘tarafsız’ olarak tanıttığı bölümün sık sık editörlerin müdahalesi ile karşılaştığı iddiası üzerine çok konuşuldu ancak muhafazakar gazeteciler bu durumun kendilerini çok fazla şaşırtmadığını ifade ettiler. The Daily Caller‘ın yönetici editörü Vince Coglianes Mashable’a yaptığı açıklamada “Çok şaşırdığımı söyleyemem. Sanırım pek çok kişi Facebook’un politik duruşunun ‘liberal’ olduğunun farkındadır.” diye konuştu.

Facebook iddiaları yalanladı

Facebook’tan konu ile ilgili gelen ilk açıklamada, haberlerin seçimi konusunda çok detaylı kurallar olduğu ve herhangi bir editörün bir görüşe ya da haber kaynağına karşı bir tavır takınmasının bu kurallara aykırı olduğu ifade edildi. Daha sonra bir açıklama daha yapan Facebook, taraflı davrandığına dair ortada herhangi bir kanıt olmadığını belirterek muhafazakarlara yönelik sansür uyguladığı iddialarını yalanladı.

Facebook’un tarafsız olduğuna dair iddiaları devam ediyor ancak şirketin kurucusu ve CEO’su Mark Zuckerberg muhafazakar başkan aday adayı Donald Trump’tan pek de hoşlanmadığını bir kaç konuşmada dile getirmişti. Ancak şirket olarak Facebook hem muhafazakar hem de liberal adaylarla platform üzerinden yapılacak tanıtımlar için sponsorluk anlaşması imzaladı. ‘Trending’ bölümünde yayınlanan haberlerle ilgili olarak da şirket yöneticilerinin direkt olarak etkili olmadığı, tercihlerin editörler tarafından alındığı ifade ediliyor. Bu sebeple Zuckerberg’in görüşlerinin sitede yayınlanan haberlere birebir etki ettiğini söylemek güç.

Önemli olan Facebook’un gücü

Bu haberlerin doğru olup olmadığı kısa zamanda netleşecek gibi durmuyor. Ancak Harvard Üniversitesi profesörlerinden Jonathan Zittrain “Facebook ve Twitter gibi birkaç şirketin gündem belirleme gücü hafife alınmamalıdır. Bu servisler, sadece sınırları sürekli değişenbir hizmet sunmanın dışında, kullanıcılarının çıkarlarına göre hareket ettiklerini açıkça belirttiklerinde daha etkili olacaklardır.” diyerek Facebook’un bu alandaki gücünün önemine dikkat çekti.