Yapay zeka ile kanser ve kalp hastalıkları teşhisi

İngiltere’deki John Radcliffe Hastanesi’nde çalışan bir grup araştırmacı, kalp hastalığı ve akciğer kanseri taramalarına bakarak teşhis koyabilen bir yapay zeka geliştirdi. Geliştirilen yapay zekanın hastalıkların çok daha erken aşamalarda teşhis edilmesini sağlayarak milyarlarca Pound kâr sağlaması bekleniyor. Kalp hastalığı tespit eden yapay zekanın önümüzdeki yazdan itibaren İngiltere Devlet Sağlık Hizmeti Hastaneleri’nde (NHS) ücretsiz olarak sunulmaya başlanması bekleniyor.

Genetikçi Sir John Bell BBC News’e yaptığı açıklamada, geliştirilen yapay zekanın Devlet Sağlık Hizmeti Hastaneleri’ni ‘kurtarabileceğini’ öne sürdü. Bell bu durumu, “Şu anda hastanelerdeki patoloji hizmetlerine yaklaşık 2,2 milyar Pound harcanıyor. Yapay zeka sayesinde bu rakamı yüzde 50 civarında azaltabiliriz. Bu anlamda yapay zeka hastaneleri kurtarabilir.” şeklinde açıkladı.

Doktorlardan daha başarılı

Şu anda kalp cerrahları taramalardaki kalp atışlarını inceleyerek bir sorun olup olmadığını söyleyebiliyor. Fakat en iyi doktorlar bile her beş vakadan birinde yanılıyor. Bir sorun olmadığı söylenerek eve gönderilen hastalar kalp krizi geçirebiliyor veya kimi hastalara gereksiz ameliyatlar uygulanıyor. John Radcliffe Hastanesi’nde geliştirilen yapay zeka sistemi ise kalp taramalarını çok daha doğru şekilde okuyabiliyor. Doktorların taramalarda göremediği detayları fark edebiliyor. Daha sonra hastanın kalp krizi geçirme riski olduğuna dair bir tavsiyede bulunuyor.

Sistem altı kardiyoloji biriminde klinik denemelere tabi tutuldu. Sonuçlar uzmanlar tarafından kontrol edildikten sonra bu yıl içinde hakemli dergilerde yayımlanacak fakat sistemi geliştiren Kalp Cerrahı Profesör Paul Leeson, elde edilen verilerin kalp uzmanlarını alt ettiğini söylüyor. Eğer sistem kabul edilirse, ülke çapındaki Devlet Sağlık Hizmeti Hastaneleri’nde ücretsiz şekilde kullanılacak.

Klinik denemelerden elde edilen sonuçlar, yapay zekanın kalp cerrahlarına kıyasla daha başarılı olduğuna işaret diyor. Her yıl 60 bin kalp taraması yapılıyor ve bunlardan 12 bin tanesinde yanlış teşhis konuyor. Ultromics adlı sistem, Profesör Leeson’ın geçtiğimiz yedi yılda tedavi ettiği bin hastanın taramalarıyla beslenerek potansiyel sorunları tespit edecek şekilde eğitildi. Ayrıca hastaların kalp sorunları yaşamaya devam edip etmediği bilgisi de sisteme öğretildi.

Diğer bir yapay zeka ise akciğer kanseri tespit etmek üzere geliştirildi. Sistem ‘nodül’ denen büyük kitleleri araştırıyor. Doktorlar bu kitlelerin zararsız mı olduğuna yoksa kansere mi sebep olduğuna henüz karar verebilmiş değil. Bu yüzden nodüllerin nasıl gelişme gösterdiğini anlamak üzere hastalar birçok taramaya daha giriyor. Klinik denemeler bu yapay zekanın zararsız vakaları gözardı ettiğini, böylece boşuna masraf edilmesini önlediğini, ayrıca hastaları da birkaç aylık stresten kurtardığını ortaya koydu. Sistemin olumlu yönlerinden biri de akciğer kanserini çok daha erken evrelerde tespit edebilmesi.

10 milyar Pound tasarruf sağlayabilir

Sistem Optellum adlı girişim şirketi tarafından pazarlanıyor. Şirketin baş teknoloji sorumlusu Dr. Timor Kadir, “Geliştirilen yapay zeka sayesinde elde edilen kâr, erken evre akciğer kanseri taramasına aktarılabilir. Böylece yılda 4 binden fazla kanser hastasına daha erken teşhis konularak yaşama şansları artırılabilir. Maliyet tasarrufundan ziyade insanlara daha iyi sağlık hizmeti sunmayı amaçlıyoruz. Yapay zekanın Birleşik Krallık’taki potansiyeli budur.” diyor. Dr. Kadir, akciğer kanseri teşhisi sisteminin ABD ve Avrupa Birliği’nde benimsenmesi halinde 10 milyar Pound’a kadar tasarruf sağlayabileceğini tahmin ediyor.

Kaynak: BBC