‘Cinsiyetsiz’ yapay zeka sesi geliştirildi

Size kadın sesiyle cevap veren dijital bir cihaza emirler vermek cinsiyetçi stereotiplerin gelişmesine sebep olabiliyor. Bu yüzden Danimarka’dan bir grup akademisyen ilk cinsiyetsiz yapay zeka sesini geliştirdi. ‘Q’ adı verilen ses South by Southwest festivalinde tanıtıldı. Dinleyenler sesin bir kadına mı yoksa erkeğe mi ait olduğuna emin olamadı.

Kaliforniya Eyaleti Politeknik Üniversitesinden Julie Carpenter “Bir sesin cinsiyeti olması için hiçbir sebep yok. Yeni ortaya çıkan teknolojiler bu eskiden kalma stereotiplerin üzerine inşa ediliyor.” dedi. Carpenter bugün en çok kullanılan dijital asistanlar Siri, Alexa ve Cortana’nın kadın olarak sunulduğunu söyledi. Her üç asistan da kadın adına sahip. Ama Siri bazı dillerde erkek sesine de ayarlanabiliyor.

Cinsiyete atfedilen roller

Carpenter “İnsanların kendilerine destek olan ya da yardım sunan bir rolde kadın sesini, otoriter bir tonda ya da bir alanda uzmanlık belirten konuşmalarda ise erkek sesini tercih ettiği görülüyor.” diyor. Konu ile ilgili olarak Apple ya da Amazon herhangi bir yorum yapmazken Microsoft adına bir sözcü Cortana’nın ses seçenekleri ile ilgili araştırma yaptıklarını ve kadın sesinin dijital asistan hedeflerine daha fazla uyduğunu belirlediklerini söyledi. Sözcü, Cortana için erkek sesi seçeneğinin de gözden geçirildiğini belirtti.

Vice Media’nın Virtue adlı yaratıcı ajansı, cinsiyetli teknolojiye bir alternatif sunmak için Copenhagen Pride adlı bir projede Q’nun sesi için bir konsept geliştirdi. Q’yu üreten Thirty Sounds Good ses stüdyosundan ses tasarımcısı Nis Norgaard “Cinsiyetsiz bir ses yaratmak kolay değil.” diyor.

Norgaard, erkek sesinin genellikle 85 ila 180 hertz (Hz) kadın sesinin ise genellikle 140 ila 225 Hz olduğunu gösteren bir çalışmadan faydalandı ve iki aralığın kesiştiği noktada bir ses geliştirdi. Ancak bir sesin kadın veya erkek olarak algılanmasını sağlayan sadece sesin perdesi değil. Erkeklerin sesinin perdesi daha az değişim gösteriyor ayrıca erkekler s ve t gibi sesleri daha kısa sesletiyor.

Trans bireylerin sesi kullanıldı

Q üzerine çalışan ekip 22 adet trans birey ve ikili olmayan cinsiyete sahip kişinin sesini temel olarak kullandı. Böylece hem cinsiyet spektrumunun daha geniş bir bölümü yansıtıldı hem de sesin erkeğe ya da kadına ait olarak tanımlanmasının önüne geçildi. Q için bu ayıtlardan biri kullanıldı ve daha da cinsiyetsiz olması için dijital olarak düzenlendi.

Neticede ortaya çıkan ses 4 bin kişiye dinletildi. Bunların yarısı sesin cinsiyetini belirleyemediğini söyledi. Geri kalan kişilerin ise yarısına yakını sesi kadın sesi olarak tanımlarken diğer yarısı ise erkek sesi olduğunu düşündü.

Q şimdilik sadece bir web sitesi üzerinden kullanılabiliyor. Ancak araştırmacılar bu sesin büyük teknoloji firmaları tarafından kullanılması için çalışmalarını sürdürüyor.

Kaynak: India Times